Finansal piyasa ve temel fonksiyonları
İşletmeler ve girişimciler için kaynak tahsis etmek; likidite yaratarak kapitalist ekonomilerin işleyişini sağlamak açısından hayati bir rol oynayan finansal piyasaların temel fonksiyonları nelerdir? İşte detaylar…
Finansal piyasa nedir?
Fon arz eden ve fon talep edenlerin karşılaştığı ve fon transferinin gerçekleştirildiği pazarlardır. Finansal piyasalar, mal ve hizmet ticareti yapmak isteyen kritik bir alıcı ve satıcı kitlesini bir araya getirerek diğer piyasalarla aynı prensipte çalışır. Hisse senedi piyasalarını, tahvil piyasalarını, emtia piyasalarını, para piyasalarını ve türev piyasaları içerir.
Finansal piyasaların üç temel fonksiyonu şunlardır:
Fiyat belirleme
Piyasalarda alıcı ve satıcılar karşı karşıya gelerek finansal varlıkların getiri oranları ve buna dayalı olarak fiyatları belirlenir. Örneğin piyasada işlem görmeyen bir firmanın hisse senedine sahip olan tasarruf sahipleri, ellerindeki hisse senetlerini nakde dönüştürmek isterlerse hangi fiyattan nakde dönüştüreceklerdir? Bu hisse senetleri borsada işlem gördüğünde fiyat belirlenmiş olacağından nakde dönüşüm kolaylaşacaktır.
Likidite sağlama
Alıcı ve satıcıların piyasada kolaylıkla işlem yapabilmeleri finansal varlıkların likiditesini artırır. Likiditenin artması bir taraftan daha fazla yatırımcıyı piyasaya çeker, diğer taraftan işletmelerin finansman maliyetini düşürür. Piyasalar olmasa finansal varlıklar vadesi boyunca paraya dönüşemeyecektir. Finansal varlık hisse senedi ise, hisse senedini satabilmek için hissedarın, aynı oranda hisseye yatırım yapacak tasarruf sahibini bulması ya da şirketin tasfiyesini beklemesi gerekecektir.
Bilgi elde etme maliyetini düşürme
Finansal piyasalar hem finansal varlıkları çıkaran kurumlara hem de tasarruf sahiplerine finansal varlıklarla ilgili bilgilere kolaylıkla ulaşılmasını sağlayarak maliyet tasarrufu sağlar. Özellikle işletmelerle ilgili finansal bilgilere ulaşmak çok kolay değildir. Örneğin Borsa İstanbul’da işlem gören şirketler hakkında bilgi edinmek, bilgiyi belirli standartlarda elde etmek tasarruf sahiplerine zaman ve maliyet açısından büyük kolaylıklar sağlamaktadır.