Borsa İstanbul'da volatil seyir: Uzmanlar yorumladı

Şenay ZEREN - Şebnem TURHAN

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri ile ilgili olarak, "Yurt içi sandık sayısı yüzde 100 oranında açılmış olup, katılım oranı yüzde 88,92, yurt dışında ise 52,69 oranında gerçekleşmiştir" dedi ve 28 Mayıs Pazar günü ikinci tur seçimin yapılmasına karar verildiğini açıkladı. Yener 15:15 itibarıyla 35 bin 874 oyun veri girişinin devam ettiğinin altını çizerken, mevcut durumda adaylardan Recep Tayyip Erdoğan’ın yüzde 49.51, Kemal Kılıçdaroğlu’nun yüzde 44.88, Sinan Oğan’ın yüzde 5.17 ve Muharrem İnce’nin ise yüzde 0.44 oy aldığı bilgisini verdi.

Piyasalar, seçim sonrası ilk işlem gününe hareketli başlarken; uzmanlar belirsizliğin ortadan kalkmamasıyla Borsada satış baskısının yaşanabileceğinin altını çiziyor ve önümüzdeki iki haftada volatilite yüksek bir seyirde ilerleyebileceği belirtiliyor. Kur tarafında ise, daha sakin bir seyir gözlenirken; Türkiye'nin CDS'i 600 baz puanı aşarak 6 ayın zirvesine ulaştı.

Borsa İstanbul'da sert düşüş

Borsa İstanbul, seçim öncesi volatil bir haftayı geride bırakırken, dün gerçekleşen Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri sonrası ilk tepki olarak negatif tarafta yer aldı. Borsa İstanbul 100 endeksi, güne yüzde 6,38 düşüşle, 4489 puandan başladı. Bankacılık endeksi ise ilk işlemlerde, yüzde 9,54 kayıpla 4554 puanda hareket etti.

Borsanın yüzde 5'in üzerinde düşüşle açılmasıyla devre kesici çalıştı ve sürekli işlemler 10:25 itibarıyla yeniden başladı. BIST 100 endeksi, sonrasında kayıplarının büyük bir bölümünü geri alırken, kapanış saatine doğru satışlar yine hızlandı. Endeks, gün içinde en yüksek 4700 puanı, en düşük 4475 puanı görürken; kapanışta yüzde 6,14 oranında düşüşle 4501 puandan işlem gördü. Bankacılık endeksi ise, günü yüzde 9,58 oranında kayıpla 4552 puanda tamamladı. 

En çok işlem gören hisse senetleri; Türk Hava Yolları, Ereğli Demir Çelik, Kardemir, Aselsan, ve Sabancı Holding oldu. 

Aynı zamanda, Borsa İstanbul’da yabancı payı 2 Aralık 2022'den bu yana ilk kez yüzde 30'un üzerine çıktı.

Borsa İstanbul 100 endeksi geçtiğimiz haftayı, yüzde 1,08 değer kaybederek 4795 puandan tamamlamıştı. Borsa İstanbul, geçen hafta yüzde 9 değer kazanırken; volatil seyriyle dikkat çeken bankacılık endeksi ise, yüzde 26 yükseldi.

Kurlar seçim sonrası nasıl hareket etti?

Tarihi seçim sonrası piyasaların nasıl bir seyir izleyeceği merak ediliyor. Dolar/TL, Türkiye piyasalarının açık olmadığı sıralarda uluslararası piyasalarda ilk işlemlerde 19,58 TL'de hareket ederken, sonrasında 19,38-19,67 bandında işlem gördü. Kur, saat 17.15 itibarıyla yüzde 0,53 yükselişle 19,6627 seviyesindeydi.

Euro/TL ise, en düşük 21,21; en yüksek 21,57 seviyesini görürken; şu dakikalarda yüzde 0,82 oranında değer kazancıyla 21,4095 seviyesinde bulunuyor.

Gram altın da aynı dakikalarda, dolar kurunda ve ons altında yaşanan yükselişin etkisiyle yüzde 0,96 artışla 1277 lirada işlem görüyor.

Türkiye'nin CDS'leri 6 ayın zirvesine tırmandı

Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS), ikinci tura kalmış gibi görünen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından keskin yükselerek altı ayın zirvesine tırmandı.

Türkiye'nin 5 yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyetini gösteren CDS, cuma gününe kıyasla 98 baz puan artışla 606 baz puana yükseldi. S&P Global Market Intelligence bunun, 2022 Kasım ayından beri kaydedilen en yüksek seviye olduğunu belirtti.

Türkiye’nin CDS'i geçtiğimiz hafta, 5 ay sonra ilk kez 500 baz puanın altına gerilemişti.

Moody's'ten seçim değerlendirmesi

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Türkiye'deki seçimlere ilişkin yayımladığı değerlendirmede yeni Erdoğan döneminin 'ortodoks dışı çizginin devamı' olacağını belirtti. Moody’s seçimlerin ardından yayımladığı değerlendirmesinde yeni bir Erdoğan döneminin mevcut ortodoks dışı ve sürdürülemez politikaların, çok yüksek enflasyonla birlikte makroihtiyati tedbirlerin ve ağır kur baskılarının devamına işaret edebileceğini belirtti.

Notta Kemal Kılıçdaroğlu zaferinin ortodoks politikalara dönüş ihtimalini artıracağı ve etkin bir şekilde bu politikaların uygulanması durumunda bunun kredi notuna uzun vadede pozitif etkisi olabileceği belirtildi.

Dalgalanmalar bir iki gün daha sürecek
Mert Yılmaz - İnfo Yatırım Genel Müdür Yardımcısı

Piyasanın genel isteği seçimin ikinci tura kalmamasıydı. İlk turda kim kazanırsa kazansın daha olumlu olacağı düşünülüyordu. Geçen hafta borsada yabancı alışı görünce ve yabancı hisseleri hükümetin değişeceğine ilişkin beklentiyle alınınca piyasa bu işin ilk turda biteceğine ve bir kısmı da Kemal Kılıçdaroğlu lehine biteceğine inandı. Burada en büyük sorun alıcı ve satıcının zaman zaman tekelleşmesi, bir tane alıcı veya bir tane satıcı algıyı şekillendirebiliyor. Sonuçta seçim ikinci tura kaldı. Dün yaşanan satışlar ilk tura yönelik beklentilerle ciddi pozisyonlanma vardı ve olanların satışları.

Buna karşın dün bile iyi performans gösteren Aselsan, Emlak Konut gibi hisseler vardı. Dalgalanmalar bir iki gün daha devam edecek sonrasında normalleşiriz. İki seçim arasında mı sonrasında mı olur bilinmez, ekonomik modelden politikasından bir dönüş olmayacak kadrolar belki ama piyasa kim bakan olur bürokraside değişiklik olur mu sinyal aramak ister. Eğer seçime kadar bile iyi fiyatlamak istediği bir şey bulursa fiyatlar. İkinci turun ardından da bir kur hareketi göreceğiz bu da enflasyon yaratacak, faizler düşük kalmaya devam edecek. O nedenle geçen yılki kadar olmasa da borsa yatırımcı açısından yine önemli alternatiflerden biri haline gelecek.

Önümüzdeki iki haftada volatil bir piyasa bizi bekliyor
Filiz Eryılmaz -ALB Yatırım Başekonomisti

Piyasanın en istemediği sonuçla karşı karşıyayız. Şu anki sonuçların Borsa üzerindeki etkilerini iki ayaklı değerlendirmek isterim. İlki Başkanlık sisteminin ikinci tura kalmış olması, diğeri de piyasanın şimdiye kadar hiç fiyatlamadığı meclis çoğunluğunun Cumhur İttifakı'nda olması.

Seçimlerin ikinci tura kalmış olması nedeniyle belirsizliğin hala devam ediyor olması, bugün Borsada bir satış baskısı yaratacaktır. İkinci olumsuz durum Başkanlık sonuçları itibarıyla baktığımızda, piyasalarda geçen hafta bir hareket gördük. Özellikle perşembe ve cuma bu hareket çok daha güçlüydü. Dünyaca ünlü büyük bir yabancı fonun Sayın Kılıçdaroğlu'nun kazanacağını varsayarak yükselecek olan hisselerde pozisyonlanması ki bu hisseler ağırlıklı olarak bankacılık ve holding hisseleriydi. Bu haber akışıyla küçük yatırımcının ağırlıklı olarak Millet İttifakı adayının kazanacağı ve bu hisselere yönelik pozisyonlanma yapmış olması, bugünkü Borsa üzerindeki satış baskısının bir diğer önemli sebebi olacak.

Biz bugün aşağı yönlü bir açılışla başlayacağız. Şu çok kritik olacak: Geçen hafta ‘Olurda Kılıçdaroğlu kazanırsa' varsayımı üzerine yapılan pozisyonlanmalar panik bir şekilde kapatılırsa aşağı yönlü sert hareket çok daha güçlü olur. Önümüzdeki iki haftada volatil bir piyasa bizi bekliyor olacak.

Algılamalar nereye kayıyorsa Borsada oraya kayabilir
Seda Yalçınkaya Özer - İntegral Yatırım Araştırma Müdürü

Dün gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçim sonucunda seçimin ikinci tura kaldığı anlaşılıyor. Bu piyasalar için ekstra 15 gün daha belirsiz demek. Dolayısıyla önümüzdeki 9 iş günü daha açık kalacak piyasalarda dalgalı bir seyir görmemiz mümkün olduğunu söyleyebiliriz. Sabah açılışta seçimin netlik sağlanamamasının vereceği baskıyı net bir şekilde gördük.

Borsa güne devre keserek başladı. Dolayısıyla seçimin ilk turda bittiğine ilişkin coşkulu fiyatlamanın gerisinde bir açılış oldu. Geçen hafta Muharrem İnce’nin seçimden çekildiğini açıklamasının ardından yaşanan yüzde 7’nin üzerindeki iyimser havanın yüzde 1.3’ü cuma günü geri alınmıştı. Bugün de diğer kısmı geri alınacak gibi görünüyor.

Kurda henüz yukarı yönlü sert bir hareket yok. Yatay yukarı yönlü seyrin sürdüğünü söylemek mümkün. Buna karşın CDS puanımızda hafif yükseliş var. Burada da iyimserliğin geri alındığını söylemek mümkün. 2. Tur olan 28 Mayıs’a kadar yaşanabilecek siyasi gelişmelerden borsa endeksi etkilenebilir. Bir nevi algılamalar nereye kayıyorsa Borsada oraya kayabilir.

Kısa vadeli bakan yatırımcı için zor bir 15 gün olacaktır. Dolayısıyla kısa vadeli yatırımcılar için kredili, yüksek riskli ve kaldıraçlı işlemlerin zorluğu devam ediyor. Bir miktar nakitte kalmak bu dönemde faydalı olabilir görüşündeyiz. Siyasi iklim sertleşmediği sürece 4370 desteğinden alımlar gelebilir ancak alımların güçlü bir yükselişi destekleyebilecek nitelikte olmasını beklemem.

Belirsizlik baskısı kalkınca normalleşme başlayacak
Dr. Altuğ Özaslan - Fortuna Capital Danışmanlık Kurucusu

Piyasa belirsizlik sevmez ve görünen o ki Mayıs 2023 seçimlerine dair belirsizlik bitti, ister birinci tur ister ikinci tur piyasa sonuç bellidir diyor. Bu belirsizlik baskısının kalkması ile BİST'in fiyatlama davranışı da artık normalleşmeye başlayacak. Seçimde değişimi satın alan para çıkarken, son aylarda değişim olur endişesiyle çıkan para geri girecek. Kısa vadede biraz yüksek volatilite görebiliriz ama devamında fiyatlama davranışlarının normalleşmesi ile beraber endeks için yerel seçime kadar pozitif bir görünüm oluşma ihtimalini yüksek buluyorum. Ekonomi yönetiminde kim olur sorusu herkesin merakı ama her kim olursa olsun mevcut söylemler ve geçmiş veri itibariyle düşük faiz politikası devam edecektir.

Serbest piyasa dinamiklerini bozucu tedbirler ve telkinler, zaman içerisinde sertleşerek ve sözlüden yazılıya geçerek mevcut politikayı desteklenmeye devam edebilir Düşük politika faizi, görece yüksek mevduat ve kredi faizi devam edebilir. Yerel seçime doğru giderken bütçe harcamaları daha da artacaktır, bu da enflasyonun yüzde 40'ın altına inmeyeceğine işaret eder. Bunu mevcut ekonomi politikasının devamı ile birleştirirsek de negatif reel faiz ortamında tasarruf sahibinin seçenekleri daralıyor. Burada KKM devam edecek mi sorusu önemli ama en azından yerel seçime kadar devam edeceğini düşünüyorum.

Interbank ile Kapalıçarşı arasındaki kur makası kapanır mı daha da mı açılır sorusunun cevabını samimiyetle söylüyorum şu an öngörmek çok zor. Ama bu makas açılırsa dönüşümlü KKM'ye verilen faiz kadar bir tavan makas seviyesi olabileceğini öngörüyorum. Mevcut fiyatlama dahilinde sabah Kapalıçarşı'da 22.10 seviyesinden başlayan Dolar/TL satış fiyatı 21'e kadar geriledi ve makas daraldı. Burada fiyatlama davranışı kalıcı mı olacak yoksa seçim öncesine mi dönecek bunun kararını yeni ekonomi yönetiminin alacağı kararlar belirleyecek.

Yurt içi piyasa yön bulmak için hayli zorlanacak
Murat Özsoy - Biz Finansal Danışmanlık Kurucusu

Seçimlerin ikinci tura kalması halinde, yurt içi piyasa iki hafta sürecek belirsizlik ortamında yön bulmak için bir hayli zorlanacak. Bu belirsizlik ortamında da özellikle küresel makro gelişmelerin etkisi altında kalacağımızı düşünüyorum. Dolayısıyla bu dönemde küresel makro ekonomik gelişmeleri daha önce hiç olmadığı kadar yakından takip etmek gerekli.

15 Mayıs haftasında bir çok Fed yetkilisinin konuşmaları, 19 Mayıs Cuma günü Fed Başkanı Powell’ın konuşması ve 22 Mayıs haftasının son işlem günü yine ABD’den gelecek tüketim harcamalarına ilişkin veriler ABD dolar endeksinde önemli hareketlenmeler yaratacaktır.

Bu gelişmeler de dolar/TL kuru ve gram altın üzerinde kalıcı etkiler bırakacaktır. Gram altında daha önceleri yine net olarak bahsetmiş olduğum 1400TL hedefini korurken, dolar/TL kurunda da oynaklığın daha da artacağını ve son bir ayda yaşanan artıştan daha fazla bir oranda artışın bu iki haftalık süreçte görüleceğini düşünüyorum. 22 Mayıs haftasında TCMB faiz kararı var. İkinci tur seçim öncesinde Merkez Bankası’ndan herhangi bariz bir söylem değişikliği beklemiyorum.

TL varlıklar açısından sıkıntılı süreç devam edebilir
Rıdvan Baştürk - Baştürk Finansal Danışmanlık Kurucusu

Dün yapılan seçimlerin ardından resmi olmayan sonuçlara göre Cumhurbaşkanlığı seçimleri 2.tura kalacak. Mevcut durumda Erdoğan yüzde 49.39, Kılıçdaroğlu ise yüzde 44.97 oya sahip. Oğan ise oyların yüzde 5.20’sini alıyor.

Mecliste de Cumhur ittifakının önemli bir üstünlük sağladığını görmekteyiz. Tabii süreç ne getirir bilinmez fakat ikinci turda Erdoğan’ın seçimi kazanması yüksek ihtimal gözüküyor.

Piyasa fiyatlamasına baktığımızda dolar kurunda önemli bir hareketin olmadığını söyleyebiliriz. TCMB kuru ile banka ve Kapalıçarşı fiyatları arasındaki fark dolar kurunu analiz etmeyi zorlaştırıyor. Borsa tarafında ise, geçen hafta Kılıçdaroğlu’nun lehine yönelik gelen anketler neticesinde sert yükselişler görmüştük. Fakat mevcut sonuçlar neticesinde borsada özellikle bankacılık endeksinde taban fiyatlamalar söz konusu. Para politikasında gerçekçi yaklaşımlara dönülmediği sürece TL varlıklar açısından sıkıntılı süreç devam edebilir.

Seçim öncesinde 500 baz puan altına inen CDS'ler seçimin ikinci tura kalmasının etkisiyle 600 baz puan üzerine yükseldi.

İkinci tura kadar satışların sürmesini bekliyoruz
Onur Altın - Ikon Menkul Araştırma Bölümü

Türkiye, Cumhurbaşkanlığı seçimini ve 28. Dönem milletvekilliği seçiminin ilk turunu geride bıraktı. Resmi olmayan sonuçlara göre Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırken milletvekili seçim sonuçlarında Cumhur ittifakının seçimden zaferle ayrıldığını izledik. Bunun BIST100 üzerinde ilk yansımalarına baktığımızda borsanın seçim öncesi kazanımlarını geri verdiğini izliyoruz.

Mevcut sonuçlara göre, özellikle yabancı sermayenin çıkışının devamı beklenirken, yeni sermaye girişleri beklenmemesi BİST100’ü aşağı yönlü baskı altına alacaktır. İkinci tura kadar bu satışların sürmesini bekliyoruz. Son 5 aydır 5500-4500 bandında seyreden endekse teknik açıdan bakıldığında 5500 seviyesi geçilene kadar temkinli bakan taraftayız. Aşağıda ise 4500’lerin kırılması ve altında kalıcı olması halinde endekste 3000’lere doğru düşüşün başlayacağını düşünüyoruz.

İkinci tur seçimlerinin sonuçları ise bize genel eğilimde değişiklik olup olmayacağını gösterecektir. Bu çerçevede yeni bir hikaye yaratılıp yaratılmaması oldukça önemli olacaktır. BIST100’de son dönemlerde halka arza olan girişlerin ön planda olmasının yanında hem bireysel emeklilik sistemi fonları hem de varlık fonu aracılığıyla yaklaşık 1-1.5 milyar dolar giriş yapılarak Borsa İstanbul’da satışların önlenmeye çalışılmıştı. Bu yüzden BIST100’ün yeni bir hikayeye ihtiyacı vardır. Burada artık yurtiçi fonlarının değil yurt dışı fonları çekilebilir ise bu yeni hikayenin yaratılacağı düşüncesindeyim. 

Oy sayımı devam ediyor: Seçim 2. tura mı kaldı?Gündem

Borsa yatırımcısı 150 bin kişi azaldıFinans