Alt-coin: Kadın girişimci

Biri ODTÜ diğeri Harvard mezunu iki arkadaşımla pandemi öncesinde oturmuş sohbet ediyoruz. Erkek dönüp bana Amerika’da neden bir kadın başkan seçilmediğini ve neden seçilmemiş olmasının aslında çok yerinde bir durum olduğunu anlatıyor, kadın da dönüp doğru diyor ve yargıçlar üzerinde yapılan bir araştırmanın kadın yargıçların erkeklere göre 10 kat daha fazla ölüm cezası verdiğinin görülmüş olduğunu alıntılıyor. Hatta devamında da şunu ekliyor; “Çünkü kadınlar için yöneticilik pozisyonlarına gelmek demek katı olmaya çalışmak demek. O sebeple de bir devrim olana kadar kadınlar en üst yönetim pozisyonlarına gelmemeliler.”

Evet, hikâye ne bana özel ne de Türkiye’ye. Eğitimli olsun, olmasın, kız kardeşlik sevdalısı olsun, olmasın, herkesin “kadın” konusu ile ilgili bir fikri var. Buna rağmen ne yazık ki ortak bir görüş de yok. Ve işte tüm bunlar yüzündendir ki kadın konusunun geldiği yeri biraz Bitcoin’e benzetiyorum. Kadınlar olarak bir kripto para olsaydık bunca spekülasyonla ciddi prim yapacağımız aşikar olsa da mevzu henüz alt-coin’lere yansımadı diyebiliriz. Bugün bu yazıda ele alınacak husus; alt-coin: kadın girişimci.

Apple Entrepreneurship Camp ekibinin açıkladığı rakamlara göre 2017’de kadınların kurduğu şirketlere yapılan yatırım tutarı 1,9 milyar dolarda kalırken erkeklerde bu rakam 83,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş. Bütün bu saçmalığa rağmen kadınların sahip olduğu şirketler ulusal ortalamanın iki katı hızla büyümeye devam ediyor. Kadınların yönettiği teknoloji startup’ları ise erkeklerin yönettiği teknoloji girişimlerine göre %35 oranında fazla yatırım geri dönüşü getiriyor. Peki nasıl olacak da güzel ülkemizde bunu mevzu haline getirecek ve kadın girişimci tarafında alt-coin’leri coşturacağız?

Devlet: Devletin el atması şart. KOSGEB’in verdiği 60 bin TL kadın girişimci desteği ile ben şuradan şuraya gidemiyorum. Devlet bankalarını aç bana, bana özel kredi programları yarat. Yetmez, her programına kota koy. Sadece KOSGEB değil tüm sana bağlı programlara TÜBİTAK, AR-GE merkezleri, IMMIB, İŞKUR… Ver kotayı! Kaldı ki bu alanların bazılarında zaten devam eden programlar var; bunları daha iyi duyur.

Programlar: Türkiye’de efsane girişimci programları, yıllardır devam eden mentorluk projeleri, kuluçka merkezleri var. Girişimciliğe başladığımdan beri bu programlar kadar beni geliştiren başka hiçbir şey olmadı. Bu ülkenin belki de devlet-yatırımcı arasındaki en önemli, en kritik rolünü oynuyorsunuz. Sizin liderliğiniz her şeyi değiştirecek. Cesur bir hamle yapın. Kadın girişimcilere vereceğiniz ek programları ve olacaksa kotayı açıklayın. Yolu açın; inanın ki arkanızdan gelecekler!

Ve tabii ki yatırımcılar: Sevgili yatırımcılarımız; can suyu veren, bazen yanında mentorluk da yapan, destekçi, yol arkadaşlarımız; kör noktanız için bugün bir şeyler yapın. Yönetim Kurulu’nuza bu konulara kafayı takmış birilerini oturtun. O çok gelirse belki tersine mentorluk deneyebilirsiniz. O da iddialı geldiyse toplumsal cinsiyet konusunda bir danışmana ne dersiniz? Ya da ekibinize toplumsal cinsiyet eğitimi de aldırabilirsiniz. Yeter ki bir adım atın. Günün sonunda portföyünüzün çeşitlenmesi hem sizin hem de yatırım geri dönüşünüz için çok daha iyi olacak.

Elbette ki bu alt-coin bazında daha çok konuşmamız gerek, özellikle de kadınların. Yeni yola çıkmış, şirketini ölçeklemeye başlamış, tavanı paramparça etmiş, her yoldan, aşamadan girişimci kadınların. Umarım benim için küçük, keza insanlık için de oldukça küçük bu yazı ile alt-coin’lerde ufak da olsa bir kıpırdanma yaratabiliriz hep birlikte. Amin.