Piyasalarda 'TCMB' rüzgarı
TCMB, piyasa beklentilerinin çok üzerinde faiz artırımına giderken; kararın ardından yurt içi piyasa hareketlendi. Bankacılık endeksinde yükseliş, yüzde 9'un üzerine kadar çıktı. Dolar, akşam saatine doğru düşüşünü hızlandırdı ve iki ayın en düşüğünü gördü. Altının gram fiyatı, dolar/TL'de yaşanan düşüşün etkisiyle baskılandı. Uzmanlar, ekonomim.com'a son gelişmeleri değerlendirdi.
Şenay ZEREN
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ağustos ayı toplantısında politika faizini beklentilerin üzerinde 750 baz puan artırarak, faizi yüzde 17,50'den yüzde 25 seviyesine çekti. Ekonomistlerin medyan beklentisi, TCMB'nin faizde 250 baz puan artırıma gideceği yönündeydi. Karar sonrası yurt içi piyasada volatilite yükseldi.
Borsa İstanbul 100 endeksi, pozitif seyir sürerken, kapanışa doğru negatif hareket etti. Bankacılık endeksinde yükseliş ise, gün içinde yüzde 10'a yaklaştı. Dolar kuru, 27,21 TL seviyesinden 25,25 TL'ye kadar geriledi. Euro ise, karar öncesi hareket ettiği 29,62 TL seviyesinden 27,33 TL'ye kadar değer kaybetti. Altının gram fiyatı, dolar/TL'de yaşanan düşüşün etkisiyle 1554 TL'ye kadar baskılandı. Türkiye'nin 5 yıllık CDS'i 29 baz puan düşüşle 382 baz puana geriledi.
Kararlıyız!
— Mehmet Simsek (@memetsimsek) August 24, 2023
Fiyat istikrarı en büyük önceliğimiz…
Bankacılık endeksinde yükseliş yüzde 9'u aştı
Merkez Bankası'nın süpriz faiz kararı sonrası, Borsa İstanbul'da alımlar hızlandı. BIST 100 endeksi ilk tepki olarak, yüzde 3'ün üzerine çıkarken; bankacılık endeksinde ise yükseliş yüzde 10'a yaklaştı.
7476 - 7872 bant aralığında işlem gören BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,45 kayıpla 7491 puandan tamamladı. Bankacılık endeksi ise, kapanışta yüzde 8,46 yükselişle 7402 puanda bulundu.
Borsada işlem hacmi en yüksek şirket, Yapı Kredi Bankası olurken, onu sırasıyla İş Bankası (C), Türk Hava Yolları, Akbank ve Kaleseramik izledi.
BIST 100 endeksinde teknik açıdan, 7600 ve 7500 seviyeleri destek, 7700 ve 7900 puan direnç konumunda bulunuyor.
Dolar 2 ayın en düşüğünü gördü
Dolar kuru, Merkez Bankası'nın beklentilerin üzerinde faiz kararı öncesi 27,21 TL'de hareket ederken, kararın ardından ilk tepki olarak yüzde 2 civarında değer kaybetti. Kur, akşam saatine doğru kayıplarını hızlandırdı ve düşüş yüzde 6'yı aştı. Dolar/TL, gün içinde en düşük 25,25 TL'yi görürken; böylelikle 26 Haziran'dan bu yana en düşük seviyeye ulaştı. Kur, Türkiye piyasalarının kapanış saati olan 17.30'da yüzde 4.91 düşüşle 25,85 TL'de işlem gördü.
Euro da TCMB öncesi 29,62 TL'de bulunurken, akşam saatine doğru 27,33 TL'ye kadar geri çekildi. Euro, aynı dakikalarda ise, yüzde 4.86 kayıpla 28,08 TL'de hareket ediyor.
Gram altında 'dolar/TL' baskısı
Altının gram fiyatı, dolar/TL'de yaşanan düşüşün etkisiyle 1554 TL'ye kadar geriledi. Gram altın, saat 17.30 itibarıyla yüzde 4.62 kayıpla 1595 liradan alıcı buldu. Altının ons fiyatı ise, bugün gördüğü iki haftanın en yüksek seviyesinden geriliyor.
Metinde önemli değişiklikler göze çarpıyor
Murat Özsoy – Biz Finansal Danışmanlık Kurucusu
TCMB 750 baz puanlık faiz artışı ile piyasaların beklentisinin çok üzerinde bir karar açıkladı. Bu cesur adımın arkasındaki asıl faktörün TCMB PPK’nın yeni üyelerinin varlığı olduğunu ve TCMB’nin politikası üzerinde ağırlıklarını koyduğunu düşünüyorum. Metinde özellikle ikinci paragrafta önemli değişiklikler göze çarpıyor. Dezenflasyon sürecinin 2023 yılında değil, özellikle 2024 yılında başlayacağı söylenirken bu yılın enflasyon rakamlarını en çok tehdit edecek unsurun akaryakıt fiyatlarındaki artışların olacağı vurgusu var.
Enflasyon hedeflemesi konusunda ise, benim özellikle merak ettiğim orta vadede yüzde 5 hedefi ibaresinin metinde kalıp kalmayacağı idi. Bu ibarenin halen metinde kalmaya devam etmesini enflasyon raporu ile çelişkili olarak yorumluyorum. Çünkü enflasyon raporunda 2025 yıl sonu hedefi yüzde 15 ve bugünden 2025 yıl sonuna kadar olan sürenin orta vade ile uyuşmadığını düşünüyorum. Eğer bu söylem metinden çıksa ve enflasyon raporu ile daha uyumlu bir ibare olsa TCMB’nin 750 baz puan artış ile piyasalarda yarattığı olumlu etki daha da perçinlenirdi.
Metinden ayrıca önümüzdeki günlerde, hatta bence ekim ayındaki toplantıya kadar olan süreçte, ilave sıkılaşma adımlarının da geleceğini anlıyoruz. Metinde TCMB’nin ayrıca TL mevduat payının artırılmasına da değindiğini görüyoruz. Buradan çıkan mesaj da eğer KKM düzenlemesinden beklenen derecede bir dönüşüm gerçekleşmez ise, enflasyon raporunda bahsi geçen yeni TL enstrümanın da bu yıl bitmeden piyasaya sürüldüğünü görebiliriz.
Dolarda düşüş kalıcı olmayabilir
Piyasalar açısından bakıldığında karar sonrası dolar/TL kurunda yaşanan geri çekilme ile 27TL altı seviyelerini kalıcı olacağını düşünmüyorum. Yeniden bir toparlanma sonucunda gelinecek seviyelerde takip edilmesi gereken noktanın ağustos ayının zirvesi olan 27.49TL olduğunu düşünüyorum. Borsadaki ana yükseliş hikayesi ufak çaplı geri çekilmeler olsa da devam edecektir. Gram altın açısından baktığımızda, bugünkü seviyelerin yeni alımlar için çok elverişli olduğunu düşünüyorum.
Ek yeni düzenlemeler devreye girebilir
Aylin Cevizci Akçan - ACA Research & Consultancy Stratejisti
Merkez bankası açıkladığı karar metninde, yakın döneme ilişkin göstergelerin enflasyonun ana eğiliminde yükselişin sürdüğüne işaret ettiğini ifade ederken, akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin de etkisiyle enflasyon beklentilerinde ve fiyatlama davranışlarında öngörülenin üzerindeki bozulmanın enflasyon raporunun tahmin aralığının üst sınırına yakın seyredeceğine yönelik ifadesini metne eklediği görülüyor. Bununla birlikte Banka, parasal sıkılaştırma adımlarının etkisiyle dezenflasyonist sürecin 2024 yılında rapor ile uyumlu şekilde tesis edileceğini öngördüğünü açıkladı.
Son olarak Merkez Bankası metinde, Türk Lirası mevduat payının artırılmasına yönelik düzenlemelerin parasal aktarım mekanizmasını güçlendireceğini ifade ederken, parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarlı sıkılaştırma kararlarının alınmaya devam edileceğini belirtti.
Karar metninde öne çıkan bu detaylar ardından Türk Lirası mevduat payının artırılması amacıyla bankalarda mevduat faizlerinin yükseldiğini görebiliriz ve bu sayede döviz alımlarının önüne geçilebilir. Diğer yandan bu kararın desteklenmesi amacıyla, ek yeni düzenlemelerin devreye girmesini de bekleyebiliriz ve özellikle kredileri sınırlayıcı ek adımların gelmesi de şaşırtıcı olmayacaktır.
Merkez Bankası eylülü pas geçebilir
Öncelikle bu kararın piyasalarda şahin bir etki oluşturduğunu ve güçlü bir mesaj vermesinin yanı sıra TCMB'nin kredibilitesi açısından da önemli bir karar olduğunu söyleyebiliriz. Bir sonraki toplantıda mevcut politika faizinin devam etmesini ve ek alınacak adımlar ardından eylül ayında bir faiz artırımını pas geçme ihtimalinin değerlendirilebileceklerini düşünüyorum.
Dolardaki düşüş devam edebilir
Karar sonrasında hızla gerileyen dolar/TL kuru an itibarıyla baktığımızda yüzde 6 aşağıda ve 25,44 seviyelerinde bulunuyor. TCMB'nin alması muhtemel ek önlemler ardından kurdaki düşüşün bir süre daha devam etmesini bekliyorum. Aşağıda en yakın 25,1685 seviyesi altında 24,7752 - 23,7046 seviyelerini düşüşünün devam etmesi açısından kritik olarak izliyorum.
Bu kararın ardından yabancı alımlarında kısmi bir artışın olması ve endeksin bu süreçten destek bulması muhtemel olsa da teknik açıdan geldiği seviyeler yeni alımlar için zayıf bir görünüme işaret ediyor. Diğer yandan, TL mevduatlarına yönelik çalışmalar, yerel talebin zayıflamasını tetikleyebilir. Bu nedenle yukarıda özellikle 7910 - 8200 direnç aralığının aşılmadıkça yükselişin satışlarla karşılanabileceğini söyleyebilirim.
