"Yeni ekonominin yeni çıpası girişimcilik ekosistemi olacak"

Esra ÖZARFAT
BURSA - DFDS Akdeniz İş Birimi ve Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGİDER) ortaklığı ve Dünya Gazetesi’nin destekleriyle başlatılan “Kadınlar İçin Taşıyoruz- Anadolu Buluşmaları”nın ilk durağı ihracat kenti Bursa oldu. Gazetemiz Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünü yaptığı panele; KAGİDER Başkanı Emine Erdem, Türkiye İhracatçılar Meclisi Kadın Konseyi Başkan Yardımcısı Nilgün Özdemir, Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) Başkanı Pınar Taşdelen Engin, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay, DFDS Akdeniz İş Birimi Başkanı Lars Hoffman ile Kurumsal İletişim Müdürü Özlem Dalga katıldı. Panelde konuşan DFDS Akdeniz İş Birimi Başkanı Lars Hoffman, ‘Kadın için Taşıyoruz’ projesi kapsamında 50 kadın girişimcinin ihracat ürünlerine, girişimci başına iki adet konteyner ile 1 yıl süreyle ücretsiz taşımacılık desteği vereceklerini kaydetti. Hoffman, projenin aynı zamanda lojistik sektörü temsilcilerinin de güç birliği yapmasını sağladığını ifade ederek projede tamamlayıcı rol üstlenen 23 lojistik şirketi ile Türkiye’nin hemen her bölgesinden kadınların ürünlerinin Avrupa’ya taşınabileceğini belirtti. Hoffmann, ayrıca projeye talep olduğu sürece kadın girişimcileri desteklemeyi sürdüreceklerini vurguladı.

“Yeni fikirleri yeni oyuncularla oyuna sokmalıyız”

Sürdürülebilir kalkınma için yatırım, üretim, istihdam ve ihracatın önceliklendirilmesi gerektiğine işaret eden BTSO Başkanı İbrahim Burkay, “Nitelikli üretimin, istihdamın ve refaha ulaşmanın en önemli anahtarı girişimcilik. Temel önceliğimiz nüfusun neredeyse yarısını oluşturan kadınların girişimcilik ekosistemine değer katan özgün yapılarını ortaya çıkartmak olmalı. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerimize ulaşmanın formülü kadınlarımızın bu kalkınmanın destekçisi değil, öznesi olmasıdır” dedi. Kadınların girişimci olarak ekonomiye katkısının yüzde 9’lar gibi düşük bir seviyede olduğunu ifade eden Burkay, yatırımlar için gereken teminatlar ve finansal olanaklara erişim noktasında kadın girişimcilerin KGF tarafından desteklenmesini sağlayacak çözümlerin devreye sokulabileceğini söyledi. Günümüzde iş modellerinin değiştiğine dikkat çeken İbrahim Burkay, dijital platformlarda kadın girişimcilik oranının yüzde 25’lere kadar çıktığına değindi. Burkay, “Devlet olarak belli kurumlarımız hala eski statükolarını sürdürmek adına eski ekonomiyi destekleyen mekanizmalara sahipler. Başta KOSGEB ve ajanslar olmak üzere kurumların, yeni ekonominin oyuncularını ekonomide ön plana çıkartacak enstrümanlarını geliştirmeleri lazım. Ürüne ve fiziki yatırımlara desteği konuşuyoruz ama fikre de destek verilecek yapı oluşturulmalı” diye konuştu. Yeni fikirlerin desteklenmesi için Marmara havzasında bir ekosistem oluşturulması için çalıştıklarını belirten İbrahim Burkay, “Yeni fikirlerin ürüne dönüşmesini sağlayacak olan mekanizmalarımız hala yeterli değil. Melek yatırımcı kavramını irdelememiz lazım. Girişimciler ve fikirler var ama bu fikirlere yatırım yapabilecek yatırımcı profilimiz yok. Yeni ekonomide gelişen ülkelere baktığımızda bu alanlarda ciddi fonlar oluşturduklarını görüyoruz. Devlet kurumlarının, odaların, gerçek yatırımcının, girişimciye mentorlük yapabilecek girişimcilerin oyunun içinde olduğu bir sistem oluşturmamız gerek. Yeni fikirleri yeni oyuncularla oyuna sokabildiğimizde ihracatta, üretimde, yüksek teknoloji ve bilimin içinde olduğu girişimci modeli oluşacak” değerlendirmesini yaptı. Burkay, BTSO bünyesindeki 47 bin üyenin 12 binini kadın girişimcilerin oluşturduğunu aktardı.

“Cinsiyetler arası fırsat eşitliği korunmalı”

İş yaşamındaki kadınların pandemi sürecinden erkeklerden daha fazla etkilendiğine işaret eden KAGİDER Başkanı Emine Erdem, “Bunun da nedeni yoğunluklu olarak istihdam edildiği sektörlerde yaşanan sıkıntılar ile kadın iş gücünün kayıt dışı istihdam edildiği sektörler. Uzaktan çalışma imkanı olmayan sektörlerde de kadın istihdamı daha yaygın. TÜİK rakamlarına göre istihdamdaki kadın sayısı 2020’de 8 milyon 841 binden 8 milyon 270 bine geriledi. Ekonomik dinamiklerin dayandığı tüm veriler aslında kadının ekonomideki varlığının gerekliliğine işaret ediyor. 2023 yılında dünyanın büyük 10 ekonomisi içinde olma hedefimiz var. Burada kadın istihdamının ya da kadın girişimciliğiyle kadınların ekonomiye katılımı önemli bir mihenk taşı” dedi. Erdem, cinsiyetler arası fırsat eşitliğinin korunması gerektiğinin altını çizdi.

Kadın girişimcilere destekler anlatılacak

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Kadın Konseyi Başkan Yardımcısı Nilgün Özdemir, kadın girişimcileri ve ihracatçıları cesaretlendirmek, destekleri ve finansman kaynaklarını anlatmak için TİM olarak sürdürdükleri projeler ile ilgili bilgi verdi. Özdemir, sahibi kadın olan işletmelerin üretimine pozitif ayrımcılık uygulamasına yönelik başlatılacak “Kadın Eliyle Üretilmiştir” etiketi uygulamasını hatırlatarak DFDS aracılığıyla taşınacak ürünlerde de bu etiketlemenin kullanılacağını aktardı. Nilgün Özdemir, kadın girişimcilerin teşvik ve destekler konusunda bilgi almak için TİM’e ulaşabileceklerini, bu destekleri Anadolu’da anlatmak için çalışmalar yürüttüklerini bildirdi.

“Krizler girişimciler için fırsatları da beraberinde getiriyor”

Pandemi döneminde dijital dönüşüm ve e-ticaretin öne çıktığını, bu süreci doğru okuyanların da pozitif ayrıştığını kaydeden UTİB Başkanı Pınar Taşdelen Engin de, sistemini oturtan ve kurumsallaşmış kadın girişimcilerin erkeklerle aynı şartlarda krizlerle mücadele ettiğine vurgu yaptı. Pandemi döneminde kadınların iş mesaisinin yanı sıra ev mesaisi gibi yeni yüklerle de karşı karşıya kaldığını dile getiren Engin, pandemi sonrasında değişecek olan alışkanlıkların da iyi okunması gerektiğini söyledi. Pınar Taşdelen Engin, UTİB olarak düzenledikleri Techxtile Start Up Challenge ile girişimcilere destek olduklarını belirterek şu bilgileri verdi: “Kadın girişimcileri öne çıkarmak için geçen yıl ilk kez Kadın Girişimci Ödülü verdik. 174 proje başvurusu aldık. 64 kadın girişimciden geldi. Krizler ne kadar olumsuzluk getirse de girişimciler için fırsatları da beraberinde getiriyor. Proje sahibi girişimciler sektörün önde gelen firmalarıyla bir araya gelme fırsatı buldu. Bu noktada melek yatırımcı ağını kurmamız ve geliştirmemiz lazım.”