Fidan ve Blinken, Gazze'yi görüştü

ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile siyasi temaslarda bulunmak için Ankara’ya geldi. Blinken’i taşıyan uçak gece saatlerine Esenboğa Havalimanına iniş yaparken apronun ışıklarının kapalı olması dikkat çekti. Türkiye, bir Amerikan yetkilisini ilk defa Dışişleri Bakanı olmadan veya bir Türk üst düzey yetkili olmadan karşıladı.

Blinken'ı karşılama heyetinde, ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake, Dışişleri Bakanlığı Amerika'dan Sorumlu İkili Siyasi İşler Genel Müdürü Büyükelçi Yaprak Balkan, Ankara Vali Yardımcısı Namık Kemal Nazlı yer aldı.

Son olarak 19 Şubat'ta, depremden zarar gören bölgelerde inceleme yapmak üzere Türkiye'ye gelen Antony Blinken, dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından İncirlik üssünde karşılanmıştı.

Tartışmalara neden olan karşılama töreninin ardından, Hakan Fidan, sabah saatlerinde Ortadoğu turundaki Antony Blinken'le Dışişleri Bakanlığı'nda bir araya geldi. Fidan, Blinken'le tokalaştığı sırada, ABD Dışişleri Bakanı, Fidan'a doğru yaklaşmak istedi fakat Fidan, mevkidaşına mesafeli durmayı tercih etti. Bu görüntü, ziyaretin tartışmalı anlarından biri oldu.

İki bakan, kameralara poz verdikten sonra yaklaşı 2.5 saat görüştü. 

Fidan-Blinken görüşmesinin ana gündem maddesi İsrail-Filistin hattındaki çatışmalar oldu. Görüşme sonrası ortak basın açıklaması düzenlenmedi. 

Blinken: Orta Doğu'da kalıcı barışı görüştük

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hakan Fidan ile görüşmesinin ardından Ankara Esenboğa Havalimanı'nda açıklamalarda bulundu. "Orta Doğu'da kalıcı barışı görüştük" diyen Blinken, Gazze'deki rehinelerin serbest bırakılmasında başka ülkelerin önemli rol oynayabileceğini söyledi.

Hakan Fidan ile Gazze'deki insani yardım çabalarına ilişkin konuştuklarını aktaran Blinken, çatışmaların yayılmasının önlenmesine yönelik adımlar hakkında da fikir alışverişi yaptıklarını da dile getirdi.

Blinken'in açıklamalarından satır başları şöyle: 

"Çalışmalarımız devam ediyor. Derin endişeleri biliyoruz, her gün çalışıyoruz. Gazze'deki korkunç bedeli görüyoruz. Masum Filistinlilerin kayıplarını azaltmak için atılabilecek adımları konuşuyoruz. Büyük miktarda yardımın sivillere ulaşması için gerekli adımların atıldığını önümüzdeki günlerde göreceksiniz. Çatışmanın bölgeye yayılmamış olması da bir başarıdır.  Her dakika bu konuda çalışıyoruz. Özellikle insani yardımların artırılması ve oluşturulması konusunda çalışıyoruz. En önemli konu rehineler, insani ara rehineler açısından da fayda sağlayacaktır. 

Batı Şeria'daki aşırı şiddeti takip ediyoruz. İsrail tarafıyla bu konuları görüştük. Rehine konusunda detay veremem ama buna odaklandığımızı söyleyebiliriz. Diğer ülkeler de bu duruma katkı sağlayabilir. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılım programını imzalayıp İsveç'in üyeliğini meclise göndermiş olması çok önemli bir şey. İsveç'in NATO'ya katılacağını düşünüyorum. Türkiye de bu fikirde."

Gündemde ne vardı?

Görüşmelerde genel olarak 7 Ekim'de başlayan İsrail-Hamas savaşının ardından bölgede oluşan tablo değerlendirildi. Ancak özellikle ABD'nin temel gündemin rehinelerin serbest bırakılması. Bugüne kadar rehine görüşmelerinde Katar ve Mısır ön plana çıkmış olsa da Türkiye'nin Hamas'ın liderliğiyle geliştirdiği iyi ilişkiler, bu konuda Türkiye'yi de masada tutuyor.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, dün yaptığı açıklamada tüm rehineler serbest bırakılmadan ateşkes konusunun gündeme gelmeyeceğini açıklamıştı.

Blinken-Fidan görüşmesinde bunun dışında üç ana konunun gündemde olması bekleniyor. Bunlardan ilki ABD'nin 7 Ekim sonrasında İsrail'e verdiği tam destek ve USS Gerald Ford ve USS Eisenhower uçak gemileri ile diğer bazı savaş gemilerini bölgeye yollaması.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bir konuşmasında, “Amerika nere, İsrail-Filistin nere? Ne işin var senin orada? Amerika gibi ülkeye barışı tesis mi yakışır, yoksa oraya benzinle körükle gitmek mi yakışır?” demişti.

Masaya gelen bir diğer konu ise Amerikan savaş uçağının 5 Ekim'de Suriye'nin kuzeyinde bir Türk SİHA'sını vurması oldu.

ABD için bir diğer önemli konu, İsveç’in NATO üyeliği için gereken onay sürecinin daha fazla gecikme olmadan tamamlanması. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Temmuz ayında NATO Zirvesi sırasında İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile varılan uzlaşmaya uygun şekilde İsveç’in ittifaka katılım protokolünü onay için ekim ayı sonunda Meclis’e göndermişti.

Blinken'in seyahatleri devam edecek

ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Türkiye'ye gelmeden önce Orta Doğu turu çerçevesinde önce İsrail'in başkenti Tel Aviv'i ziyaret etmişti. Blinken ardından Ürdün'ün başkenti Amman'da, Ürdün, Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) dışişleri bakanlarıyla İsrail'in Gazze'ye saldırıları konusunda görüşmüştü. ABD Dışişleri Bakanı Blinken, daha sonra "sürpriz" bir ziyaret gerçekleştirdiği Batı Şeria'da Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir arara gelmişti.

Batı Şeria'nın ardından Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne (GKRY) geçerek GKRY lideri Nikos Hristodulidis ile görüşen Blinken, buradan Irak'ın başkenti Bağdat'a gitmiş, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Gazze'deki gelişmeleri ele almıştı.

Blinken'ın, Ankara'nın ardından Tokyo, Seul ve Yeni Delhi'yi ziyaret etmesi bekleniyor.

Öte yandan Blinken, Dışişleri Bakanlığı girişinde protesto edildi. Bakanlık önünde Filistin bayrağı açan ve 'Bebek Katili Blinken' sloganı atan bir kadın gözaltına alındı.