Dünyada düşen ekonomik özgürlük sıralamasında Türkiye kaçıncı sırada?
ABD’li Heritage Foundation tarafından 30 yıldır ölçülen “Ekonomik Özgürlük Endeksi” tüm dünyada gerilerken, Türkiye kaçıncı sırada yer aldı?
ABD’li düşünce kuruluşu Heritage Foundation, 1995 yılında ilk verilerini yayımladığı “Ekonomik Özgürlük Endeksi”nin 30. yılını kutladı.
Endeks ölçümünde 4 ana gösterge yer alıyor. Hukukun üstünlüğü, hükümet (kamu) boyutu, (düzenleyici verimlilik) iş ve ekonomik hayatın düzenlenmesinde verimlilik, piyasalardaki dışa açıklık. Bu 4 ana göstergenin de alt kırılımları üzerinden ortalama bir değer belirleniyor.
Dünyada 184 ülkenin ekonomik özgürlüğü ölçülürken, 30. yılında endeks, dünya çapında en düşük değerine sahip oluyor.
Ekonomik özgürlüğün “her insanın kendi emeğini ve mülkünü kontrol etme hakkı” olduğu olarak açıklanan endeks ölçümünde, ekonomik özgür toplumların refah seviyelerinin de yüksek olduğu belirtiliyor.
Hukukun Üstünlüğü içerisinde, mülkiyet hakları, hükümet bütünlüğü, yargı etkinliği ölçülürken, hükümet boyutunda hükümet harcamaları, vergi yükü, mali sağlık ele alınıyor.
Düzenleyici verimlilik, iş özgürlüğü, emek özgürlüğü ve parasal özgürlük verilerini incelerken, açık piyasalarda da ticaret özgürlüğü, yatırım özgürlüğü ve finansal özgürlük göstergelerine bakılıyor.
2024 Ekonomik Özgürlük Endeksi puanları, 2022'nin ikinci yarısından 2023'ün ilk yarısına kadar olan dönemi kapsayan verilere dayanırken, örneğin, parasal özgürlük bileşeninde 1 Ocak 2020'den 31 Aralık 2022'ye kadar üç yıllık ağırlıklı ortalama enflasyon oranı kullanılıyor.