“Boğa öncesi bütün tuşlara basıyor”

Berfin ÇİPA

Bir zamanlar "Ethereum katili" olarak etiketlense de Cardano’nun özellikleri artık benzersiz değil. Ethereum’un, Katman 2 blockchain çözümleriyle, işlem maliyetlerini önemli ölçüde azaltıp, onay hızını artırması, projenin etkisini sınırlamaya yetti.

Cardano'nun zincir üstü verileri, Ethereum hâkimiyetiyle rekabet etme arayışında karşılaştığı zorlu yolculuğu gözler önüne seriyor. Cardano'nun toplam transfer sayısı 73,4 milyona ulaştı ve günlük ortalama 50.000-70.000 transfer arasında gerçekleşti. İlk bakışta etkileyici görünebilir ancak Cardano'nun sayıları büyürken, bu, günlük milyonlarca transfer kaydeden Ethereum aktivitesinin sadece bir kısmına denk geliyor.

Birçok kripto projesi gibi, Cardano'nun fiyat geçmişi de lunaparklardaki tren yolunu andırıyor: Titreyerek çıkılan zirveler ve ardından gelen ani düşüşler…

ADA için en önemli anlardan biri, 2021'de akıllı sözleşme yeteneklerinin kilidini açan Alonzo hard fork'uydu". Bu teknolojik sıçrama ve 2021 kripto boğa piyasası, ADA'nın hızlı yükselişine zemin hazırladı.

Cardano'nun akıllı sözleşmelerini çevreleyen coşku ve beklenti, ADA'nın değerlemesinin 30 kat artmasına neden oldu. Piyasa değeri etkileyici bir şekilde 94,9 milyar dolara ulaştı ve bu da ADA'yı kripto yarışında ciddi bir rakip haline getirdi. Alonzo kaynaklı zirvenin ardından ADA'nın fiyat yörüngesi dalgalanmaya başladı ve bu da 2023'te gözlemlediğimiz çeşitli trendlere yol açtı.

Konu Cardano'ya gelince, sorular akıllarda kalıyor: Bu proje için sırada ne var? Büyüklüğe mi hazır, yoksa önündeki pek çok proje gibi gölgelerde mi kaybolacak?

Cardano'nun olası geleceğine ışık tutmak için soruları masanın gündemine taşıdık. Bugün nerede olduğuna ve yakın gelecekte nereye gidebileceğine dair görüşlerini aldık.

 “BALİNA HAREKETLERİ YÜKSELİŞTE ETKİLİ OLDU”

WOFDEX Araştırma Direktörü Helin Çelik yükseliş etkisinde balina hareketlerine işaret ederek; “Kripto para piyasasında yaşanan hareketlilik ve piyasaya yeni fon akışının gerçekleşmesi yatırımcının dikkat çeken projeleri değerlendirmesiyle sonuçlandı. Tarihi dip seviyelerine çekilen onlarca coin böylelikle toparlanma belirtisi gösterdi. Bunlardan biri de Cardano oldu. İlk çıktığında Ethereum rakibi coinler arasında yer alıyordu, bu sebeple de boğa sezonunda 3 dolara kadar yükselmişti, ancak hedeflerini gerçekleştirememesi, kurucusunun Afrika Bölgesi’ndeki anlaşmalara fazla odaklanması ve böylelikle ayı sezonunda coini destekleyememesi yerel coin ADA’nın ciddi yara almasına sebep olmuştu. Hâlihazırda projenin dikkat çekmesi de geliştiricilerin yeniden toparlanmasıyla doğru orantılı. Ekim ayında ETF haberleriyle kıpırdanmalar başlamıştı. Kasım ayına geldiğimizde ise Cardano Summit 2023’ün bu yükselişi desteklediğini gözlemliyoruz. Tabii ki kripto para piyasasına giren fonların çok büyük etkisi var. Cardano’yu besleyen fiyat hareketinin arkasındaki itici güç ise balina hareketleriyle ağda kilitlenen toplam değer. Yatırımcının yüklü miktarda ADA aldığı, kilitlediği ve fiyatın yukarı gitmesini sağladığı görülüyor. Buradan, balinaların orta-uzun vade hedeflerinin canlı olduğu anlaşılıyor. Ancak, yine de aktif adres sayısının hala beklentileri karşılamaması, doygunluk seviyesine gelinmesi ve uzun süredir bekleyip kâra geçen yatırımcının oluşturabileceği satış baskısına dikkat edilmeli. Cardano şayet ekosistemini genişletip kullanıcı sayısını artırabilirse piyasada tutunmaya devam edebilir ve eski canlı günlerine geri dönebilir” dedi.

Bitay Araştıma Departmanı Analisti Alper Samet Yorak ise bir diğer itici gücün Cardono cüzdanı Nami entegrasyonu olduğunu söyledi ve ekledi; “Ekim ayı ortalarında 0,24$ ile 5 ayın en düşük seviyesinden fiyatlanan ADA, 2 haftalık bir süre içerisinde yüzde 50’nin üzerinde yükseliş ile 0,37$ seviyelerine kadar yükseldi. Bu yükselişin en önemli destekleyicisi elbette Bitcoin öncülüğünde yaşanan güçlü bir tepki hareketiydi. 26.000$ bölgesinden 36.000$’a kadar yükselen Bitcoin son 1-2 haftalık dönemde konsolide olurken, dominasyonun gerilemesi likiditenin altcoinlere kaymasına neden oldu. Ek olarak Nami cüzdanında yapılan bir entegre geliştirmesi de fiyata kısa vadede destek olmuş gibi gözüküyor. Yakın dönemli işlem hacimleri de önümüzdeki dönemde Cardano’nun 0,5$ seviyelerini aşabileceği konusunda yatırımcıları umutlandırıyor.”

“BOĞA ÖNCESİ POZİSYON ALINIYOR”

Kripto Teknik Kurucusu Altuğ İşler’in yorumu ise şu şekilde; “Bu hafta kripto para piyasası açısından oldukça önemli bir haftaydı. Bir söz vardır; hiçbir şey zamanı gelmiş bir fikrin önünde duramaz… Hiçbir kripto da zamanı gelmiş bir yükselişin önünde duramaz. Şu an piyasada o yükseliş geldiğinden piyasa yapıcılar ona göre oyun planlarını kurmaya başladı. Aşağıdaki kademeleri doldurarak yavaş yavaş fiyatı yukarı taşıyorlar. Bunlar boğa öncesi pozisyon alma hareketleri.”

1 MİLYON DOLARI AŞAN İŞLEM HACMİ

Balina hareketleri ayrıntılı incelendiğinde yüksek işlem hacimleri dikkati çekiyor. Çelik; “Kasım ayındaki yükselişle birlikte zincir verileri incelendiğinde 1 milyon doların üzerini aşan işlemlerin Ocak 2022’nin en yüksek seviyesine ulaştığı görülüyor. Yüklü alış yapan yatırımcının, piyasayı taşıdığını, aşağıdan maliyetlenme güdüsüyle işleme girdiğini ve potansiyel gördüğünü söyleyebiliriz. Balina etkisi ise fiyatlar yukarı giderken yatırımcıyı memnun edebilecek bir etki olsa da satışların başladığı an zor duruma sokabilecek bir olgu. Dolayısıyla aktif işlem yatırımcı az, balina alışları fazla olduğu için Cardano yatırımcısı dikkat etmelidir” dedi.

GRAFİK NE SÖYLÜYOR?

WOFDEX Araştırma Direktörü Helin Çelik, ADA grafiğini Kripto Masası için yorumladı.

 ADA günlük grafikte hala düşen kanal içerisinde fiyatlanıyor. Ekim ayında 0.24 seviyelerini test ederek düşen kama formasyonundan çanak yaparak çıkış yaptı. 1. Hedef 0.37’den kâr satışlarıyla karşılaşan parite aynı zamanda düşen kanalın direnç bölgesinden de dönüş almış oldu. Eğer 0.3787 direncinden pozitif ayrışabilirse kademeli olarak 0.46-0.60 bandına kadar ilerleyebilir. Kanaldan ayrışması demek kanalın iç hacmi kadar yukarı gitme potansiyeli olduğunu gösteriyor, ancak yatırımcı davranışının ve balina hareketlerinin üzerinde durduğum gibi bu yolla oluşabilecek baskıya dikkat edilmeli. Cardano yatırımcısı teknik olarak düşen kama hedefini ve ADA’nın düşen kanaldan pozitif ayrışıp ayrışamadığını takip etmeli. Kritik direnç olan 0.3787 kırılabilirse long pozisyonlar desteklenebilir.  Kanalın üst bandından gelebilecek satış baskısında(direnci kıramadığı durumda)  ise grafik üzerinde belirtilen destekler sırasıyla monitör edilebilir. Bu bant kırılmadığı müddetçe gevşeme görülebilir.

1 DOLARI GEÇER Mİ?

Uzun dönemde 1 doların üzerinin geçilmesini beklediğini ifade eden İşler; “Çok faydalı bir kripto olduğunu söyleyemeyeceğim o nedenle teknik anlamda büyük şeyler vadetmiyor. Ama piyasa bundan ziyade ilgi ile yükseliyor. Cardano da bu ilgi hareketinden hep faydalanmıştır, daha önceki boğa piyasalarında çok iyi yükseldiğini gördük. Bu tamamen topluluğunu memnun edebilecek yükselişler yapıp daha önce bunu başarmasıyla ilgili. Uzun dönemde 1 doları geçebilir” dedi.

ADA 100X YAPAR MI?

Yorak: Cardano, şu sıralar 0,35$ seviyelerinde fiyatlanıyor. 20 Ekim tarihinde ise 0,25$ düzeylerinden alıcı bulmaktaydı. Bu seviye haziran ayından bu yana görülen en yüksek seviye ancak yılbaşındaki nokta olan 0,4$ – 0,42$ seviyelerinden hala bir miktar aşağıda yer alıyor. Kısa vadede 0,37$ seviyesi direnç noktası. İlk etapta ret almış gibi gözükse de 0,34$ noktası destek bölgesi haline getirilebilirse 0,37$ ve 0,4$ kısa vadede ilk hedef seviyeler olacak. 0,46$ ise 2023 yılının zirve noktası olarak yer alıyor. Uzun dönemli beklentilerde tekrar 1$ önemli bir hedef olarak yer alsa da 100x beklentisini güçlü bir boğa döneminde görülebilecek bir hedef olarak değerlendiriyoruz.

STAKING 90 GÜNÜN ZİRVESİNDE!

ADA token stakingi de ciddi artış kaydetti. 90 günün zirvesine 22,97 milyar token ile ulaştı. Bu verinin etkisini sorduğumda Çelik’in yanıtı şu şekilde oldu; “Çeşitli platformlar tarafından stake edilen coinler için verilen ödül miktarı arttıkça buradaki cazibe yükseliyor. ADA’da staking yapan yatırımcının artması kilitli değerlerde de artış yaratıyor. Herhangi bir coinin staking oranının artması arzın yavaşladığını gösterir. Stake arttıkça arz kısıtı yaşanır. Böylelikle talep aynı kalsa dahi fiyatların yukarı gittiğini görebiliriz. ADA’da da tam olarak bu yaşandı. Kilitli değer artışı balina hareketiyle birleşti. Burada ön plana çıkan durum ise kilitlenen değerlerin vade sonları. Yatırımcı vade sonlarında ya tamam der satış yapar ya da devam eder. Cardano faaliyetleri bu şekilde devam ederse ve alınan ödül piyasa koşullarına göre iyi bir noktada kalmayı sürdürürse yatırımcı da orta-uzun vade hedefini canlı tutarak stake etmeyi sürdürebilir”

Staking oranının artmasının daha fazla katılımcının blokzincir güvenliğine katkıda bulunduğu anlamına geldiğini belirten Yorak; “Cardano ekosisteminde staking, yatırımlara ve projeye finansman sağlaması açısından oldukça önemli. Ethereum’un ardından önemli staking programları yürüten projelerden birisi olan Cardano, piyasaya sürdüğü toplam ADA coinlerinin %63’ü stake edilmiş durumda. 7 milyar doların üzerindeki bir değeri ifade eden bu rakam oldukça büyük bir piyasa büyüklüğünü işaret ediyor. Uzun dönemli bakıldığında ADA coin staking miktarı kümülatif bir şekilde yükseliş trendinde. Bu verinin yukarı doğru gitmesi en başta Cardano blok zincirindeki güvenliği artırır. Staking oranının artması, daha fazla katılımcının blok zincirinin güvenliğine katkıda bulunduğu anlamına geleceğinden dolayı bu, blok zincirinin daha güvenli ve daha dayanıklı hale gelmesine yardımcı olur. Ek olarak fiyata etkisi uzun vadede pozitif olur. Çünkü şirket uzun vadeli ve düşük maliyetli finansman edinmiş olur. Bu durum da yatırımları olumlu etkiler. Yatırımlar da ADA coine olan talebi artıracağından fiyat yükseliş eğiliminde olur” dedi.

Kısa vadede fayda sağlayan bir durum olmadığının altını çizen İşler’in staking konusunda düşünceleri şu şekilde; “Tabii ki staking geçici yükselişler yaratır ama sonuçta bir şeye faiz veriyorsan elbet satış da getirecektir. Staking kısa vadede etkili olmakla beraber uzun vadede projelere çok fayda sağlayan bir durum değil. Cardano şu an boğa öncesi bütün tuşlara basıyor desek yeridir”

ORTAKLIKLAR VE TEKNOLOJİK GELİŞTİRMELERİN ETKİSİ

Stratejik ortaklıklar ve teknolojik geliştirmeler ADA’nın fiyatının üzerinde büyük rol oynadığını söyleyen Helin Çelik; “Piyasa düşüşlerinde yapılan kritik hamleler ADA’nın diğer coinlerden pozitif ayrışmasına; yükseliş sırasında yapılan geliştirmeler ise fiyatın katlanarak gitmesine sebep olabilir. Tam tersi, yükseliş sırasında gelen negatif bir haber ya da biten bir ortaklık da kazanımların elden gitmesine neden olabilir. Bu noktada, özellikle teknolojik geliştirme yapılan hamlelerin daha çok prim getireceğine inanıyorum. Stratejik ortaklıklar için daha önce çok fazla gayret sarf edildi, ancak coini daha da yukarıya taşımak için yatırımcıyı cezbedebilecek bir ekosistem inşası olmalı. Herhangi bir gelişme yatırımcı kanadında daha fazla yanlı uyandıracaktır” ifadelerini kullandı.

YATIRIMCI NELERE DİKKAT ETMELİ?

Çelik: Çoklu bir şekilde finansal piyasalarda yatırımcının neyi fiyatladığına ve kripto para piyasasının iç dinamiğine bütüncül bakılması gerekiyor. Hâlihazırda piyasada çok fazla değişken var ve yatırımcı hem teknik hem de temel öğelere aynı anda odaklanmalı. Bahsettiğimiz kritik dirençler ve formasyonlar ise en azından fiyatların yukarıda hangi bölgelerde takılabileceğinin ve baskının nereye kadar devam edebileceğinin görülmesi açısından yol haritası çıkartıyor. Her zaman oyun planı iki yönlü kurulmalı ve yatırımcı başta koyduğu hedefin dışına çıkmamalı.

İşler: Cardano’nun bu aralar çeşitli ortaklıkları var. Özellikle merkezsiz finans alanında daha çok içeri sermaye getirecek çalışmalar yapıyor. Bu alanlarda başarılı olurlarsa içerdeki kilitlenmiş para oranı artarsa tabii ki fiyat da ona göre yükselir. Muhtemelen boğa sezonunda başarılı olurlar. Cardano yatırımcısının da yüzü güler.

Yorak: Öncelikle Cardano yatırımcıları projenin ve kurulan ekosistemin temelini anlayıp yatırım kararlarını ona göre vermelidir. ADA’nın rakiplerine göre nispeten geri kaldığı ve fiyatının adil seviyesinde olmadığı yönündeki tartışmaların haklılık payı olsa da yatırımcılar genel anlamda fiyat düşmesinin ve yükselmesinin sebeplerini doğru şekilde okumalı ve yatırım kararlarını belirli bir rasyonel çerçeve içerisinde almalıdır. Her ne kadar boğa günlerini aratsa da 2024 ve 2025 yıllarında gerçekleşmesi düşünülen bir sonraki boğa piyasalarında sahip olduğu teknolojik altyapının yardımıyla ADA pozitif ayrışabilir. Nitekim bazı analistlerin ADA hakkında “2030 yılına doğru bu seviyeler hayal olarak kalacak çünkü ADA 10$ bölgesini aşacak” temalı söylemleri de proje hakkında uzun vadeli pozitif beklentilere sahip olunmasını destekliyor.