Türkiye'nin kredi notunun artması borsada endeksi nasıl etkiliyor?
Moody's Türkiye'nin kredi notunu B3'ten B1'e yükseltti. Beklenen not artırımının iki kademe birden olmasının borsada pozitif etkiyi sürdüreceği öngörülüyor. Peki, 2004 yılından bu yana BIST 100 endeksinin not artırımlarına tepkisi nasıl oldu?
Moody's Türkiye'nin uzun vadeli yabancı ve yerli para cinsinden ihraççı ve yabancı para cinsinden kıdemli teminatsız notlarını B3'ten B1'e yükseltti. Görünümü pozitif olarak sürdürdü.
Not artırımı beklentileri son günlerde borsada fiyatlanmıştı. Ancak, tarihinde ilk kez iki kademe birden yapılan not artırımı, pozitif bir sürpriz olarak gelince BIST üzerinde etkisinin sürmesi bekleniyor.
2004 yılından bu yana Türkiye’nin kredi notlarındaki artışlar sonrası BIST 100 endeksinin performansını, Garanti BBVA Yatırım önceki gün raporunda inceledi.
Türkiye’nin kredi kuruluşlarında mevcut not durumu
9 Şubat 2004 tarihinde Fitch’in ‘B-‘ olan Türkiye kredi notunu ‘B+’e çıkarması öncesindeki 1 ay endeks yüzde 11,5 gerilerken, ilk gün yüzde 7,1 oranında yükseliş performansı gösteriyor. Not artırımı sonrası 1 haftada yüzde 9,5 oranında değer kazanan BIST 100 endeksi, not artırımı sonrasındaki bir ayda yüzde 12,2 oranında yükseliyor. Aynı yıl S&P’nin kredi notu artışında ilk gün yüzde 0,90 oranında gerileyen endeks, bir haftada yüzde 1, bir ayda da yüzde 11,5 prim yapıyor.
2005 yılında Fitch ve Moody’s sahneden kalıyor. Ocak ayında Fitch’in not artırımı öncesinde bir ay yüzde 12,10 prim yapan endeks, ertesi gün yüzde 0,50 gerilerken, 1 ayda yüzde 4,70 oranında prim yapıyor. Moody’s 2005’te daha etkili oluyor ve öncesinde yüzde 10,80, sonrasında 1 ayda yüzde 15,20 oranında BIST 100 endeksi yükseliyor.
2009’da Fitch, Türkiye’yi “yatırım yapılabilir” seviyesinin eşiğine taşıyor. “BB-“ seviyeden, “BB+” seviyeye gelen Türkiye’nin notunun BIST 100 endeksine etkisi önceki 1 ay yüzde 7,20, sonraki gün yüzde 0,90 ve sonraki 1 ay yüzde 7,40 oranında yükseliş oluyor.
2010’da Moody’s kararı, öncesinde satın alınıyor. Karardan önceki 1 ayda yüzde 10,50 prim yapan endeks, karardan sonraki 1 ayda yüzde 8,90 oranında değer kaybediyor. S&P de aynı yıl artırım yaparken, tam tersi bir tabloyla önceki bir ay yüzde 3,40 gerileyen endeks, sonraki ayda yüzde 1,10 kadar yükseliyor.
“Yatırım yapılabilir” seviye geliyor
2012 ve 2013 yılları daha hareketli geçiyor ve 2012’nin sonunda Fitch’ten Türkiye’ye “yatırım yapılabilir” notu geliyor. Bu not artırımı ertesi gün endeksi yüzde 0,60 oranında düşürse de önceki ve sonraki aylarda yüzde 4,5 kazandırıyor.
2013 yılında S&P’nin yatırım yapılabilir seviyenin kıyısına getirdiği Türkiye’nin notunu Moody’s bu seviyeye taşıyor ancak bu borsa için sonrasında çok kazançlı olmuyor.
Kararlar öncesinde bir ayda yüzde 7,70 ve yüzde 8,50 yükselen BIST 100 endeksi S&P’nin not artırımı sonrasındaki bir ayda yüzde 1,10 oranında yükselirken, Moody’s “yatırım” notuna tepki yüzde 13 düşüş oluyor.
2024 yılında kredi notlarına BIST 100 endeksi nasıl tepki verdi?
Yerel seçimler öncesinde 8 Mart 2024 tarihinde “B” seviyesinden “B+” seviyesine Türkiye’nin kredi notunu yükselten Fitch kararı, endeks üzerinde ilk gün ve ilk hafta negatif etki yapsa da bir ayda yüzde 6,60 oranında yükseliş görülüyor.
S&P’nin 3 Mayıs 2024’te açıkladığı not artırımına ise endeks öncesinde yüzde 14,80 oranında yükselişle beklenti oluştururken, yine ilk gün ve ilk hafta gerilese de sonrasında bir ayda yüzde 2,70 oranında yükselişle cevap veriyor.
Moody’s 19 Temmuz 2024’te Türkiye’nin kredi notunu 2 kademe birden yükseltti. Son 1 ayda endeks yüzde 6,30 oranında primle bu kararı beklediğini gösterirken, “iki kademeli” sürprizin etkilerini önümüzdeki günlerde göreceğiz.
Garanti BBVA Yatırım’ın raporundaki “Kredi Not Artırımları ve BİST-100 Endeksi Performansları” başlıklı tablo: