Dünyadaki gümüş çılgınlığı vagonuna yerli de atladı

ŞEBNEM TURHAN

Küresel sermaye piyasaları son günlerde hiç alışık olmadıkları dönemden geçiyor. Küçük yatırımcıların ABD’de GameStop hissesinden sonra radarına gümüşü alması ABD’de başlayan hareketin küresel çapa evrilmesine yol açtı. Geçen hafta çarşambadan bu yana yüzde 19 ve cumadan bu yana yüzde 11 yükselen gümüşün ons fiyatında 19 Şubat 2013’ten beri görülen en yüksek seviye olan 30 dolar aşıldı. Türk Lirası dolara karşı güçlenmesine rağmen gram gümüş fiyatlarında da yükseliş yüzde 9’a geldi ve 7 lira sınırına dayandı. Türkiye sermaye piyasalarında gümüş yatırımcısının tercih ettiği alanlardan borsa yatırım fonu, VİOP sözleşmeleri ve bankalardan gram gümüş hesabı ile yapılan alımlarda talep patlaması yaşandı. QNB Finansbank’ın gümüş yatırım fonu fiyatlardaki hızlı hareketle yüzde 10 yükselerek 48.40 lira ile tavan yaparken VİOP piyasasında işlemlerin devamı için Borsa İstanbul dolar/ ons gümüş vadeli işlem sözleşmelerinde uygulanan yüzde 10 üst fiyat limitini dün için yüzde 20’ye çıkardı. VİOP Şubat 2021 gümüş vadeli kontratlarında işlem hacmi dün öğle saatlerinde normal günlerdekini 5’e katladı, cuma günü itibariyle yaklaşık 40 bin olan açık pozisyon sayısı dün 72 bin kontratı aştı.

Analistler bu hareketin şubat ayının ilk yarısına damga vurmasını bekliyor. Gümüşün ekonomilerin toparlanması ve yüksek teknoloji ile tıp alanındaki kullanımıyla bu yıl yüksek prim getirisine sahip bir yatırım aracı olarak görüldüğünü belirten analistler ancak bu sert harekete karşı yine de küçük yatırımcıyı uyarıyor. Teknik analizler ise ons gümüşte 30 dolar seviyesinin aşılması durumunda 35-37 doların hedef seviye olarak görüleceğini belirtiyor.

Türkiye finansal piyasalarında gümüş alım/satımı için bankalardan gram gümüş hesabı ile alım/satım yapılabiliyor. Ayrıca Borsa İstanbul’da Borsa Yatırım Fonu olarak işlem görürken 1 pay 6.45 gram gümüşe tekabül eden bu fonun alım/satımı olarak gerçekleşebiliyor. Borsa İstanbul’da VİOP’ta da bazı kodlarla işlem gören 10 ons değerindeki sözleşmelerle işlem yapmak mümkün.

İşlem hacminde altını geçti

Deriva Consulting and Training Kurucu Ortağı Tolga Uysal, Reddit’in çağrısıyla ABD’de cumadan başlayan hareketin Türkiye piyasalarına da yansıdığını dile getirerek VİOP kontratlarında da bu talebin görüldüğünü vurguladı. Uysal, “Şubat 2021 vadeli gümüş kontratı 15 Ocak’ta açıldı. Yeni sözleşme olmasına rağmen işlem hacminde altını geçmiş durumda. Yerli yatırımcı da yurtdışında olduğu gibi vagona binip dönmeye başlamış. Açık pozisyon iki katına çıkmış. Yani derinliğin arttığını gösteriyor bu veri, insanlar daha fazla pozisyonlarını artırmışlar” dedi.

Gümüşü hareketlendirmenin GameStop hisselerinden daha zor olacağını dile getiren Uysal, şunları söyledi: “Redditçiler gümüş fiyatını alıp götürebilirler mi sorusu gündeme geldi. Gümüş çok fazla piyasada işlem görüyor, o kadar kolay değil ama iki gündür başarılı oluyorlar. Bu hareket devam eder mi etmez mi? Gümüşte öyle tek bir ya da iki kuruma ayılmış sahiplik yok. Kurumların sayısı çok fazla. Artış da psikolojik bir durum. Gümüş endüstride de kullanılan materyal ve vadeli piyasalara yatırım yapanlar sadece spekülatif değil koruma amaçlı yapan insanlar da var. Redditçilerin bu hareketi sosyal olarak da zarar veriyor.”

Çığ gibi büyüyerek global harekete dönüşüyor

Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya büyük finans kuruluşlarına karşı topyekûn bir hareket başladığını dile getirerek “Gümüş için açılan #silversqueeze hashtagi, 10 ülkede top trend diğerlerinde önemli bir pay almış durumda. GameStop hissesindeki olay ABD’de oldu, gümüş ile dünya çapında bir harekete dönüşüyor. Gücü artıyor. ABD’lilerin gücü 2 bin dolarlık çeklerle buluşanların payıydı, global harekete dönüştü. Ülkelerden katılımla bir sonraki hedef nereyi gösterirlerse çığ hareketine dönüştürüyor. İkinci evresindeyiz, şimdi emtialar üzerinde deniyorlar. Globalleşme etkisi çok olacak. Sermayenin globalliğini ilk kez burada test edeceğiz, şubat ortası çok güçlü hale gelecekler büyük fonlar küçüklerin hareketine katılmayacaktır” dedi.

Sırada altın mı var

Yunus Kaya, hareketi örgütleyenlerin gümüşü başarıyla bitirdikleri takdirde altına geçeceklerini de belirttiklerini dile getirerek dün altın fiyatlarının yüzde 1 yukarıya çıkmasının bunun bir işareti olduğunu vurguladı. Gümüş bir emtia olduğu ve fiziki ne kadar olduğu tam net olmadığı için sayısı belirli hisse senedi kadar işlerin kolay olmadığını söyleyen Kaya, ancak fiyatında yukarı yönlü hareketin yaşanmasının kaçınılmaz olduğuna dikkat çekti. Kaya, şöyle konuştu: “Görünen o ki gümüşün hamlesi şubatın ilk 10 günü damga vuracak. Türkiye etkisi sınırlı oluyor. Gümüşe direkt yatırım araçları bizde var ama yurtdışındaki gibi değil. Dün hareketin ilk günü idi ve devamı gelecek, risk devam edecektir Türkiye’de gümüş açık pozisyonu çok yok. Türkiye’deki şirketler ve kurumlar için önemli değil. Zaten gümüşün yüksek prim potansiyeli vardı, o nedenle gümüşün uzun pozisyonları fazlaydı.”

Fiziki satış için doğru fiyatlama

Emtia ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, yurtiçi piyasalarda yerli yatırımcıların son 1 yıldır gümüşün farkında olduğunu belirtti. Memiş, yatırımların ons gümüşte 13 dolar seviyesinden gram gümüşte ise 2.5 fiyattan başladığını kaydederek, şunları söyledi: “Uzun vadeli pozisyonda beklentiler 40 dolar seviyesinde ve gram gümüşte ise 10 lira olarak görülüyor. Gümüşteki farkındalıkla fiziki talep de arttı. Özellikle ağustos ayında Kapalıçarşı’da fiziki gümüş talebi için sıra ve kuyruk oluştu, randevulu sistemle satışa geçildi. Rafineriler talebi yetiştirmekte zorlanınca 1 hafta randevulu sisteme geçildi ve gümüşte gramda hedef 7.5 lira, onsta ise 29 dolar idi.

Reddit ile birlikte şimdi panik alımları hızlandı. Bekleyişi süren gümüş yatırımcıları için sürpriz bir gelişme oldu. Bununla birlikte 6 lira seviyesi altında sürekli alım tavsiyeleri vardı ve ikinci dalga yükselişi için pozisyonlar alınmıştı. Bankalarda yoğun alım olduğunu gördük. Reddit çağrısı fiziki gümüş tarafında olduğu için vatandaşların bugünden sonra fiziki tarafta satış pozisyonu alacağını düşünüyorum. Talepten çok satışın yoğun olacağını tahmin ediyorum. Fiziki altın talebinde ciddi artış olabilir, yerli yatırımcılar elindeki gümüşü altınla takas edebilir.”

Kısa vadede 32 dolar seviyesi önemli

Teknik olarak fiyatlar analiz edildiğinde Memiş, kısa vadede 32 dolar seviyesinin takip edileceğini, orta ve uzun vade için yıl içindeki sanayinin de fiziki talebi dikkate alındığında yükselişin 40-50 dolar bandına kadar devam edeceğini dile getirdi. Memiş, ancak bu yaşanan manipülasyonla, finansal operasyonla birlikte 30-32 dolar seviyesinin yakından takip edilmesi gerektiğine dikkat çekerek buradan altına dönüş yapılabileceğini kaydetti. Memiş, gram gümüş fiyatında 7.10- 7.20 lira arasının önemli olduğunu söyledi.

Gümüş işlemlerinde dikkatli olunmalı

Özel fon yöneticisi Rıdvan Baştürk, ons gümüşün yeni haftaya yukarı yönde sert açılışla başladığını ve yükselişlerin gün içerisinde devam ettiğini belirterek “30 doları test eden gümüş için spekülasyon söz konusu. Hatırlayacak olursak geçtiğimiz hafta tüm dünya GameStop hisselerinde yaşanan hareketliliği konuşmuştu. Reddit sosyal platformunda örgütlenen yatırımcılar hisseleri çok yukarı taşıyarak açığa satış yapan bazı üst düzey kurumları sıkıntıya sokmuştu. Ardından bu grubun gümüş alımına yöneleceği haberleri çıktı ve ons gümüşte sert yükselişler var. Ortada olağan bir durum olmadığı için sağlıklı bir yorum yapmak kolay olmayacaktır. Ancak şunu unutmamak gerekir gümüşün küresel hacmi GameStop hissesi kadar dar değil. Aynı zamanda yükselişler temel anlamda da desteklenmiyor. Bu nedenle gümüş işlemlerinde dikkatli olmak gerekir. Böyle durumlarda teknik analiz konuşmak da ne kadar doğru olur sorgulanması gereken bir konu fakat son yılların tepe noktası 30 dolar civarında oluşmuştu. Bu seviyeye dikkat edilmesi gerekir” dedi.

Coşkuyla değil ekonomik beklentiyle alım yapılmalı

Troy Kıymetli Maden Ticareti İş Geliştirme Yöneticisi Doğukan Çiçek yerli yatırımcılara gümüşü bir coşkuyla veya sosyal medyada çıkan haberlerle almak yerine politik ve ekonomik beklentiler doğrultusunda almalarını önerdi. Çiçek, şunları söyledi: “Bu tür coşkuların olduğu zamanlarda genelde bir taraf kazanç elde ederken diğer taraflar zarar edebilir ve hareketler genelde çok hızlı olur bu konular hakkında yatırımcılarımızın dikkatli olmalarını öneririm. Diğer taraftan gümüşün güneş enerjisinde ve birçok yeni teknolojide hammadde olarak kullanılmasından dolayı ülkelerin yeşil ekonomilere olan yönelimleri gümüş fiyatlarını destekleyecek unsur olarak öne çıkacaktır. Aynı zamanda 2021 yılında küresel çaptaki parasal genişleme hamlelerinin devam etmesi ve enflasyondaki yukarı yönlü beklentiler de gümüş ve diğer kıymetli madenleri öne çıkaracaktır.” Çiçek, “2021 yılında toparlanan ekonomilerle birlikte, gümüş tarafında yaşanacak bir talep artışı ve parasal genişlemeye devam eden merkez bankalarının yaratacağı enflasyon gümüş fiyatlarına destek verecektir. Yani beyaz maden için zaten halihazırda pozitif bir ortam varken Redditçilerin çabası da bu rallinin başlangıcına kelebek etkisi neden yaratmasın? Redditçiler belki gümüş rallisini tek başlarına gerçekleştiremezler ancak başlamasında domino etkisi yaratabilirler” dedi.

Finansal isyan sosyal isyana dönüşebilir

Gümüşteki bu seviyelerin alım için uygun bir seviye olmadığını ifade eden İslam Memiş, “Yüksek maliyet yapmamak gerekiyor, sakin olmak lazım. Heyecanla panik olup alım yaparsanız gram altın tarafında 520 lira seviyesinden alanlar gibi terste kalabilirsiniz. Satışa uygun fiyatlamalar için çok heyecanlanmamak lazım” diye konuştu. Memiş, şunları söyledi: “Ben şunu önemsiyorum Reddit grubu finansal bir isyanı başlattı, bu sosyal isyana dönüşebilir. Finans piyasalarında son bir yıldır görmediğimiz şeyleri görebiliyoruz ve her an her şeyi görebiliriz. Yurtiçi piyasalarda bu tarz bir örgütlenme olabileceğini düşünmüyorum. Çünkü ABD ve Avrupa’da finansal okuryazarlık Türkiye’nin çok çok üzerinde.”