İTO Başkanı Avdagiç: Reeskont kredilerinin ön maliyeti hala yüksek

Merve YİĞİTCAN

İstanbul Ticaret Odası (İTO) aralık ayı olağan meclis toplantısı dün akşam gerçekleştirildi. Toplantının açılış konuşmasını yapan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, burada ekonomi gündemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Konuşmasında işletmelere önümüzdeki dönemde daha fazla ihracata yönelme ve üretimde katma değere odaklanma çağrısı yapan Avdagiç, bunun mevcut durumun ileriye götürülmesinde ya da muhtemel sıkıntıların çözümünde önemli bir açılım sağlayacağını kaydetti.

Bu noktada hükümetin destek ve teşviklerinin sürüp artırılmasının önemine vurgu yapan Avdagiç,. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Üretim ve ihracat odaklı sürdürülebilir büyüme için reel sektörü destekliyoruz” sözünü önemsediklerini belirtti. Avdagiç, “Dünya ekonomisinin daha zayıf olacağı 2024’te reel sektörümüze, ihracatçımıza yönelik desteklerin güçlendirilmesini bekliyoruz” dedi.

KOBİ’lere sermaye desteği talebi

Yakın dönemde bozulan parasal aktarım mekanizmasının yeniden dengelenme yoluna girdiğini, kredi musluklarının yeniden açılmaya başladığını söyleyen İTO Başkanı, bununla beraber finansmanın maliyetinin ise dört katına yakın artış kaydettiğini ekledi.

Büyüklere kıyasla, küçük ve orta ölçekli işletmelerin sermaye ihtiyacının onlar için çok daha büyük olduğunu vurgulayan Avdagiç, “Hacim olarak daha düşük miktarda bir kaynak, küçük ölçekli birçok işletmemiz için can suyu olabilecektir” ifadesini kullandı. Advagiç, KOBİ’lerin finansman ihtiyacına yönelik görüşlerini şöyle paylaştı:

“KOBİ’lerin finansman ihtiyaçlarının karşılanmasında bir yandan KGF destekli teminatın güçlendirilmesi, bir yandan da kredi geri ödeme kapasitelerinin artırılması, önemli bir destek olur. Reeskont kredilerinin önden üstlenilen maliyetinin hâlâ yüksek seviyelerde olduğunu belirtmek isteriz. Hem reeskont tarafındaki teminat mektuplarını da içeren kaynak maliyetinin hem de kredi bekleme sürelerinin aşağı çekilmesi, önemli bir rahatlama sağlayacaktır.”

Vergi dilimlerini düzenleme çağrısını yineledi

İTO Başkanı Avdagiç, 2024 yılı için belirlenecek asgari ücrete ilişkin olarak ise “Asgari ücret görüşmeleri devam ediyor. Biz işçimize hak ettiği, insanca geçimini temin edeceği asgari ücretin verilmesinden yanayız. Bununla birlikte İTO olarak bizim de gündeme getirdiğimiz ‘vergi dilimlerinin güncellenmesi, son 10-15 yılda yaşanan kaybı giderecek şekilde düzenlenmesi’ bir gerekliliktir. Bu nedenle bir kez daha dikkati çekmek isteriz ki, 2024 yılbaşında yapılacak düzenlemelerde, tüm ücret gruplarını etkileyen ‘gelir vergisi dilimleri’ ile ‘SGK üst limitinin’ güncellenmesi önemli bir başlık olmalı” diye konuştu.

Büyüme ile kalkınma arasındaki kolerasyonu kaybetmemeliyiz

Türkiye ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 5,9 büyüme kaydettiğine dikkat çeken Avdagiç, üçüncü çeyrekte kaydedilen yüzde 6’ya yakın büyümenin, benzer ülkelerle kıyaslandığında önemli bir artışa ve potansiyele işaret ettiğine değindi. Büyümenin sadece rakama indirgenmiş veri olmanın ötesinde bir öneme sahip olduğuna işaret eden Avdagiç, “Bu anlamda büyümenin kapsayıcılığı ile birlikte toplam refaha katkısı ve son kertede kalkınmaya etkisinin önemli olduğunu bir kez daha vurgulamak isteriz. Büyüme ile kalkınma arasındaki korelasyonu kaybetmemeliyiz. Çünkü büyümeden daha önemli olan, onunla elde edilen kaliteli kalkınmadır. Dolayısıyla, ekonomi politikaların da kalkınmayı esas alan temellere ve önceliklere göre şekillendirilmesini önemsiyoruz” diye konuştu.

Ne işte ne eğitimde olan gençler en önemli gündemimiz

“Enflasyonu düşürmek istiyorsanız, bir miktar işsizliği göze almanız gerekiyor, bu ekonominin temel kuralıdır” diyen Avdagiç, Türkiye’de, enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan sıkılaştırma adımlarına ve buna paralel iç pazardaki daralma işaretlerine rağmen, işsizlik oranının ılımlı seviyelerde devam ettiğini kaydetti. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranının ekimde yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleştiğini kaydeden Avdagiç, bu noktada Türkiye’nin önündeki en önemli toplumsal konulardan birinin 15-24 yaş arasındaki ‘ne işte ne eğitimde’ olan genç nüfusu olduğuna dikkat çekti.

Ne işte, ne eğitimde olan gençlerin sayısının OECD ortalamasının iki katı olduğunu dile getiren Avdagiç, “OECD ortalaması yüzde 13 iken, Türkiye’de bu kategorinin kendi yaş grubuna oranı yüzde 28. Sürekli yabancı işçilerin istihdam edilmesine yönelik konuşmalar yapılıyor. Ama bizim ne yapıp edip elimizdeki bu potansiyeli harekete geçirmemiz ve onları işe nasıl yönlendireceğimizi konuşmamız gerekiyor. Toplumsal olarak buna 2024’te daha fazla kafa yormalıyız ki, bizim de İTO olarak 2024’te en önemli gündem maddelerimizden biri bu olacak. Biz bu oranı OECD ortalamasına indirirsek zaten hiç kimsenin çalışan bulamama gibi bir sorunu kalmaz” ifadelerini kullandı.

Yanı sıra başta tekstil, triko, hazır giyimde özellikle doğu ve güneydoğuda açılan fabrikalarda, azalan dış talebe karşı artan üretim maliyetleri nedeniyle yoğun şekilde işten çıkartmaların arttığının görüldüğünü kaydeden Avdagiç, söz konusu bölgelerde sosyal dokuyu ve toplumsal huzuru muhafaza etmek için bu olumsuz gidişata dur denilmesi gerektiğine işaret etti.