Kimler kurban kesmekle yükümlüdür? Kurban kesmenin şartları nelerdir?
Kurban dini terim olarak Allah'a yaklaşmak ve Allah rızasına ermek niyetiyle kesilen, kurban edilen, hayvan demektir. Kurban kesme ibadetini yerine getirecekler, kimlerin kurban kesmekle yükümlü olduğu, kurban kesmenin faziletinin ne olduğu ve kurban kesmenin şartları merak ediyorlar. Peki, Kimler kurban kesmekle yükümlüdür? Kurban kesmenin şartları ve fazileti nedir? İşte detaylar…
Kimler kurban kesmekle yükümlüdür?
Kurban kesmek, akıl sağlığı yerinde, büluğa ermiş, temel ihtiyaçları ve borçlarından başka nisap miktarı mala sahip olup seferi olmayan her Müslümanın yerine getirmekle yükümlü olduğu malî bir ibadettir. Bu malın artıcı (nâmî) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaz. Buna göre yukarıda zikredilen şartları taşıyıp, temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80,18 gr. altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olan kimselerin kurban kesmesi gerekir.
Sözlükte yaklaşmak, Allah’a (c.c.) yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban, dinî bir terim olarak, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Kurban Bayramı’nda kesilen kurbana "udhiyye", hacda kesilen kurbana ise "hedy" denir.
Akıl sağlığı yerinde, hür, mukim ve dinî ölçülere göre zengin sayılan mümin, İlâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını kesmekle hem Cenâb-ı Hakka yaklaşmakta, hem de maddî durumlarının yetersiz olması sebebiyle kurban kesemeyenlere yardımda bulunmaktadır. Bu ibadetin ruhunda Hakk’a yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir Müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesidir.
Mezheplerin çoğuna göre, udhiyye kurbanı kesmek sünnettir. Hanefî mezhebinde ise tercih edilen görüş, kurbanın vacip olduğudur. Kurban, -fıkhî hükmü ne olursa olsun- Müslüman toplumların belirli simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri özellikle milletimizin dinî hayatında önemli bir yer tutmaktadır.
Kurban kesmenin şartları nelerdir?
Kurban kesmede aranan ilk şart, kesen kişinin Müslüman olması ve akıl sağlığının yerinde olmasıdır.
Bu şartları yerine getiren kişi muhakkak ergenlik çağını geçmiş olmalı ve belirli bir gelire sahip olmalıdır.
Kurban kesmek için seferi olmamak gereklidir. Bu durum dini kaynaklarda “15 günden az bir süre için, 90 km ve daha uzak bir yerde bulunan kimsenin kurban kesmesi vacip değildir.” şeklinde geçmektedir.
Kesilecek hayvanın özelliği de kurban için mühimdir. Deve, sığır, manda, koyun ve keçi olmalıdır. Kümes hayvanlarından kurban kesilmez. Kümes hayvanları ancak sadaka olur.
Kurban Bayramı namazı kılındıktan sonra kurbanlık hayvanların kesilmesi gerekir.
Kurban kesilirken niyet önemlidir. Kişi niyetini dile getirmelidir.
Ayrıca kurban etinin 3 bölüme ayrılması ve 2 bölümünün ihtiyaç sahiplerine dağıtılması gerekir.
Kurban kesmenin fazileti nedir?
Kurban kesmek fazileti öncelikle maddi durumu kurban kesmeye yeterli olmayan, yeterince et tüketemeyen dar gelirli insanlar için etkilidir. Müslümanların Allah’a yaklaşmasını, inancına karşı bağlarını kuvvetlendirmesini sağlar; ayrıca kulluk bilincini pekiştirmiş olur.
Kurban kesme şartını karşılayabilen, dinen varlıklı sayılan fertler kurban kesip kurban etlerini yakınlarına ve ihtiyaç sahiplerine paylaştırdığında kurban kesmenin fazileti vücut bulmuş olur. Kurban, sosyal yardımlaşmayı pekiştirir.