Borsa şirketleri 'emtia fırtınası'ndan nasıl etkilenecek?
Piyasalar yeni haftaya 'petrol ambargosu' haberleriyle başladı. Global Menkul Değerler, emtia fiyatlarındaki artışın borsada işlem gören şirketler üzerindeki etkilerini değerlendirdi...
ABD'nın Rusya'nın petrol satışına ambargoyu gündemine alması piyasalarda geniş yankı buldu. Petrolde günlük artış yüzde 10'u bulurken spot altın, bir buçuk yıl sonra 2.000 doları aştı. Nikel, paladyum gibi metallerde rekorlar gelirken buğday başta olmak üzere gıda fiyatlarında da sert artışlar yaşanıyor.
Global Menkul Değerler, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte emtia fiyatlarındaki yükselişlerin borsada işlem gören şirketlere olası etkilerini değerlendirdi. Emtia fiyatlarındaki yükselişin hızlanmasıyla enflasyon baskısı ve şirketler açısından özellikle maliyet baskısının ön plana çıkacağı belirtildi.
Değerlendirmede; enflasyonist ortamın bir taraftan şirket cirolarını artırıcı yönde etki yapması ve enflasyondan korunma etkisiyle BIST şirketlerine yönelik iştah yaratırken, özellikle marjlar üzerindeki etkisi nedeniyle ayrışmalar olabileceği kaydedildi.
Global Menkul Değerler’in altın, petrol ve buğday gibi diğer emtia fiyatlarındaki artıştan en fazla etkilenebilecek şirketlere yönelik değerlendirmesi şöyle:
* Altın fiyatlarındaki yükseliş KOZA Grubu hisselerine olumu yansıyacaktır. Özellikle satış hacimlerinin zayıf seyrettiği dönemde ciroyu ve karlılığı destekleyici etki yaratacaktır.
Petrol fiyatlarındaki yükseliş Tüpraş (TUPRS) açısından maliyet artışı ile kısmen olumsuz etkiye sebep olabilir, ancak stok karı beklentileri dolayısıyla daha dengeli/sınırlı olumlu etkiye de neden olabilir.
Petrol fiyatlarındaki yükseliş, nafta fiyatlarındaki paralel artış dolayısıyla Petkim'in (PETKM) kar marjları üzerinde baskı yaratabilir. Bu noktada nihai ürün fiyatlarının seyri belirleyici olacaktır. Ürün fiyatlarında aynı hızla yükseliş olmayacağı varsayımıyla ilk etki kısmi negatif olabilir.
Buğday fiyatlarındaki yükseliş denildiğinde ilk etapta Ülker Bisküvi (ULKER) akla gelmekte olup olumsuz yönde etkilenmesi beklenebilir. Ulusoy Un'un (ULUUN) ise kısa vadede olumlu seyrini koruyabileceğini tahmin ediyoruz.
Kömür fiyatlarındaki artışın hızlanması, girdi maliyetleri içindeki payı açısından çelik üreticileri için olumsuz olacaktır. Ereğli Demi Çelik (EREGL) ve Kardemir (KRDMD) için negatif.
Her ne kadar hedge yöntemleri uygulanıyor olsa da petrol fiyatlarındaki artış genel itibariyle havacılık sektörü genelinde THY (THYAO) ve Pegasus (PGSUS) olumsuz algıya neden olabilir.
Gübre tarafında hammadde fiyatları petrol ile korele hareket etmektedir. Bu doğrultuda gübre şirketlerinin kar marjları petrol fiyatının yükselişinden olumsuz etkilenmektedir. Bagfaş (BAGFS) ve Gübre Fabrikaları (GUBRF) için negatif.
Ek olarak EUR/USD paritesindeki düşüşün Avrupa bazlı gelirleri yüksek olan ihracatçı beyaz eşya ve oto şirketleri (FROTO , TOASO , ARCLK , VESBE , VESTL) üzerinde olumsuz etkiye neden olması beklenebilir.
Almatı Havalimanı’nın eklenmesi sonrasında TAV Havalimanları'nın (TAVHL) EUR/USD’deki gerilemeden olumlu etkilendiğini belirtelim, ancak piyasa algısı nedeniyle etkisi sınırlı kalabilir.
