Narin Güran cinayetini çözecek ‘sır’ WhatsApp’ta: Mesajları vermezse META’ya dava açılabilir mi?
Diyarbakır'da kaybolduktan 19 gün sonra cansız bedeni bulunan Narin Güran cinayeti soruşturması kapsamında tutuklanan amca Salim Güran, itirafçı Nevzat Bahtiyar ile ailenin diğer üyelerinin WhatsApp yazışma kayıtlarını sildiği ortaya çıkmıştı. Türkiye, WhatsApp’ın ait olduğu META şirketinden mesajları talep etti. Ancak META’dan olumsuz yanıt geldi. Mesajları vermezse META’ya dava açılabilir mi? Uzmanlar yanıt verdi.
‘Bilgiler istenebilir’
İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası Ceza Hukuku Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adem Sözüer: "META şirketi, kural olarak WhatsApp’a ilişkin bilgileri vermiyor. Mesaj içeriklerinin talep edilmesi genellikle bir ceza soruşturması kapsamında olabilir. Savcılar, polis veya güvenlik güçleri, mahkemeden alınan izinle WhatsApp’tan bu bilgileri talep edebilir. Eğer WhatsApp, bir yargı kararına rağmen ilgili verileri paylaşmaktan kaçınırsa, bu durumda bir dava açılabilir. Ancak bu dava, genellikle hükümet yetkilileri veya kolluk kuvvetleri tarafından açılabilir. META şirketi ABD’de ve o ülkenin kanunlarına tabi. O kurallara göre, diğer ülkelerdeki mahkememeler uluslararası adli yardım kapsamında, WhatsApp’tan bilgi isteyebilirler. Türkiye ile ABD arasında adli yardımlaşma konusunda anlaşma var. Bu kapsamda META şirketinden bilgi istenebilir. META şirketi özellikle çocukların korunması için çok hassas olduğunu açıklıyor. Bu nedenle çocuklara yönelik öldürme ve cinsel istismar gibi suçlarda, usulüne uygun yapılacak talebi yerine getirmelidir."
‘Telefondan ulaşılabilir’
Bilişim Hukukçusu Sefa Karcıoğlu: "Türkiye ile ABD arasındaki ceza istinabe ve suçlu iadesi işlemleri, karşılıklı adli yardım anlaşması kapsamında yerine getiriliyor. Cinayet gibi suça konu eylemler de, adı geçen anlaşma kapsamında. Bu nedenle META, elinde olan bilgileri Türkiye ile paylaşmak zorunda. Ancak buradaki esas sorun, WhatsApp uygulamasının uçtan uca şifreli bir sistem olmasından kaynaklanıyor. Yani yazışma kayıtları META’nın elinde olsa da verilere kendisi de ulaşamıyor. Ancak burada önemli bir detay var. WhatsApp eğer devre dışı bırakılmadı ise her gece yedekleme alıyor. Eğer yedekleme yapılmış ve telefon ele geçirilmiş ise geri yükleme yoluyla silinmiş yazışmalara ulaşılabilir."
‘30 gün tutulur’
Adli Bilişim Uzmanı İsa Altun: "WhatsApp yazışmalarının tamamının sistemsel olarak log kayıtları mevcuttur. Görsel, video, fotoğraf, yazışmalar log üzerinden depolanır. Sistemde kullanıcı eylemleri, meydana gelen veriler, bilgi ve olaylar günlük olarak depolanıyor. Log kayıtları 30 gün tutulur. META’nın kullanım sözleşmesine göre, katalog suçlar kapsamında yazışmaların verilmesi gerekiyor. META şirketinin kullanım sözleşmesinde yaptığı resmi açıklamada da bu yer alıyor. ‘Mahkeme bizden isterse biz veriyoruz’ diyor. Kısaca resmi yazı olması lazım."