Bütçe açığında Merkez Bankası etkisi

Hazine ve Maliye Bakanlığı yılın ilk bütçe sonuçlarını açıkladı. Bakanlık verilerine göre bu yıl ocakta bütçe açığı 24.15 milyar liraya yükseldi. Geçen yıl ocakta bütçe 21.5 milyar lira fazla vermişti. Bu fazlada ise Merkez Bankası faaliyet gelirlerinin 2020 yılında bütçeye erken aktarılmasından kaynaklanmıştı. Merkez Bankası 40.5 milyar lira karını bütçeye erken aktarmasıyla 2020 Ocak'taki fazla oluşmuştu. Bu yıl ise henüz Merkez Bankası aktarımı gerçekleşmedi.

2021 Ocak’ta merkezi yönetim bütçe giderleri 113.8 milyar TL, bütçe gelirleri 89.6 milyar TL ve bütçe açığı 24.2 milyar TL oldu. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 91.8 milyar TL ve faiz dışı açık ise 2.2 milyar TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri tahsilatı, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,5 artarak 79 milyar 227 milyon lira oldu.

Motorlu taşıtlar vergisi 2.5 milyar arttı

Bütçe sonuçlarında dikkat çeken ise Özel Tüketim Vergisi gelirlerinde artışın sürüyor olması. Geçen yıl ocakta 12.9 milyar lira olan ÖTV geliri bu yıl 16.1 milyar liraya yükseldi. En dikkat çekici yükseliş ise motorlu taşıtlar vergisinde yaşandı. Geçen yıl 874.7 milyon lira olan motorlu taşıtlar vergisi bu yıl ocakta 3.4 milyar liraya fırladı. 2.5 milyar liralık artış var. Vatandaşların otomobil talebinin hız kesmediği görüldü. İkinci olarak en yüksek artış ise dayanıklı tüketim ve diğer mallardan alınan vergilerde yaşandı. 501.1 milyon liralık artışla dayanıklı tüketim mallarından alınan ÖTV 1 milyar 156 milyon liraya çıktı. Vergi ayarlaması yapılan tütün mamullerinde de 381.4 milyon liralık artış var ve 5.3 milyar liralık gelir elde edildi.

Değerli konut vergisi bütçede

Bütçe gelirlerine ilk kez değerli konut vergisi de dahil oldu. Gelir olarak sıfır '0' olsa da bütçe gelir kalemi olarak merkezi yönetim gelirleri tablosuna giriş yapmış oldu.

Öte yandan geçen yıl ocakta 34 milyar 247 milyon lira faiz dışı fazla verilmiş iken Ocak 2021'de 2 milyar 211 milyon lira faiz dışı açık verildi. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,4 artarak 91 milyar 820 milyon liraya yükseldi. Ocakta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,2 artarak 32 milyar 785 milyon lira olurken, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, ocakta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,4 artışla 5 milyar 481 milyon liraya yükseldi. Ocakta 2 milyar 524 milyon lira sermaye gideri yapılırken, sermaye transferi ise gerçekleşmedi. Borç verme giderleri ise 2 milyar 700 milyon lira oldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 72,2 yükselerek 21 milyar 943 milyon lira olarak kayıtlara geçti.