F-16 mı F-35 mi? Hangi savaş uçağı daha etkili?
ABD'nin Türkiye'ye 40 adet F-16 Blok 70, Yunanistan'a ise 40 adet F-35 uçağı satışına onay vermesinin ardından, iki uçağın kabiliyetleri ve teknik özellikleri kamuoyunda en çok merak edilen soruların başında geliyor. Biri teknolojisiyle, diğeri ise performansıyla öne çıkan iki uçak arasında bilinmesi gereken temel farklar ise şöyle:
F-16, 1970’lerin sonlarına doğru üretilmiş olan, 4. nesil tek motorlu, yüksek performanslı fakat bununla birlikte oldukça ekonomik, muadillerine göre nispeten daha küçük boyutlu bir avcı savaş uçağıdır. Sonradan geçirdiği modernizasyonlar sayesinde kara hedeflerine karşı da oldukça tehlikeli bir teknoloji harikası haline gelmiştir. F-16 şu ana kadar yapılmış uçaklar arasında fiyat/performans oranı konusunda ciddi anlamda en iyi uçaklardan bir tanesidir.
F-35 ise 1990’lı yılların sonlarına doğru geliştirilmeye başlamış, 2006 yılında ilk uçuşunu yapmış fakat meydana gelen teknik sorunlardan dolayı 2010’lu yılların yaklaşık yarısına kadar bir türlü seri üretime geçemeyen, teknolojinin son harikası savaş uçağı. Tek motorlu olmasına rağmen kullandığı F-135 motoru sayesinde çift motorlu uçaklarla hemen hemen aynı performansı sunan, radarda düşük görünürlüğe sahip, 5. Nesil Bombardıman ağırlıklı bir multirole (çok amaçlı) uçak. Safkan bir avcı uçağı kadar hava-hava görevleri konusunda yeterli değil. Görevi daha çok düşman topraklarının içine sızmak ve kritik kara hedeflerini vurmak olduğu için zaten böyle bir şeyde beklenmiyor.
Tartışmaların ve karşılaştırmaların kaynağı da zaten burada başlıyor. F-35 yapı itibariyle hava-hava görevlerinden ziyade hava-kara görevleri için imal edilmiş bir uçaktır. Bundan dolayı özellikle manevra kabiliyeti konusunda fazla başarılı olduğu söylenemez. Öyle ki F-16 uçağına karşı böyle bir test yapıldığında F-16’nın dogfight (it dalaşı) konusunda F-35’e üstünlük kurduğu gözlemlenmiştir.
F-16 oldukça gelişmiş bir bilgisayara sahip bir uçaktır. F-35 ise uçan bir bilgisayardır. Yani F-35 aslında zannedildiği gibi it dalaşı yapmak için geliştirilmemiştir. Düşük görünürlüğü ve uzun menzilli radarı sayesinde F-35’in yeteneği düşmanını görünmeden uzak mesafeden vurmaktır. Bu sayede it dalaşına gerek kalmadan F-35 düşmanını indirmektedir. F-35’in F-16’yı radarda tespit etme mesafesi: 150-185+ km aralığında, F-16’nın F-35’i radarda tespit mesafesini ise 10-20+ km aralığında olduğu tespit edilmiştir. Sayılardan da anlaşıldığı üzere normal bir muharebe sahasında yani gerçek bir savaş ortamında F-16 bırakın F-35 ile it dalaşına girmeyi, kilit ve takiben füze ikazı almadan önce F-35’i radarında bile göremez diyebiliriz.