Normale dönüşte 'zorunlu' adım piyasayı canlandırdı
Piyasanın beklediği hamleler üst üste geliyor. Merkez Bankası zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti dolar kuru 7.76 liraya kadar geriledi. Dolar/TL öğleden sonra yeniden 7,80'in üzerine tırmandı.
Piyasaların yeni ekonomi yönetiminden beklediği normalleşme adımları bir bir gerçeğe dönüşüyor. Bugün de Merkez Bankası kredi büyümesine göre verdiği zorunlu karşılık teşviklerini kaldırdı. Ve tüm bankalara aynı oranda zorunlu karşılık uygulanmaya başlayacağını duyurdu. Aynı zamanda kısa vadeli TL ve yabancı para birimi için zorunlu karşılıkları artırdı. Zorunlu karşılık hamlesi sonrası dolar 7.88 lira seviyelerinden 7.76 liraya kadar geriledi. Öğleden sonra gelen tepki alımlarıyla kur yeniden 7,80'in üzerine tırmandı.
Karara göre TL cinsi vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar (3 ay dahil) vadeli dilimde zorunlu karşılık oranı yüzde 4’ten yüzde 6’ya yükseltildi. Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli yabancı para birimi hesaplarından alınan zorunlu karşılık ise yüzde 17’den yüzde 19’a çıkarıldı. Düzenleme ile sistemden 12.3 milyar TL ve 5.7 milyar dolar çekilmesi hedeflendi. Şimdi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BBDK) yurtdışı swap limitlerini gevşetmesi ve gerçekçi bir enflasyon hedeflemesine geçilmesi adımları kaldı. Ayrıca vatandaşa TL mevduatı cazip hale getirebilmek için yapılması gereken hamleler de sırada bekliyor.
Yeni dönemin üçüncü hamlesi
Kritik Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısında faizlerin artırılmasının ardından kredi genişlemesini teşvik eden uygulamaların kaldırılması ve rezervleri rahatlatacak adımların atılması bekleniyordu. Aynı zamanda TL’ye geri dönüşün de canlandırılması isteniyordu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) aktif rasyosunu aralık sonunda kaldıracağını açıklamasının ardından Merkez Bankası da swap limitlerini genişletmişti. Son adım da zorunlu karşılık oranlarının değiştirilmesi oldu.
Karar ne anlama geliyor?
Garanti Yatırım sabah bülteninde Koordinatör Tufan Cömert, Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık hamlesinin maliyet açısından etkili olacağını söyledi. Bankaların elindeki TL likiditesinin azalmasının, bankaları daha yüksek mevduat faizi vermeye, ya da ellerindeki dövizi TCMB’ye verip swap ile TL bulmaya yönlendirebileceğini belirten Cömert, “Elbette burada Londra faktörü hala önemli, ancak burada hala limitler var, bu yüzden bankalar TCMB ile daha çok işlem yapabilirler. Kararın döviz bacağını ise likidite yönetiminden ziyade TCMB rezervlerini güçlendirmeye yönelik bir hamle olarak görebiliriz” dedi.
TL açısından olumlu bir tablo
Atılan adımların TL’ye yansıması konusunda ise Cömert şunları söyledi: “Artan TL ihtiyacı, artması muhtemel TL mevduat faizleri, daha etkin rezerv yönetimi, sadeleştirilmiş zorunlu karşılıklar politikası derken TL açısından olumlu bir tablodan bahsedebiliriz. Yurtdışında dolar endeksinin de düşüyor olması TL açısından destekleyici. Elbette her an beklenmedik bir haber ile kurda yükseliş görme riskimiz olabilir, ancak elimizdeki mevcut veriler, haberler ve uygulamalar ile kurda yönün, en azından bir süre daha, aşağı olacağını düşünüyoruz. Kurdaki düşüşü bu aralar engelleyen tek şey her düşüşü alım fırsatı olarak gören yerli yatırımcılar. Burada yakın zamanda ciddi bir çözülme beklemiyoruz, ama en azından alımların durması bile kuru destekleyecek.”
Sesmir Başkanı Orhan Ökmen zorunlu karşılık oranlarının ve karşılık getirilerinin kredi hacimlerine endekslenmesi yönündeki uygulamanın kaldırılarak, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin, sadeleşmenin, şeffaflığın ve uygulama eşitliğinin önündeki engellerden en önemlisi bertaraf edildiğini belirterek “Zorunlu karşılıklardaki uygulama değişikliği, ayrıca bankacılık sektörünün aracılık maliyetlerinin düşmesine TL kaynakların daha fazla tercih edilmesine, kurun dengelenmesine de katkı sağlayacaktır” dedi.
Yurtdışı türev işlem limiti sırada
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan da ekonomide yeni dönem algısını kuvvetlendirecek şekilde, Merkez Bankası’nın para politikasını basitleştirmesiyle başlayan süreçte “normalleşme” algısını destekleyecek kararların birer birer alındığını kaydederek “Bankaların, kredi vermeye zorlayan düzenlemelerin kaldırılmasıyla bilanço yönetimi anlamında elleri rahatladı. Bunun yanında da, ZK oranları artırılarak daha önce daha az ZK tutan bankalar Merkez Bankası hesaplarında daha fazla TRY ve FX tutacaklar. Ekonomi karar alıcıları, hemen hemen her gün yeni bir normalleşme adımı gerçekleştiriyorlar ve piyasanın beklentilerini karşılıyorlar. Bankaların yurtdışı türev işlem limitlerinin de tamamen kaldırılmasının sonraki aşamada gerçekleşmesini bekleriz” dedi.
