Çin aşıları COVID-19'un Delta varyantına karşı ne kadar etkili?
Çinli sağlık uzmanları, Çin aşılarının küresel olarak baskın Delta varyantına karşı etkinliğiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Aralarında Çin, Endonezya ve Brezilya'nın da olduğu pek çok ülke vatandaşlarını koronavirüse karşı aşılamak için büyük oranda Çin'in aşılarına güveniyor ancak Çin aşılarının koronavirüsün ilk olarak Hindistan'da ortaya çıkan Delta varyantına karşı yeterli koruma sağlayıp sağlamadığı konusunda kaygılar da artıyor.
Çin, Delta varyantına karşı klinik testlerden ya da gerçek hayattaki uygulamalardan elde edilen büyük ölçekli verilere dayanan aşı etkililik sonuçlarını açıklamadı fakat Çinli uzmanlar insanların mümkün olan en kısa zamanda aşı olmalarını talep ediyor.
Çin'in aşılarının Delta'ya karşı olan etkililiği konusundaki detaylı verilerin olmaması yabancı uzmanlar tarafından anlamlı bilimsel değerlendirmeler yapılmasını da engelledi.
Çin'in koronavirüse yaptığı müdahalenin planlayıcılarından biri olan epidemiyolojist Zhong Nanshan'in açıklamasına göre, araştırmacılar Çin yapımı aşıların Delta'dan kaynaklanan semptomatik ve ağır vakalara yakalanma riskini azaltmada bir miktar etkili olduğunu saptadılar.
Bulguların Guangzhou kentindeki enfeksiyonların analizine dayandığını belirten Zhong, bunların ilk bulgular olduğunu ve örneklem boyutunun küçük olduğunu ifade etti. Sinovac Sözcüsü Liu Peicheng, aşılanan kişilerin kan numunelerine dayanan ön bulgulara göre aşının Delta karşısında etkisinin daha az olduğunu ancak iki dozluk aşının ardından yapılabilecek bir takviye dozunun Delta'ya karşı daha güçlü ve daha uzun süreli bir antikor tepkisini hızlıca sağlayabileceğini söyledi. Ancak Peicheng detaylı veri sunmadı.
Chinese Center for Disease Control and Prevention kurumunun eski müdür yardımcısı Feng Zijian ise geçen hafta Çin devlet medyasına yaptığı açıklamada, Çin yapımı iki aşının yarattığı antikorların diğer varyantlara kıyasla Delta'ya karşı daha az etkili olduğunu ifade etti.
Ancak Feng, Çin yapımı iki aşının ismini ve konuya ilişkin detayları vermedi. Çin'deki ilk Delta varyantı vakalarının görüldüğü Guangdong eyaletinin güneyindeki aşılanmış kişilerin hiçbirinin ağır semptomlar geliştirmemiş olması aşıların hâlâ koruma sağladığını gösteriyor olabilir. Bölgedeki tüm ağır vakalar aşı olmamış kişilerden oluşuyordu.
Hong Kong Üniversitesi'ndeki virolog Jin Dong-Yan, Feng'in açıklamalarının Çin yapımı aşıların ağır vakalara karşı etkili olduğu iddiasını tek başına desteklemeye yeterli olmadığını belirterek, daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Endonezyalı yetkililerin bu ay başındaki açıklamalarına göre, Delta varyantı nedeniyle yakın zamanda günlük olarak rekor seviyede vaka tespit edilen Endonezya'da Sinovac'ın koronavirüs aşısını olmuş yüzlerce sağlık görevlisi koronavirüs enfeksiyonuna yakalanmıştı.
Ancak Endonezyalı sağlık çalışanlarının Delta varyantına yakalanıp yakalanmadıkları henüz bilinmiyor.
Batı tarafından geliştirilen aşılar ne kadar etkili?
Public Health England (PHE) tarafından mayısta yapılan bir araştırmada, Pfizer-BioNTech ortak yapımı koronavirüs aşısının ikinci dozu uygulandıktan iki hafta sonra Delta varyantından kaynaklanan semptomatik hastalığa karşı yüzde 88 koruma sağlandığı saptandı.
İlk kez İngiltere'de görülen Alfa varyantına karşıysa Pfizer-BioNTech aşısı yüzde 93 etkili.
PHE'ye göre, AstraZeneca aşısının iki dozu, Delta'dan kaynaklanan semptomatik hastalığa karşı yüzde 60 oranında koruma sağlarken, Alfa'ya karşıysa yüzde 66'lık koruma sağlıyor.
Johnson & Johnson'un tek dozluk aşısınınsa ne kadar koruma sağladığı hakkında kapsamlı bir veri bulunmuyor. ABD'li sağlık uzmanları mRNA'lı aşılarla takviye yapılması gerektiğine vurgu yapıyorlar.
Guangdong'daki salgın ne kadar ciddi?
Çin'in ana imalat ve ihracat merkezi Guangdong, Delta varyantının Çin'de ilk kez görüldüğü mayıstan beri ülkedeki Delta varyantlarının en yoğun olduğu bölge haline geldi.
Guangdong'un başkenti Guangzhou'da 146 Delta varyantı vakası tespit edilirken, güneydeki teknoloji merkezi Shenzhen'de ve komşu kent Dongguan'da da birçok Delta vakasına rastlandı.
22 Haziran'dan beri bölgede hiçbir yeni varyant vakasına rastlanmadı.
Çin ne yaptı?
126 milyon kişinin yaşadığı Guangdong'daki aşılama çalışmaları salgının başından itibaren hızlandırıldı. 19 Mayıs itibarıyla yalnızca 39.15 milyon doz aşının yapıldığı bölgede 20 Haziran itibarıyla yapılan aşı sayısı 101.12 milyon doza çıktı.
Guangzhou, Shenzhen ve Dongguan kentlerindeki virüs taşıyanlar ve onların görüştükleri kişilerin olduğu mahalleler dışarıdan yalıtıldı ve çok aşamalı kitlesel testler yapıldı.
Ayrıca bu kentler eyalet dışına seyahat edenlerin negatif koronavirüs test sonucunu göstermesini zorunlu hale getirdi.
Epidemiyolog Zhong, etkili kontrol tedbirleri olmasaydı, Guangzhou kentinde ilk vakanın görülmesinden sonraki ilk 20 ila 30 günde 7.3 milyon kişinin enfeksiyonu kapabileceğini belirtti.