‘Ucuz borsa’ yabancıya yetmedi
Borsa İstanbul’da yabancı payı yüzde 42,63’e kadar düşerken yerli yatırımcının halka arzlarla artan ilgisi ise devam ediyor. Her ne kadar gelişen ülkelere göre iskontolu olsa da analistler yabancının geri dönmesinin zor olduğunu belirtirken borsanın yerli yatırımcı tarafından sürükleneceği kaydetti.
Şebnem TURHAN
Türkiye sermaye piyasaları 19 Mart sonrası yaşadığı dalgalı görünümden sıyrılma çabasında. Sürpriz Merkez Bankası başkanı değişikliğiyle sonrası yabancı yatırımcının TL varlıklarda sert satışı yaşanmıştı. Aslında yabancı yatırımcılar 2020 yılbaşından buyana TL varlıklarında pozisyonlarını azaltıyor. Özellikle hisse senedinde bu çok daha net görülüyor. Borsa İstanbul’da yabancı payı yüzde 42,63’e kadar geriledi. Bu yılbaşından bu yana yüzde 12,71, 19 Mart’tan buyana da yüzde 5,43’lük azalmaya işaret ediyor. Yabancının çıkışı sürerken Borsa İstanbul endeksleri yatırımcılar için oldukça ucuz olmaya da devam ediyor. Borsa İstanbul BİST 100 endeksi 176 dolara kadar indi. Bankacılık endeksi ise 136 dolar seviyesinde. 500 dolarların görüldüğü Mayıs 2013’ten bu yana BİST 100 endeksi dolar bazında yüzde 64,63 geriledi. 19 Mart’tan bu yana ise dolar bazında düşüş yüzde16,89 oldu. Her ne kadar hisse senetleri ucuz olsa da yabancının satış tavrı değişmemiş görünüyor. Yerli yatırımcı ise halka arza gösterdiği yoğun taleple borsadaki payını artırmaya devam ediyor.
19 Mart’tan sonra kan kaybı yaşayan Borsa İstanbul endeksleri nisan ayının ilk günlerinde pozitif bir hava yakaladı. Bu pozitif hava dün yerini yeniden dalgalı bir görünüme bırakırken yabancı yatırımcı hisse senetlerinde satışını sürdürdü. Yurtdışında ABD’nin teşvik paketinin getirdiği ivme ile hisse senedi piyasalarında yükseliş yaşanırken ve gelişmekte olan ülke piyasalarına yabancı girişi olurken Borsa İstanbul bu rüzgardan tam olarak yararlanamadı.
Ucuz ama yeterince ucuz mu?
Nitekim nisan raporunu yayınlayan BGC İstanbul, Türk hisse senetlerinin 2021 kar tahminlerine göre yüzde 6.8 Fiyat-Kazanç oranı ile işlem gördüğünü hesapladıklarını, bunun 5 yıllık tarihsel ortalamasına göre yüzde 8 iskonto anlamına geldiğini belirtti. Ve gelişmekte olan piyasa medyanına göre Borsa İstanbul’un yüzde 51 iskontolu olduğunu da vurguladı. Ancak BCG Türkiye ‘Ucuz daha ucuz hale geliyor ama yeterince ucuz mu’ başlığı altında yaptığı değerlendirmede TL’deki değer kaybı, yeni kurumlar vergisi oran değişiminin kazançlardaki olumsuz etkisinin riski büyüttüğünü belirtti. Kurum, piyasaya değeri büyük hisse senetlerinde yabancı yatırımcılardan kaynaklı satış baskısının, küçük piyasa değerli hisse senetlerinde ise bireysel yatırımcıların alımlarının devam ettiğine işaret etti. Ve mevduattan hisse senedine geçişin bazı hisse senetlerinde anormal değerlemeyi destekleyeceğini belirterek “Biz bu bahse girmeyeceğiz” denildi.
Yabancı özellikle bankacılık endeksinde yoğun satış yapıyor. Bankacılık endeksi 136 dolara geriledi. Mayıs 2013’te 1000 dolar seviyesindeydi. Bankacılık endeksi dolar bazında 19 Mart’tan bu yana yüzde 26,77 geriledi. Yılbaşından bu yana bankacılık endeksindeki düşüş ise yüzde 35,20. Mayıs 2013’teki seviyesinden ise yüzde 87,70 kayıp yaşamış durumda bankacılık endeksi.
Gelişen piyasalardan negatif ayrıştı
Garanti Yatırım’ın ‘ Glokal Barometresi’nde de 2021 yılı başından bu yana MSCI Türkiye endeksinin aylık bazda yüzde 18.5’lik düşüş ile diğer gelişen piyasalardan negatif ayrıştığı belirtilirken aynı zamanda Kasım 2020 sonrasında etkili olan yabancı yatırımcı girişinin, mart ayı ile birlikte son 4 ayda nette 113 milyon dolar çıkışa döndüğü vurgulandı.
Yerli yatırımcı tarafından sürüklenen bir borsa
Albaraka Türk Baş Ekonomisti Ömer Emeç de borsada esasen yerli ilgisinin son 1 yılda önemli ölçüde artması ve yerlinin daha çok bulunduğu hisselerin yabancıların ağırlıkta olduğu hisselerden ciddi şekilde daha iyi performans göstermesiyle yabancı payında kayda değer bir düşüş görüldüğünü belirtti. Emeç, geçen haftalarda ise kasım ayında giriş yapan yabancı yatırımcıların son dönemde çıkış yapmasıyla durumun bir parça daha ilerlediğini dile getirerek “Bu bağlamda mevcut durumun önümüzdeki süreçte devamı ve dolayısıyla daha çok yerli yatırımcı tarafından sürüklenen bir borsa senaryosu bizim baz senaryomuz konumunda” diye konuştu.
Ucuzluk pahalılık meselesi değil
İnfo Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Mert Yılmaz pandeminin başlamasıyla abirlikte tüm gelişmekte olan ülkelerden kaçış olduğunu hatırlatarak bu yatırımcının dönüşünde ise Çin ve Asya başta olmak üzere gelişen ülkelere gittiğini Türkiye’nin çok rağbet görmediğini belirtti. O dönemde borsada yaşanan yükselişi de yerli yatırımcının sağladığını belirten Yılmaz, kasımdaki görev değişikliğiyle yeniden bankacılık hisselerine yabancının dönüşünü ve yabancı payının yükselişini gördüğümüzü ifade etti.
Son dönemde ise yabancının çıkışının devam ettiğini vurgulayan Yılmaz şöyle konuştu: “Ucuzluk pahalılık meselesi değil. Yabancının bir kez daha güvenin derinden zedelenmiş olması durumu yaşanıyor. Ucuzluk başka bir şey cazip olmak başka bir şeydir. Borsa getiri olarak da cazibesini kaybediyor. Yeni denge noktaları nerede oluşacağı bilinmediği aracı kurumlar yeni endeks tahmini yayınlayamıyor. Ama BİST100 1600’lerde konsolide olacak gibi görünüyor. Buradan yüzde 10 getiri anlatıyor bu değer. Ve yüzde 19 mevduat faizi var bankada. Riskli getiri risksiz getirinin altında kaldı. Yabancı yatırımcının uzunca süre geleceğini düşünmüyorum.”
Finansbank çıkarıldığında yabancı payı yüzde 32
Dünya’ya konuşan bir analist yabancı yatırımcının uzun bir süre geri gelmeyecek gibi durduğunu söyledi. Yabancı yatırımcının Merkez Bankası başkanı değişikliğiyle öngörülebilirliğin ciddi şekilde azaldığını ve sürecin tahmin edilebilir olmadığını düşündüğünü vurgulayan analist, Finansbank yabancı oranından çıkarıldığında yüzde 42,63 olan payın yüzde 32’lere gerileyeceğine dikkat çekti. Son dönemde Türkiye’den çıkan yabancı yatırımcının uzunca bir süredir Türkiye’ye yatırım yapan ve hikayesine güvenen, ucuz olduğuna inanan yatırımcılar olduğunu kaydeden analist, bundan sonra gelenlerin ise ‘akbaba fonu’ gibi kısa vadeli fırsat kollayan yabancılar olacağını dile getirdi.
Borsanın gidecek yeri kalmayabilir
Analist, yabancıya yeni hikaye sunulmadığı için uzunca bir süre likit hisselerde olmayacağını belirterek ancak Borsa İstanbul için kötümser olmadıklarına da dikkat çekti. Yerli yatırımcı sayısının rekor kırdığını hatırlatan analist son günlerdeki halka arzlar gözönüne alındığında yine 1 günde 200-300 bin kişinin hesap açtığının görüleceğini vurguladı. Analist, yabancının boşluğunu küçük bireysel ve yerli kurumsal yatırımcının doldurmaya çalışacağını kaydederek bir süre sonra endeksin 1500-1600 seviyelerine gelmesinden sonra gidecek yerinin kalmayacağını belirtti. Yeni alıcı gelmeyince artık herkese elindeki hisselerin pahalı gelmeye başlayacağını söyleyen analist, yatırımcının da ilgisinin azalacağını ifade etti. Analist, yeniden yabancı yatırımcıyı çekmenin yerlinin aldığı riski yüksek fiyattan yabancıya devretmesini sağlayacağını ve bunun herkese kazandıracağını vurguladı.
