Elmas-su paradoksu nedir?
Ekonomide, "değer paradoksu" olarak de bilinen elmas- su paradoksunu, elmas ve su üzerinden inceleyip barındırdığı çelişkili durumu, elmas-su paradoksunu hangi iktisatçının ortaya attığını ve yine hangi iktisatçının elmas-su paradoksunu çözdüğünü haberimizde derledik. İşte elmas-su paradoksu ile ilgili detaylar...
Ekonomide, yüksek kullanım değerli suyun düşük değişim değerine, düşük kullanım değerli elmasın yüksek değişim değerine sahip olması "Elmas-su paradoksu" ya da diğer adıyla "değer paradoksu" olarak adlandırılır.
Paradoksa isim veren su ve elması inceleyecek olursak;
Su, doğada oldukça bol bulunan ve yaşamsal bir zorunluluktur. Elmas ise bir o kadar az olan ama zenginlik göstergesi bir ziynettir. Suyun önemine ve kullanım değerinin yüksekliğine bakıldığında, değişim değerinin yüksek olması beklenir ve onunla çok fazla şey satın alınabileceği düşünülür. Fakat su ile istenen neredeyse hiçbir şey alınamaz. Elmasın kullanım değerinin düşüklüğüne bakıldığında ise bir değişim değerinin olmadığı ya da az olduğu, istenen şeyleri almaya yetmeyeceği düşünülebilir. Bu da kullanım değerine aksi şekilde birçok şey almaya yetecek değişim değerine sahiptir.
Elmas-su paradoksunu ortaya atan iktisatçı Adam Smith, çözümü bulan ve açıklayan ise iktisatçı Alfred Marshall’dır.
Ancak paradoksta bir hata vardır. Bir malın değişim değerinin "toplam fayda" ile değil "marjinal fayda" ile hesaplanması gerektiği gözden kaçmıştır. Yani bir malın veya hizmetin değeri, toplam fayda ile değil marjinal fayda ile ölçülür.