Borsa neden pozitif ayrıştı?

Barış ERKAYA

Merkez Bankası’nın iki ay ardarda şok faiz indirimleriyle bütün yerel piyasalar allak bullak oldu. TL iki faiz indirim kararı sonrasında dolar karşısında 1 TL’ye yakın değer kaybetti. Bütün TL varlıklar hızla değer kaybetmesine rağmen bu trendden etkilenmeyen tek bir yatırım aracı vardı: Borsa İstanbul.

Sebep? Piyasa uzmanlarından aldığımız izlenimlere göre herkesin BİST-100’ün neden düşmediği konusunda üzerinde uzlaştığı sebep Borsa İstanbul’un artık yabancı değil yerli yatırımcı borsası olduğu için piyasanın dinamiklerinde ciddi değişiklikler olması.

Borsa düşmüyor mu, düşemiyor mu?

Bu da kriz dönemlerinde borsanın gündemden koptuğu, özellikle de bıyıklı yabancıların endeks üzerinde etkili hisse senetlerinde alıcı tarafta bu düşüşü sınırlamak için elinden geleni yaptığı bir dönemde olduğumuzu bize anlatıyor.

Özellikle kısa vadeli vurkaçı çok iyi yaptığını bildiğimiz yabancı fonların güçlü satışlarının olmadığı piyasada görünen o ki bıyıklı olanların satışları karşılaması da bir o kadar kolay oluyor. Fakat elbette satışları karşılayanların pozisyon gereği zarar etmemek için bu satışları karşıladığını da unutmamak gerek. Bu da aslında olası bir rallide beraberinde ciddi bir risk oluşacağı anlamına geliyor. İkincisi ise Borsa İstanbul’un haddinden fazla ucuzlamış olması. Türkiye’nin kredi derecelendirme notu kriterinde aynı kategoride yer aldığı gelişmekte olan ülke borsalarının bile yüzde 20, diğer gelişmekte olan ülkelere göre yarı yarıya ucuz kaldığı fiyat rasyoları Borsa İstanbul’da ciddi potansiyele işaret ediyor. Üstelik başlayan üçüncü çeyrek bilançolarında birçok şirkette rekor karlar da görmeye başlayacağız.

Fiyat değerlemeleri dipte

Bloomberg analistlerinin tahminlerine göre BİST-100 şirketleri, yıllık karının 7.81 katı piyasa değerinden işlem görüyor. Üstelik bu rakamın 2021 yıl sonuna kadar 5.85’e kadar düşeceği tahmin ediliyor. Bu da eğer endeks daha da düşmeyecekse mevcut fiyatlardan karların yüzde 25 daha artacağı anlamına geliyor. Çok çarpıcı bir kıyaslama, Yunanistan’ın kredi notunun çöp statüsüne geldiği 15 Haziran 2010 gününde Atina Borsası gösterge endeksi, 12 fiyat/kazanç oranından işlem görüyordu.

GÜÇLÜ YÜKSELİŞİN TEK YOLU YABANCILAR

Peki bundan sonra ne olabilir? Global gelişmeler global borsalara çok ciddi bir fon girişinin başladığını gösteriyor. Düşüş konusunda yerli ya da bıyıklı yabancılar yeterli olsa da olası bir yükselişin güçlü olabilmesinin tek yolu güçlü yabancı yatırımcı girişi. Türk borsası yabancı fonların akışından pay alabilir mi? Ucuzluk açısından evet, fakat beklenti veya yükselişi sürükleyecek bir hikaye açısından soru işareti. 3 ila 5 yıllık bir periyot için borsada bulunamayacak kadar ucuz seviyelerin görüldüğü uzmanların ortak görüşü. Yani evladiyelik hisse senedi yatırımı için belki de bir daha böyle fiyatların görülmeyeceği düşünülüyor. Fakat önümüzdeki 1-1,5 yıl içerisinde çok yüksek getiri bekleyenler için ise çıpa yabancıların yeniden piyasaya dönüşü olacak. Bu da şu anlık büyük bir soru işareti.