Küresel emtia fiyatlarında düşüş beklentisi

Dünya Bankası, Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nun Nisan 2023 sayısını "Düşük Fiyatlar, Biraz Rahatlama" başlığıyla yayımladı.

Raporda, küresel emtia fiyatlarının 2023'ün ilk çeyreğinde yüzde 14 düştüğü ve mart sonu itibarıyla Haziran 2022'deki tarihi zirvesinin yaklaşık yüzde 30 altında bulunduğu belirtildi.

Rusya-Ukrayna savaşının ardından emtia fiyatlarında görülen artışın, yavaşlayan ekonomik faaliyet, olumlu kış şartları ve emtia ticaretinde akışın yeniden sağlanmasıyla hafiflediğine işaret edilen raporda, bu yılın geri kalanında emtia fiyatlarının genel olarak değişim göstermeyeceğinin tahmin edildiği kaydedildi.

Raporda, ancak fiyatların satın alma gücü ve gıda güvenliği üzerinde baskı oluşturmaya devam edecek şekilde pandemi öncesi seviyelerin üzerinde kalmasının beklendiği aktarıldı.

Kısmen ticari kısıtlamalar nedeniyle enerji ve metal arzındaki olası aksamaların, artan jeopolitik gerilimlerin, Çin'in sanayi sektöründe beklenenden daha güçlü bir toparlanma göstermesinin ve olumsuz hava olaylarının fiyatlara yönelik yukarı yönlü riskler arasında yer aldığına dikkat çekilen raporda, hayal kırıklığı yaratan küresel ekonomik büyümenin en büyük aşağı yönlü risk olduğu vurgulandı.

Enerji fiyatlarının yüzde 26 düşmesi bekleniyor

Raporda, fiyatlardaki düşüşün, dünya genelinde gıda güvensizliği ile karşı karşıya kalan yaklaşık 350 milyon insanı az da olsa rahatlatmasının beklendiği ifade edildi.

Şubat ayı itibarıyla yıllık gıda enflasyonun dünya genelinde yüzde 20 ile son 20 yılın en yüksek seviyesinde olduğu kaydedilen raporda, gıda fiyatlarının 2023'te yüzde 8 düşmesi beklense de 1975'ten bu yana en yüksek ikinci seviyesinde olacağı aktarıldı.

Raporda, genel olarak emtia fiyatlarının 2023'te geçen yıla kıyasla yüzde 21 düşmesinin beklendiği kaydedildi.

Enerji fiyatlarının bu yıl yüzde 26 düşmesinin beklendiği belirtilen raporda, Brent tipi ham petrolün fiyatının bu yıl varil başına ortalama 84 dolar olmasının tahmin edildiği bunun 2022 ortalamasının yüzde 16 altında olduğu bildirildi.

Avrupa ve ABD'de doğal gaz fiyatlarının 2022 ile 2023 yılları arasında yarıya ineceği tahmin edilirken, kömür fiyatlarının 2023'te yüzde 42 azalmasının beklendiği aktarıldı.

Gübre fiyatlarının en son 2008-2009 gıda krizi sırasında görülen seviyelere yakın olduğuna işaret edilen raporda, gübre fiyatlarının da 2023'te yüzde 37 azalarak 1974'ten bu yana en büyük yıllık düşüşü kaydetmesinin tahmin edildiği belirtildi.

Raporda, bu yıl beklenen büyük düşüşlere rağmen tüm ana emtia gruplarının fiyatlarının 2015-2019 yılları arasındaki ortalama seviyelerinin oldukça üzerinde kalacağı kaydedildi.