Spam tekliflere mücadele için kolları sıvadı

Berfin ÇİPA

LUNA’nın zirvede olduğu dönemde Terra blok zinciri üzerinde çalışan USTC, en popüler üçüncü stablecoindi. Fakat işler, Mayıs 2022’de Terra’nın elindeki Bitcoin’leri satacağı haberleri sonrası tersine döndü. LUNA hızla ivme kaybedince grafik kırmızıya boyandı. Sistem USTC’yi sabitlemek için daha fazla LUNA satınca stablecoin UST 1 dolar olan denkliğini kaybetti. Bu olay da kripto para piyasası tarihine “LUNA krizi” olarak geçti.

Topluluk şimdilerde bambaşka bir konu ile yeniden gündeme geldi. Spam tekliflerle mücadele için oylama açan Terra Luna’nın bu adımını WOFDEX Araştırma Direktörü Helin Çelik şöyle değerlendirdi; “LUNA doğrulayıcıları spam tekliflerin önüne geçebilmek için minimum para yatırma tutarını 1 milyon LUNC’den 5 milyona çıkartmayı hedefledi. Son zamanlarda artan spam teklifler bu oylamanın yapılmasının temel nedeni. Minimum yatırma tutarının belirlenmesi borsalarda da sık sık başvurulan bir yöntem. Böylelikle zaman kaybı yaratabilecek ve faydasız olarak görülebilecek durumların önüne geçmek için bu yöntem uygulanır. LUNC için de benzer bir tutumun oluşturulması, etkin bir çalışma çabasının gerçekleştirilme gayretinden kaynaklanıyor. LUNC fiyatının dip seviyelere çekilmesinden kaynaklı 1 milyon adet LUNC’un fiyatı oylama konusunda hafif kalıyor. Topluluğun mücadelesi elle tutulur bir mali değeri olan miktar yaratabilmek. Teklifle birlikte topluluk üyelerinde farklı görüşler ortaya çıktı. Miktar 5’e katlanmış oluyor. Dolayısıyla teklifi sunan topluluk üyeleri kendilerine yeterli destekleyici bulmakta zorlandı. Topluluk tarafından sunulan tekliflerin kabulü ise LUNC ve LUNA işlem hacmini önemli bir şekilde artırdı. Aynı zamanda, USTC’nin geri satın alma raporu için öngörülen çekirdek yükseltme ise 12 Eylül’de tamamlandı”

“LUNA VE LUNC FİYATLARINDA İYİMSERLİK BEKLENİYOR”

Bitay Araştırma Departmanı Analisti Betül Yavuz sunulan iki teklifin ayrıntılarını paylaştı ve ekledi; “İlk teklif minimum para yatırma şartını 1 milyon LUNC'dan 5 milyon LUNC'ye yükseltmeyi amaçlıyor. Bu teklif spam tekliflerin maliyetini artırarak onları caydırmayı amaçlıyor. Şu anda spam teklifler için gereken minimum para yatırma miktarı 1 milyon LUNC. Bu, düşük maliyetli bir işlem olan spam tekliflerini kolaylaştırıyor. Bunun zorlaşmasının ve maliyetinin yükselmesinin Terra-Luna’ya pozitif bir ivme kazandırabileceği değerlendiriliyor. İkinci teklif ise spam teklifleri engellemek için yeni bir algoritma geliştirmeyi amaçlıyor. Bu teklif spam tekliflerin özelliklerini tanımlamak ve bunları engellemek için yapay zekâ ve makine öğrenimi kullanılmasını öneriyor. Hangi teklif kabul edilirse edilsin, Terra Luna topluluğu spam tekliflerle mücadele için önemli adımlar atmış olacak. Adımların ardından çıkacak kararlara bağlı olarak LUNA ve LUNC fiyatlarında iyimser görünüm beklentisi hakim ancak piyasa dinamiklerinin buna ne kadar izin verip vermeyeceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz”

TOKEN MİKTARININ 5 KATTAN FAZLA ARTMASI FİYATI NASIL ETKİLER?

Çelik: Satın alınacak LUNC’ların 5 kat artması daha fazla coinin piyasadan toplanmasına neden olacak. Dolaşımda olan LUNC’ların alınması bu coinlerin dolaşımdan ayrılması anlamına geliyor. Doğal olarak bir talep artışı yaşanacak. Bu talep artışıyla geçekleşecek olan coinlerin ayrılması ise fiyatı olumlu yönde besleyecektir.

Es: Burada asgari depozit miktarının 5 kat artması gibi bir sonuca gidildiği takdirde bunun fiyata olumlu yansıması beklenebilir. Zaten bu beklentiyle tahtada bir hareketlilik görüyoruz.

Yavuz: Bir kripto paranın piyasa değeri dolaşımdaki token adedi ile anlık fiyatının çarpımı üzerinden hesaplanır. Dolaşıma beş kattan fazla token girdiği takdirde, fiyatın bu tokenler dolaşıma girmeden önceki fiyatında kalması için tüm dolaşıma giren tokenların alıcı bulması gerekir. Fakat bu durum mevcut şartlar altında bir hayli zor. Dolaşıma giren tokenların birçoğunun alıcı bulamaması halinde; matematiksel olarak bakıldığında fiyatta yüzde 80’e yakın bir düşüş beklenebilir. Ancak farklı bir strateji ortaya çıkar ve alıcı bulundukça tokenlar dolaşıma girerse güçlü bir düşüş beklenmeyebilir.

GRAFİKLER NE SÖYLÜYOR?

WOFDEX Araştırma Direktörü Helin Çelik LUNC ve LUNA’nın grafiğini Kripto Masası için yorumladı.

LUNC günlük grafikte 9MA’yı periyodik olarak yukarı yönlü test ediyor. Ancak, paritedeki düşüş eğilimi devam ediyor. Yaşanan gelişmeler ışığında hacim artsa da düşüş kanalı yukarı yönlü kırılmadığı müddetçe gevşeme sürecektir. Kanalın direnç bölgesinden gelebilecek kar satışlarına karşı yatırımcı dikkatli olmalı. Olası geri çekilmelerde ise ilk olarak kanal ortası destek olarak kullanılabilir. Kanal ortasından negatif ayrışma yaşanırsa alt banda kadar baskı sürebilir. Yükseliş senaryosunda düşüş kanalının kırılması ise kanal iç hacmi kadar “h” değerinin yaratılmasına önayak olabilir.

LUNA’da oynaklık yüksek seviyede ilerliyor. Günlük bazda baktığımızda düşüş trendinin hala devam ettiğini gözlemliyoruz. 0.000125 seviyelerini dip kabul edersek ilk hareketini 0.000133 seviyelerine kadar sürdürebilir. Bölgedeki direnci kırması ivmenin devamlılığı açısından kritik. Bu direnç kırılırsa düşüş trendinden de pozitif ayrışmış olacak. Trend takibi her finansal enstrümanda olduğu gibi LUNA’da da çok önemli.

“TERRA LUNA’YLA İLGİLİ KİMSE BEKLENTİ İÇİNDE OLMAMALI”

Kripto Teknik Kurucusu Oytun Es, Terra Luna için hala umut olup olmadığı sorusuna şu yanıtı verdi; “Terra Luna'yla alakalı olarak açıkçası kimsenin yüksek bir beklenti içerisinde olmaması gerektiğini düşünüyorum. Nihayetinde geçtiğimiz süreçte LUNA ile alakalı yaşananlar ortada. Önümüzdeki süreçte tahtada sert dalgalanmalar olsa da LUNA'nın eski şaşaalı günlerine dönme ihtimali artık yok.”

Yavuz, yeni projenin başarılı olabilmesi için maddeleri sıraladı ve ekledi; “Terra-Luna olayı gerçek anlamda, finans ve iktisat eğitimi almamış oldukça genç bir grubun yönetmeleri imkansıza yakın olduğu bir projeydi. Dolar bazlı yüzde 20 civarı yıllık stake getirilerinin hangi zeminde, hangi matematik ile ve nasıl bir katma değer yaratılıp yükümlülüklerin karşılanacağı konusunda belirsizliklerin oldukça yüksek olduğu bu proje, çok ciddi likidite sorunları yaşadı. 110$ seviyelerinden 1$’ın altı görüldü ve gerçek anlamda bir çöküş gerçekleşti. Ciddi kredibilite kaybına uğrayan şirket o dönemde kripto paraların güvenilirliği ve istikrarı hakkında da ciddi soru işaretleri doğurdu. Daha sonra bunun kripto para piyasası ile ilgili değil yanlış yönetimin bir sonucu olduğu anlaşılsa da yaraların sarılması için uzun zaman gerekti. “Terra Luna için hala umut var mı” sorusunun cevabı, projenin yeni versiyonunun başarısına bağlı olacak. Eğer yeni versiyon başarılı olursa Terra Luna, kripto para piyasasında önemli bir oyuncu olmaya devam edebilir. Ancak finansal piyasalarda kredibilite ve güven kazanmak oldukça uzun zaman alırken bunu kaybetmek için bir gün yetiyor. Dolayısıyla proje başarısız olursa, Terra Luna'nın varlığı tehlikeye girebilir.

Yeni projenin başarılı olabilmesi için;

Projenin yeni tasarımı, UST çöküşüne neden olan temel sorunları çözmeli.
Proje, kripto para piyasasının genel koşullarına uyum sağlamalı.
Proje, yatırımcıların güvenini yeniden kazanmalı.
Bu konuların tamamının dikkate alınması yeni Terra projesinin başarılı olma şansını artıracaktır. Ancak bu başarıyı desteklemek için piyasa koşulları da önemli bir faktör. Kripto para piyasası oldukça dalgalı ve volatil bir piyasa olduğundan koşullarının değişmesi, yeni Terra projesinin başarısının da değişmesine neden olabilir.”

YATIRIMCI NELERE DİKKAT ETMELİ?

Çelik: Yaşanan gelişmeler hem LUNC hem de LUNA için düşüş trendlerini sonlandırmadı. Bunda piyasa koşullarının etkisi olduğu kadar yatırımcının güven telkini konusunda yeterince beslenmemesi de var. Haber etkisine bağlı olarak trade edilebilir, ancak orta uzun vade düşündüğümüzde portföy içerisindeki ağırlığı minimal düzeyde tutulmalı. Tabii ki her kripto para biriminde olduğu gibi LUNC ve LUNA için de kaldıraçtan uzak durulmalı. Özellikle oynaklık seviyesi yüksekken kullanılan kaldıraçlar portföylerin erimesine ve pozisyonların tasfiye olmasına neden oluyor.

Es: Kripto para ekosistemi gibi riskli bir piyasa içerisinde böylesine adını kirletmiş projelere yönelmek yerine en başından beri düzgün bir şekilde yoluna devam eden projeleri tercih etmekte fayda var.

Yavuz: Geçmişi lekeli projeler her zaman yatırımcılarda endişe hissini diri tutar. En ufak bir olumsuz haber veya fiyatta gerçekleşecek ufacık bir düşüş, yatırımcıları bir kartopu etkisiyle satışa sürükleyebilir. Bu da geçmişi hala temiz projeler varken böyle bir riskin alınıp alınmaması gerektiğini sorgulatıyor. Unutmayın, bir kripto paranın geçmişinde ne kadar çok yatırımcı mağdur olduysa; o projenin fiyatı o kadar zor yükselir. FTT gibi birçok örnekte gördüğümüz üzere bu tarz projelerin geri dönüşleri maalesef yatırımcının beklediği gibi olmuyor. Kripto varlık dünyasında yatırım yapmak için on binlerce proje var ve her geçen gün yenileri eklenmeye devam ediyor.