Nikel ‘batarya’ ile şarj olacak

Çoğu temel metale benzer şekilde, nikel de Koronavirüs pandemesinin şekillendirdiği ilginç bir 2020 geçirdi. Pandeminin ekonomi üzerindeki olumsuz etkisine karşın yılın ikinci yarısında elektrikli otomobil (EV) sektöründe artan talep ve Çin’de hızlanan paslanmaz çelik talebinin etkisiyle fiyatlar toparlandı. Özellikle Tesla’nın patronu Elon Musk’ın, geçtiğimiz aylarda nikel madencilerine büyük sözleşmeler yapma teklifinin ardından nikelin yıldızı parladı. EV bataryalarında kullanılan nikelin tedarikini garanti altına almak isteyen bazı şirketlerin yaptığı anlaşmalar da yatırımcının nikele ilgisini uyandırdı. 2021 yılına güçlü bir giriş yapan nikelin, COVID-19 aşısının ekonomiye olumlu etkisi ve batarya sektöründen gelen taleple 2021 yılında yukarı yönlü hareketini sürdürmesi bekleniyor.

Yılbaşından bu yana yüzde 22 yükseldi

Nikel fiyatları yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 22 civarında artış gösterdi. Yıla 14 bin dolar/ton civarında başlayan nikel fiyatları, pandemi nedeniyle mart ayında 11.050 dolara geriledikten sonra bu ay 17.650 dolara kadar tırmandı. Şu sıralar 17 bin dolar seviyelerinde işlem gören nikel, yılbaşından bu yana yüzde 22 yükseliş gösterdi. Analistler ve nikel üreticileri, 2021 yılında fiyatların güçlenmeye devam edeceği görüşünde. CPM Group, bu yıl ortalama 13.500 dolar olan fiyatların yeni yılda yüzde 15 artmasını beklerken, Commerzbank gelecek yıl fiyatların 17.100 dolara ulaşacağını öngörüyor.

Elon Musk, nikelin yıldızını parlattı

Bu beklentilerin kaynağı paslanmaz çelik üretimindeki artışın yanında batarya sektöründen gelen talebin artması. Musk, yaz aylarında çevre dostu nikel üretimi yapan şirketlerle çok büyük anlaşmalar imzalayabileceklerini belirtti. Musk bu sözleriyle piyasayı hareketlendirdi. Tesla, kobalt içermeyen ve yüksek nikel içerikli katotlar geliştiriyor. Tesla firmasının yeni aracı Model 3’ün bataryasında yaklaşık 30 kilo nikel bulunuyor. Nikelin pilde enerji depolanmasına katkısı çok büyük. Bu yüzden başta Tesla olmak üzere birçok elektrikli araç üreticisi nikele büyük önem vermeye başladı. Otomobil üreticileri EV bataryaları için daha yüksek nikel içerikli katotlara geçtikçe, arzı garantiye almaya yönelik hamleler de artıyor. Son aylarda, Çinli batarya üreticisi GEM’in de bulunduğu birçok şirket nikel üreticileriyle işbirliği anlaşması yaptı.

Batarya üreticilerinin nikel talebi artıyor

Analistler yüksek nikel içerikli katotlara geçişin zaman alacağını ancak buna ilişkin haberlerin 2020’de fiyatlara olumlu yansıdığını hatırlatıyor. Roskill yeni yılda tüm sektörlerde talep artışı beklenmekle birlikte en fazla talep artışının paslanmaz çelik ve batarya sektörlerinden geleceğini belirtiyor. Blackstone Minerals üst düzey yöneticisi Tesse Kutscher, Güneydoğu Asya’daki batarya üreticilerinin talebindeki artış nedeniyle nikel pazarının büyümesini beklediğini söylüyor. Kutscher, Tesla’nın girişiminin nikel madenin önemini gündeme getirdiğini ifade ederken, Tartisan Nickel’in CEO’su Mark Appleby de batarya metallerinin giderek daha fazla ilgi gördüğüne dikkat çekiyor. Benchmark Mineral Intelligence’dan Greg Miller, toplam nikel talebini henüz küçük bir bölümünü oluşturmakla birlikte, uzun vadeli talep görünümünde batarya üretiminin önemli bir rol oynadığını ifade ediyor. MilleR7a göre Avrupa’daki kapsamlı yeşil enerji projeleri kapasımda EV’lere odaklanılması, Çin EV pazarındaki talep artışı ve ABD’deki siyasi değişim nikel için pozitif. Araştırma ve danışmanlık şirketi Wood Mackenzie’ye göre 2021’de batarya preküsörlerinde nikel kullanımının yüzde 11 gibi güçlü bir artış göstermesi bekleniyor.

Fitch: Üretim 2021’de yüzde 8.3 artacak

Bu yıl pandeminin yarattığı talep daralmasıyla yüzde 23.3 azaldığı tahmin edilen nikel üretimi gelecek yıl Filipinler ve Endonezya’da üretimin normale dönmeye başlamasıyla canlanacak. Ancak uzun vadede küresel nikel üretiminin 2010-2019 döneminin altında kalacağı belirtiliyor. Kuruluş, nikel madeni üretiminin 2021 yılında yıllık yüzde 8.3 artarak, 2010- 2019 döneminde yaşanan ortalama yüzde 5,9'luk büyümenin üzerinde gerçekleşeceğini, ancak 2020'de beklenen yüzde 23.3'lük daralmanın yerini doldurmakta yetersiz kalacağını belirtti. Fitch, yakın vadede büyümenin Filipinler ve Endonezya'da üretimdeki toparlanmadan kaynaklanacağını söyledi. Filipinler'de 2020'nin ilk yarısında yaşanan tecrit önlemleri ve tedarik zinciri kısıtlamaları üretimi yüzde 27.7 oranında düşürmüştü. Fitch, bu baz etkisinin büyümeyi desteklemesini bekliyor. Endonezya'da da nikel cevheri ihracat yasağının sürdürülmesi, madencilerin iç piyasadaki satış fırsatlarını önemli ölçüde engellemiş ve üretimde düşüşe yol açmıştı.

Fitch, Endonezya'da nikel eritme ve rafinaj kapasitesindeki artışla birlikte maden üretiminde de artış bekleyen Fitch, büyüme oranının ise üretim sonrası kapasitesinin ne kadar hızlı artırabileceğine bağlı olduğunu belirtiyor. Uzun vadeli olarak ise Fitch, küresel nikel üretiminin 2021-2029 yılları arasında yıllık ortalama yüzde 3,7 oranında artacağını tahmin ediyor. Bu da, fiyatların yükseldiği ve Endonezya’nın nikel cevherine ihracat yasağı getirmesinden önce üretimini sert bir şekilde artırdığı 2010-2019 döneminde elde edilen yüzde 5.9 yıllık ortalamaya göre önemli bir yavaşlama anlamına geliyor. Fitch, 2020’de 2.0 milyon ton olan yıllık üretimin 2029 yılında 2.7 milyon tona ulaşacağını öngörüyor.

Filipinler, en büyük üretici olacak

Endonezya, Filipinler'de sıkı çevre düzenlemelerinin getirilmesinin ardından 2017'de en büyük küresel üretici konumunu Filipinler'e bırakmıştı. Ancak Fitch, Endonezya'daki nikel cevheri ihracatında madencilik faaliyetlerinin durmasına neden olan kısıtlama nedeniyle Filipinler'in en büyük küresel üretici konumunu yeniden kazanmaya hazırlandığını ve üretim tablolarının 2020'den sonra değişeceğine inanıyor. En iyi performans gösteren diğer büyük üretici ise güçlü projeleri devreye sokan Avustralya olacak. İlk beş içinde yer alacak Rusya’da ise nikel üretiminin, daha az sayıda yeni proje gerçekleştirildiği için, diğer ülkelere oranla daha yavaş artması bekleniyor.