Aşı devleri borsada ‘hap’ı yuttu!
ABD’li ilaç devleri Merck ve Pfizer’in kısa süre arayla başarılı sonuçlarını duyurduğu ve hap şeklinde oral yolla alınabilen COVID-19 tedavileri, uzmanlara göre pandemiye karşı savaşta aşılamanın yanına çok önemli bir mühimmat daha eklemiş oldu.
Hilal SARI
COVID-19 ölümlerini etkileyici bir oranda düşürdüğü anlaşılan yeni tedaviler uzmanlara göre şimdiye kadar 5 milyondan fazla insanın hayatını kaybettiği pandemiyle mücadelede aşılamayla birlikte bir dönüm noktası olabilir. Ancak bilginin sadece birkaç şirkette olması ve tedavinin patentler ve hükümetlerin alım güçlerinin eşit olmaması gibi engellere takılması nedeniyle, aşıda olduğu gibi tedavide de küresel bir adalet sağlanması zaman alabilir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün COVID-19 aşılarında adaletsizliğin devam ettiğini vurguladığı bir dönemde kısa süre arayla COVID-19’a karşı çok etkili iki farklı antiviral hap tedavi geliştiren ABD’li ilaç şirketleri Merck ve Pfizer, şimdiden hüikümetlerle toplu alım görüşmelerini başlatmış durumda.
Daha önce dünya genelinde onaylanmış COVID-19 tedavileri vardı ve bunların başında da Gilead’ın geliştirdiği deneysel serum yoluyla verilen Remdesivir bulunuyordu. Ancak Remdesivir tedavisi hem hastanede gerçekleşmek zorundaydı hem de binlerce doları bulabiliyordu. Şimdi ise Merck’in oral yolla alınabilen Molnupiravir isimli COVID-19 hapı ölüm ve hastane yatışlarını yüzde 50 azaltırken, Pfizer çok daha yüksek bir başarı oranı yakalanan ve can kayıplarını yüzde 89 azaltan bir hap geliştirdiiğini açıkladı. Ancak hem Merck, hem de Pfizer’in geliştirdiği tedavi ilaçları hüikümetlerin ilgisi düşünüldüğünde politika yapıcılar tarafından da pandemide bir dönüm noktası olması umut ediliyor.
DSÖ: Erken tanı da gelişmeli, tedavilerin herkese erişilebilir olması lazım
Dünya Sağlık Örgütü Bilim Başkanı Soumya Swaminathan Twitter’dan yapitığı açıklamada “COVID-19 için yeni anitiviraller geliştirildiğini görmek çok iyi. Küresel bir etki yapabilmek için enfeksiyonun erken teşhisine ve bu yeni ilaçların uygun fiyatlarla erişilebilir olmasına ihtiyacımız var” diyerek, mücadelenin bitmediğine dikkat çekiyor. Milyarlarca dolar Ar-Ge çalışması yaptıkları için aşı ve tedavilerinin patentlerini dünya ülkelerine açmamakta kararlı olan ilaç şirketleri bu küresel krizin hızla sonlandırılması için önümüzdeki dönemde bir adım atacak mı, şimdilik konu belirsiz.
ABD Gıda ve İlaç Otoritesi eski yöneticilerinden ve Pfizer Yönetim Kurulu Üyesi Scott Gottlieb, Twitter'da yaptığı açıklamada, "COVID-19 ölüm ve acılarını durduracak tedavi enstrümanlarınız var. ABD için pandeminin sonu net bir şekilde görüldü" ifadelerini kullandı.
Tedavi hapları aşı devlerinin hisselerini düşürdü
ABD Başkanı Joe Biden, ABD hükümetinin Pfizer’in hapından “milyonlarca adedin tedariğini garantilediğini” söyledi. Biden’ın “Eğer FDA tarafından onay verilirse enfekte olanları tedavi edecek bir hapımız olacak. Bu tedavi insanları COVID-19’un en kötü sonuçlarından korumak için verdiğimiz mücadelede bir enstrüman daha olacak” açıklamalarına paralel Pfizer’in hisseleri yüzde 11 yükselirken, Merck’in hisseleri de yüzde 10 değer kaybetti. Aşı üreticileri Moderna, BioNTech ve Novavax’ın hisselerinde ise tedavi ortaya çıkmasıyla yüzde 10 ila 20 arasında düşüşler görüldü. Ancak Mizuho Securities’den varlık analisti Vamil Divan “Tedavilerin aşı satışlarını nasıl etkileyeceği sorusu tartışılıyor olsa da, oral tedavi seçeneği aşıları baltalamaz, katkı sağlar” diyerek düşüşlerin geçici olabileceğine dikkat çekiyor.
