“Petrolde fiyatlar OPEC’in kontrolünde”

Hilal SARI

2020 yılında 11,3 milyon varil/gün petrol üretimiyle dünyanın en büyük petrol üreticisi olan ABD’de enerji şirketlerinin artan petrol fiyatlarıyla güçlü talebe yönelik yeni kuyu yatırımı yapmak yerine hissedarlara temettü ödemesi yapmayı tercih etmesi öngörülüyor. Teksas merkezli kaya petrolü üreticilerinden Pioneer Natural Resources CEO’su Scott Sheffield, Financial Times’a verdiği demeçte “Brent 75 dolar, 80 dolar hatta 100 dolar olsa bile, konuştuğum tüm hissedarlar büyümeye çalışan şirketleri cezalandıracağını söylüyor” diyerek, COVID-19 pandemisi sonrası ötelenmiş talebin karşılanması için “Dünya ABD kaya petrolüne bel bağlamamalı. Kontrol gerçekten OPEC’te” diyor.  ABD de OPEC’teki müttefiki Suudi Arabistan’a enerji fiyatlarındaki yükselişe bağlı enflasyonu da kontrol altına almak amacıyla “üretimi artır” baskısı yapmaya başladı. 

Avrupa ve Asya’da ötelenmiş talep ve arz yönlü sıkıntılar nedeniyle rekor düzeylere koşan doğalgaz ve kömür fiyatları enerji krizini daha da derinleştirirken, Brent de enerji darboğazlarının etkisiyle geçen hafta 3 yılın zirvesi olan 80 doları görmüştü. Kış aylarında enerji darboğazı derinleştikçe elektrik üretiminde petrolün de payının artabileceği öngörülüyor. 

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ‘nün (OPEC) bugün Viyana’da gerçekleşen toplantısında kasım ayında üretimin 400 bin varil/gün artırılması kararına bağlı kalınmasına karar verildi. Rusya’nın da aralarında olduğu OPEC+ müttefiklerinin enerji bakanlarının yer aldığı panelde Reuters’a konuşan kaynaklar arz musluklarının daha fazla açılmayacağı ve daha önce verilmiş olan 400 bin varil/günlük artırım kararına bağlı kalacağını aktarmıştı. Morgan Stanley analistleri de toplantı öncesi “Baz senaryomuz OPEC toplantısında üretim kesintilerinin her ay için 400 bin varil/gün azaltılacağı anlaşmasına bağlı kalacakları yönündeydi. Ancak kesintileri daha hızlı azaltmaya ihtiyaç olursa da bu OPEC’in kendi tüketiminin de hızlı bir şekilde iyileşmesinden kaynaklanıyor” değerlendirmesini yapmıştı.

“Soğuk bir kış Brent’i 100 dolara taşır”

OPEC+’ın güçlü talebe karşılık üretim kesintilerini azaltma konusunda daha önce açıklanan takvime bağlı kalmaya karar vereceği beklentisi, Brent’i tekrar yüzde 1,74 yükselterek 3 yılın zirvesi olan 80,66 dolar/varil düzeyine yükseltti. ABD petrolü WTI da yüzde 1,56 yükselişle 2014'ten bu yana en yüksek düzey olan 77,22 dolar/varil seviyesine kadar çıktı. Goldman Sachs, enerji darboğazına bağlı olarak Brent için yılsonu öngörüsünü 80 dolardan 90 dolara yükseltmişti. Bank of America Corp da ham petrolün bu kış istisnai şekilde soğuk geçmesi durumunda 100 doları görebileceği konusunda uyardı. Bloomberg’de yer alan bir haberde ise petrol opsiyon piyasasında Brent’in Aralık 2022 itibariyle 200 doları bile görebileceğine ilişkin işlemler yapıldığı belirtiliyor. Aralık 2022 vadelileri için işlem tarihi gelecek yıl ekime kadar sürecek olsa da, bu kış ve gelecek yaz görülebilecek ani yükselişler, petrol opsiyon işlemlerinde de getiri sağlıyor.

OPEC+ üretim kotalarında değişikliğe gitmedi

OPEC+ bugünkü toplantısında üretim politikasında değişikliğe gitmedi. 

OPEC+ Bakanlar Kurulu tarafından bugün gerçekleştirilen toplantıda petrol üretim kotalarının daha önce anlaşıldığı üzere Kasım ayında günlük 400 bin varil arttırılması kararına varıldı. 

Karar analist beklentileri ile genel olarak uyumlu olurken bazı analistler Avrupa ve Asya'da son dönemde yaşanan enerji krizi nedeniyle petrol üretiminde daha fazla artış yapılabileceği yorumunda bulunmuşlardı. 

Toplantı sonrasında yapılan açıklamada bir sonraki opec Plus bakanlar toplantısının 4 Kasım'da yapılacağı da duyuruldu. OPEC+ kararının hemen ardından Brent petrol 80, WTI 77 doların üzerine çıktı.