Kriptoda deprem devam edecek
Enflasyonla mücadele için bol para döneminin sonlanması, Fed’in faiz artışlarının yanı sıra bilançosunu küçültecek olması ve Luna depremiyle sabit coinlere güvenin zedelenmesi, kriptolarda sarsıntıların devam edeceğine işaret ediyor.
Hilal SARI
Kriptopara piyasalarının volatilitenin nispeten daha düşük olduğu sabit coinlerinden biri olan TerraUSD’nin dolara çıpasını kaybetmesiyle başlayan satış dalgası en büyük sabit (dolara çıpalanmış) coinin de çıpasını kaybetmesiyle devam ediyor. Piyasanın en büyük on sabit coininden biri olan Luna’nın değerinin neredeyse tamamını yitirmesi ve 80 dolardan 12 cent’e düşmesi, kriptopara yatırımcılarına henüz tam regüle edilmemiş olan bu piyasalarda risklerin ne denli yüksek olduğunu bir kez daha göstermiş oldu. Kripto borsası Luno’nun İngiltere Direktörü Sam Kopelman “Kripto piyasaları bu hafta çalkantıdaydı ve kaos yayılmaya devam ediyor. Sabit coinler genelde yatırımcılar için güvenli bir yerdi ve şu an çalkantı bu coinleri de etkiliyor. Bu durumun piyasanın geri kalanına da büyük bir etkisi var” değerlendirmesini yapıyor. Interactive Brokers’dan Baş Yatırım Danışmanı Victoria Scholar da Business Insider’a verdiği demeçte “Ukrayna’daki savaş, Çin karantinaları, faizlerin yükselmesinden duyulan endişe ve riskli varlıklardaki zayıf seyir, kriptoları yatırımcıların cazip kategorisinden çıkardı” değerlendirmesini yapıyor. Scholar’a göre yatırımcı dolar ve diğer güvenli liman varlıklara kaçıyor.
Bir haftada Bitcoin yüzde 40, Ethereum yüzde 50 eridi
Kriptopara piyasaları enflasyon nedeniyle zaten bir buhran yaşıyordu: Başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere, merkezlerin şahinleşmesi ve faizlerin yükselmesi kriptoparalar gibi riskli varlıklarda sert düşüşler getirdi. Bitcoin perşembe günü ABD’de enflasyonun beklentilerin üzerinde gelmesiyle 16 ayın ardından ilk kez 27 bin doların da altına indi ve TSİ 13:49 itibariyle Coindesk platformunda 25 bin 400 dolara kadar geriledi. Son bir haftada yüzde 30’a yakın değer kaybeden en büyük kriptoparada yıl başından bu yana kayıp yüzde 40’ı aşmış durumda. Bitcoin Kasım 2021’de 69 bin dolarla tarihi rekorunu görmüştü. Perşembe itibariyle bu zirveden düşüş Piyasanın ikinci büyük oyuncusu Ethereum’da ise Kasım 2021’de görülen 4 bin 865 zirvesinden yüzde 60’a yakın düşüş gerçekleşti. Son bir haftada yaşanan kayıp yüzde 34’ü buldu.
Terra’dan sonra Tether de dolara çıpasını kaybetti
Piyasa işlem hacmi bakımından 80 milyar dolarla üçüncü ancak 1 dolara çıpalanmış (sabit) coinlerin en büyüğü olan Tether’in de 1 dolara çıpasını kaybetmesi, Terra depreminin şokunu henüz atlatamamış kriptopara piyasalarında yeni bir endişeyi doğuruyor: Sabit
coinler ne kadar sabit? En büyük üçüncü sabit coin TerraUSD’nin dolara çıpasını yitirmesiyle platformun alt coini Luna nisanda gördüğü 119 dolar zirvesinden 10 cent’in altına kadar geriledi, son bir haftadan kısa bir sürede değerinin yüzde 99,87’sini yitirdi. TerraUSD perşembe itibariyle 50 cent’e kadar gerilemiş durumda. Perşembe günü Tether de 1 dolara çıpasını kaybederek 96 cent’e kadar geriledi. Tether’den yatırımcılara “Merak etmeyin, 1 dolar çıpasını ne pahasına olursa olsun korumaya devam edeceğiz” açıklaması yapılsa da, Coindesk’teki habere göre farklı platformlarda fiyatı düşen Tether’i (Kraken’de) ucuzdan alıp, 1 dolar olduğu platformlarda (Bitfinex) satarak kâr elde etmeye çalışan yatırımcılar oldu. Swissquote Bank’tan kıdemli analist İpek Özkardeşkaya ise “Terra olayı sektör genelinde paniğe neden oluyor, çünkü Terra dünyanın en büyük üçüncü sabit coini ve dolar bazında değerinin sabit kalacağı taahhüdünü yerine getiremedi” diyor.
Bilanço küçültme süreci yeni satış dalgası getirebilir
Kriptopara piyasalarının kendi içinde yaşanan bazı güven sorunları önümüzdeki dönemde hem bireysel hem kurumsal yatırımcıların kripto iştahını daha da törpüleyebilir. Ayrıca birçok analist, Fed’in faiz artışlarının yanı sıra 9 trilyon dolara ulaşan bilançosunu küçültmeye başlamasıyla, hisselerin yanı sıra kriptopara piyasalarında da önemli düşüşler yaşanabileceği görüşünde.
“Finansal istikrara risk, çerçeveye ihtiyaç var”
piyasaların merkezi otoriteler tarafından regüle edilmiyor oluşu, volatilitenin çok daha yüksek olmasına neden oluyor. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen da konuya ilişkin açıklamasında sabit coinin bir sorunla karşılaştı ve değer kaybettiğini, bu hızda büyüyen bir varlıkta riskler de aynı hızda büyüdüğünü vurguladı. Yellen’a göre sabit coinlerin bu hızda değer kaybedebilmesi, finansal istikrara yönelik riskler olduğunu gösteriyor ve uygun bir regülasyon çerçevesine ihtiyaç var.
