Turizmde çarpan etkisi nedir?
Turizmin sosyoekonomik gelişmişlik ölçülerinden biri olan çarpan etkisi, turistler tarafından yapılan her bir birimlik harcamanın meydana getirdiği etkinin, ekonomideki diğer sistemlerde yarattığı değişimlerdir. Turizmin çarpan etkisi bazı faktörlerin meydana getirdiği değişimlerden etkilenmektedir. Peki, bu faktörler nelerdir? İşte detaylar…
Turizmin çarpan etkisi bazı faktörlerin meydana getirdiği değişimlerden etkilenmektedir. Bu faktörlerin yarattığı değişimler turizm çarpanının ülke ekonomisinde az veya çok etkili olmasına yol açmaktadır. İşte, turizmin çarpan etkisini etkileyen faktörler…
1-) Çarpanın uygulandığı turist harcamalarının başlangıç büyüklüğü
Bütün turistler turistik harcamalarını doğrudan otel ve restoran gibi birincil işletmelerde gerçekleştirmezler. Bazı turistler harcamalarını gittikleri bölgelerde yerel halkın kültürünü yansıtan özgün lezzetleri, bölge üyelerinin sahibi olduğu yerlerde yapmayı tercih edebilir, onların ürettiği zanaat ürünlerini satın almak isteyebilirler. Bu durumda düşük ithalat ve yüksek katma değer etkisi ortaya çıkmaktadır.
2-) Destinasyonun turistik mal ve hizmet sağlama kapasitesi
Turistik destinasyon, turist ihtiyaçları karşılayamıyorsa, bu durumda kısıtlı arz durumu vardır. Arzın kısıtlı olduğu durumlarda ise, harcamalar yerel enflasyon ve ithalat artışına yol açacak, dolayısıyla ihtiyaçlar yerel endüstri içinden sağlanamadığından turizmin çarpan etkisi azalacaktır.
3-) Yerel ekonominin büyüklüğü
Destinasyon yerel ekonomisi büyük bir endüstri yapısına sahipse, turist ihtiyaçlarının karşılanacağı mal ve hizmetler ülke ekonomisi içindeki diğer tedarikçilerden sağlanacağından çarpan etkisi yüksek olacaktır. Yerel ekonominin küçük olduğu bir yapıda ise ihtiyaçlar dışarıdan sağlanacağından çarpan etkisi düşecektir.