EYT başvurusu nasıl yapılır? Emeklilikte yapılması gereken işlemler neler?

EYT Kanunu olarak bilinen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Milyonlarca çalışanın emeklilik başvuru süreci bugünden itibaren başladı. 

Çalışanlar için emeklilik süreci nasıl işleyecek?

Sosyal Hizmetler Kurumu (SGK), emeklilik başvuru hizmetlerinde yaşanabilecek yoğunluğu önlemek adına başvuruları e-devlet üzerinden alacak.

İşyerlerinde çalışanların ilk yapması gereken işlem çalıştıkları iş yerlerine "emeklilik" gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapmak. Sigortalı 'emeklilik gerekçesiyle istifa ediyorum' dilekçesi verecek, işyeri de çalışana emeklilik kapsamında işten ayrıldığını belirten 08 SGK kodlu işten çıkarma işlemini yapacak.

Bu işlemleri yapan EYT'liler e-Devlet üzerinden emeklilik için başvuru yapacak.

Bağ-Kur’lular Resmi Gazete'de yayımlandığı gün müracaat edebilecek. Emekli Sandığı mensupları iş yerlerine müracaat edecekler.

Prim gününü ve sigortalılık sürelerini doldurmuş, çalışmayan ve yaş şartını doldurmayı bekleyen vatandaşlar ise yaş şartı kaldırıldığı için bu emeklilik başvurusunda bulunacak.

Aktif olarak çalışmayan ve EYT kapsamında olan işçiler, doğrudan müracaat edebilecek. Bu kişilerin 'emekli olmaya hakkı vardır' yazısı almaları gerekmiyor.

Başvurular dosya bazlı incelenecek ve emekli aylığı bağlanıp bağlanmaması yönünde karar verilecek. Şartları karşılayıp emekliliğe hak kazananlara aylıkları en kısa sürede bağlanacak.

Bu vatandaşlar, emeklilik aylıkları ile birlikte bayram ikramiyelerini de alacaklar.

İşverenler EYT düzenlemesi kapsamında ne yapacak?

EYT düzenlemisinde işverenlerin İnsan Kaynakları birimlerinin iş yükü de artacak. İşten ayrılma başvurusu yapan çalışanlar için normal emeklilik prosedürleri uygulanacak. İşten çıkartmada SGK'nın 08 numaralı kodu kullanılacak.

İşveren emekli olan çalışanına kıdem tazminatı ödeyecek. İşverenlere EYT düzenlemesi kapsamında kıdem tazminatlarının ödenmesinde Kredi Garanti Fonu'ndan destek verilecek.

EYT düzenlemesine son safhada yapılan değişiklikle çalışanların aynı işyerinde yeniden işe başlama süresi 30 güne çıkarılmıştı, EYT kapsamında emekli olup aynı işyerinde çalışacaklar için işverene yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi yapılacak.

Kıdem tazminatları nasıl hesaplanacak?

İş Yasasına göre, kıdem tazminatı bir iş yerinde en az 1 yılı dolduran çalışanın işten ayrılırken alması gereken yasal tutar olarak hesaplanırken, işçinin işten ayrılırken giydirilmiş en son brüt ücreti üzerinden hesaplama yapılacak.

çalışana, iş yerinde geçirdiği her bir yıl için 30 günlük (1 ay) brüt ücreti tutarında ödeme yapılacak, bu ödemeden sadece damga vergisi kesilecek.

EYT'de yaş sınırı uygulanmayacak. 5 milyon çalışanı etkileyen düzenlemeyle, 2023 yılında 2 milyon 250 bin kişi emekli olabilecek.

Yasadan, 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler yararlanacak. 4/a (SSK) sigortalıları için kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5000-5975 arasında kademeli prim gün şartlarını taşıyanlar, 4/b (Bağkur) ve 4/c ( Emekli Sandığı) sigortalıları için de kadınlarda 20 tam yıl, erkekler de 25 tam yıl hizmeti olanlar aylık alabilecek.