Ekonomist Mahfi Eğilmez'den dev hizmet: Enflasyon rehberi
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez tek tek açıkladı... Enflasyon nedir, hiperenflasyon nedir, skimpflasyon nedir, shrinkflasyon nedir, talep enflasyonu nedir, maliyet enflasyonu nedir, ithal edilmiş enflasyon nedir, arz enflasyonu nedir, yerleşik enflasyon nedir, yapısal enflasyon nedir, sürünen enflasyon nedir, kronik enflasyon nedir, yürüyen enflasyon nedir, dörtnala enflasyon nedir?
İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez kişisel web sitesinden merak edilen birçok soruya yanıt verdi. Eğilmez, "Türkiye’de skimpflasyon, shrinkflasyon ve greedflasyon türlerinin hepsi mevcuttur. Hissedilen enflasyon, açıklanan enflasyonun iki katıdır." derken; enflasyon, hiperenflasyon, skimpflasyon, shrinkflasyon, talep enflasyonu, maliyet enflasyonu gibi birçok konuya açıklık getirdi.
İşte Mahfi Eğilmez'in yorumlarıyla merak edilen o tanımlar...
ENFLASYON TANIMI
İngilizcede şişme, şişirme anlamına gelen enflasyon, ekonomide, fiyatlar genel düzeyinin sürekli olarak artmasını ifade ediyor. Çeşitli mal ve hizmetlerin fiyatlarının, aile bütçelerinde yer alan kullanım ağırlıklarına göre dâhil edildiği bir sepetin aylar itibarıyla değerindeki değişimle ölçülür. Bu sepete endeks denir. Endeksin genel düzeyinin sürekli olarak artmasına enflasyon denir. Bir başka tanıma göre paranın satın alma gücünün belirli bir dönemde düşmesine enflasyon denir.
NEDENLERİNE GÖRE ENFLASYON ÇEŞİTLERİ
Talep enflasyonu (demand pull inflation)
Bir ekonomide para arzındaki (belirli bir anda ekonomide mevcut para stokunun düzeyi) artış oranının ekonomik büyümeyi aşması halidir. Bu durumda, ekonomide üretilen ve ithal edilen mal ve hizmetlere yönelik talep, ekonominin üretim ve ithalat hacminden (arzdan) hızlı artar ve fiyatlar yükselir.
Maliyet enflasyonu ya da arz enflasyonu (cost push inflation)
Üretim sürecinde kullanılan faktör (emek, sermaye, doğal kaynaklar, girişimcilik) ve girdilerin (hammadde, ara malı, mamul madde) maliyetlerindeki (ücret, faiz, rant, kâr) artışların fiyatlara yansımasıyla oluşan enflasyon çeşididir.