Piyasa dört gözle TCMB Başkanı'nın mesajını bekliyor

Türk Lirası’nın ağır kayıp yaşadığı son dönemde gündemin ilk sırasına yerleşen Merkez Bankası’nın başkanı Murat Uysal hafta sonunun ilk saatlerinde saat 02:55’te Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile görevden alındı. Yerine Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal atandı. Ağbal bugün görevde ilk işlem gününü yaşayacak. Hem ABD’de Biden’ın zaferi hem de Merkez’in yeni başkanı bugünkü fiyatlamalarda etkili olacak. Analistler bugün piyasalarda açılışta çok da olumsuz bir görünüm beklememekle birlikte Ağbal’ın atacağı adımların ve beklentinin fiyatlamada etkili olacağı görüşünde. Cumartesi günü başkanlıkta devir teslim de gerçekleşti. Ağbal, Uysal'a emekleri ve gayretli çalışmaları için teşekkür etti. Uysal da Ağbal'a başarı dileyerek, yeni görevinin hayırlı olması temennisinde bulundu.

Piyasa uzmanlarına göre Ağbal’ın işi zor. Analistler cuma günü yaşanan yüksek oynaklığın da piyasanın görevden almayı öğrenmiş olabileceğine de bağlıyor. Nitekim kur cuma gecesi 8.57 liranın da üzerine çıktı, kapanışı 8.52 lira seviyelerinden yaptı. Euro ise 10 lira psikolojik sınırını aştıktan sonra kapanışta 10.12 lira seviyelerindeydi. Türk Lirası varlıklardaki sert değer kaybı özellikle ekim Para Politikası Kurulu’nda piyasanın beklentisinin aksine politika faizinde artış yapılmamasıyla birlikte sertleşti Euro ve dolar neredeyse her gün yeni bir zirvesini gördü.

TL varlıklar ne tepki verecek?

Türk Lirası varlıkları geçen hafta ABD seçimlerinin gölgesinde yüksek oynaklıkla fiyatlandı. Biden ve Trump arasında yaşanan çekişmeye farklı yönlerde yanıt veren TL varlıklarının bugün de hem yeni başkanı hem de Biden’ın zaferine yönelik hareket etmesi bekleniyor. Analistlere göre önemli olan da Ağbal’ın nasıl bir politika izleyeceği olacak. Uysal’ın geçen hafta pazartesi atmaya başladığı son sıkılaştırma adımlarıyla piyasa yüzde 14,75’lik geç likidite penceresi faizine ve geleneksel yöntemli ihalelere yönlendirilmişti. Böylece ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti de hızla yüzde 14,12 seviyesine kadar çıkmıştı. Fonlama maliyeti politika faizinde artış yapılmadan en fazla GLP faizi olan yüzde 14,75’e kadar çıkabiliyor. Piyasada faiz artışı beklentisinin bir nedeni de bu sınıra oldukça yaklaşılmış olmasından kaynaklanıyor. Özellikle yabancı analistler başkan değişikliğini rejim değişikliği olarak yorumluyor ve sert bir faiz artırımı yapılabileceğine ilişkin raporlar yazıyor. Dünya Yazarı Tuğrul Belli, piyasanın yeni başkanın adımlarına odaklanacağını dile getirerek ayrıca Biden’ın başkanlığının da fiyatlamalarda etkili olacağını belirtti.

8 kere indirdi 1 kere artırdı

Öte yandan eski başkan Uysal göreve geldiği Temmuz 2019’dan bu yana 8 kere faiz indirdi, 1 kere artırdı. Yüzde 24’ten devraldığı politika faizini Ağbal’a yüzde 10,25’ten devretti. Uysal bunun yanı sıra ağustostan itibaren sıkılaştırma adımlarına hız verdi, eylülde piyasa beklemezken 200 baz puan faiz artışı yaptı, ekimde pas geçti ancak ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini artırmaya devam etti. Ancak bu TL’deki kaybı durduramadı o nedenle piyasa 19 Kasım beklenmeden ara toplantı ile faiz artışı yapılmasını bekliyordu.

‘Daha güçlü başkan olarak görülecek’

Reuters'a bilgi veren üç yetkili göreve gelen Ağbal'ın teknik ve siyasi yönden güçlü bir isim olduğuna dikkat çekerek "Daha güçlü bir merkez bankası başkanı" görüleceğine dikkat çekti. Reuters’e konuşan üst düzey AK Partili bir yetkili, "Son dönemde ekonomi politikalarına yönelik şikayetler artmıştı ama ağırlıklı olarak dolardaki artış üzerinden kendini gösteriyordu. Yapılan hamleler kurdaki çıkışı durduramadı. Uysal TCMB başkanı olarak burada görevden alındı. Bir nevi fatura ona kesildi" dedi ve şöyle devam etti: “Enflasyonun yükseldiği, faiz artış baskısının olduğu, COVID'in bastırdığı bir dönemde bu görevi almak kolay değil. PPK kararı ne olur bilmem ama Ağbal realisttir. Piyasa dinamiklerini bilir. Ayakları yere basan biridir. Belli alanlar için söz almıştır. Yoksa gelip bu makama oturacak kadar acemi bir isim değil.”

Yine Reuters’e konuşan BlueBay Asset Management'tan Timothy Ash, Ağbal'ın Uysal'dan daha iyi bir başkan olabileceğini belirterek, Ağbal'ın bir teknokrat olarak "saygınlığına" ve bu göreve ilişkin uygunluğuna dikkat çekti. Yetkililer ayrıca Ağbal'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile doğrudan iletişim kabiliyetine de dikkat çektiler. Üst düzey bir yetkili, "Erdoğan'a ulaşma hızı bu dönem açısından kritik önemde. Bazı konularda siyasetçileri ikna edecektir. Bunu sağlayacak kadar bir güven tesis etmiş durumda. Hazine Bakanı bile olabilirdi aslında ama Cumhurbaşkanı onu bu görevde değerlendirdi" dedi. Aynı yetkili Ağbal için 'siyaseten her denileni kabul eder' denilemeyeceğine dikkat çekerek, "Maliye politikası ile uyumlu para politikası gerekiyor. Belki iki tarafta da bazı değişiklikler görülebilir" dedi.

2015’te AK Parti milletvekili seçilmişti

Eski AK Parti milletvekili ve Maliye Bakanı olan Ağbal, İstanbul Üniversitesi Kamu Yönetimi bölümü mezunu. İngiltere'de Exeter Üniversitesi'nde İş İdaresi Genel İşletme Yönetimi MBA programını tamamlayan Ağbal, 7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015 Milletvekili Genel Seçiminde de Bayburt’tan milletvekili seçildi. Ağbal, AK Parti MKYK üyeliği ile MYK üyesi olarak Ekonomi İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulundu. 64. ve 65. Hükümetlerde Maliye Bakanlığı görevini üstlenen Ağbal, 25 Temmuz 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı olarak atanmıştı. Ağbal'ın daha önce aldığı görevler arasında Tüpraş, Pekim ve THY gibi şirketlerin yönetim kurulu üyelikleri de yer alıyor.