Karadeniz'de savaş pamuk piyasasında belirsizlik yaratıyor
Rusya-Ukrayna savaşının, yüksek enerji fiyatlarıyla mücadele eden pamuk üreticilerini olumsuz etkileyeceği düşünülüyor.
Rusya ve Ukrayna yıllık kullanımlarına bakıldığında başlıca pamuk üreticileri veya tüketicileri arasında bulunmuyor. Bu iki ülkenin pamuk ile ilişkisi ithalat şeklinde. Rusya ve Ukrayna’nın yıllık hazırgiyim, havlu, çarşaf gibi pamuklu tekstil ithalatı sırasıyla 3 milyar dolar ve 500 milyon dolar değerinde. Dolayısıyla savaşın bu ülkelerde tüketimi ciddi miktarda olumsuz etkilemesinin, halihazırda yüksek enerji fiyatlarıyla boğuşan pamuk üreticileri üzerinde olumsuz etki yaratacağı düşünülüyor.
USDA Küresel Tarım Bilgi Ağı tarafından hazırlanan rapora göre, Rusya ve Ukrayna'nın pamuk ürünleri ithalatının düşmesi bekleniyor. Bunun da Bangladeş, Çin ve Türkiye de dahil olmak üzere büyük tedarikçilerin ihracatında ve dolayısıyla tüketiminde gerilemeye yol açabileceği tahmin ediliyor. Yine de şu an Çin, geçen aya göre öngörülen pamuk tüketiminin daha düşük olduğu tek ülke.
Her iki ülkede ithalatın gerilemesine ek olarak, Karadeniz’de ve çevresinde artan maliyetler ve lojistik kaygılar, zaten konteyner liman sorunu yaşayan pamuk ürünleri ve tekstil ürünlerinin akışını zorlaştırabilir. Hem okyanus hem de demiryolu taşımacılığının yanı sıra dünyanın en büyük ikinci ithalat bloğu olan Avrupa Birliği'ne pamuk ürünleri ihracatının akışında sorunlar yaşanabilir.
2021/22 pazarlama yılında küresel pamuk tüketimi, geçen ayın öngörülen rekorundan bir miktar düşse de, yine de en yüksek ikinci seviyesinde tahmin ediliyor. Pakistan ve Yunanistan'daki üretim artışı nedeniyle küresel üretim geçen aya göre 342 bin balyadan fazla yükseldi. Kullanım 467 bin balya düştü ve bitiş stokları 800 bin balyadan fazla arttı. Malezya, Brezilya ve Hindistan'dan yapılan daha düşük ihracatla küresel ticaret bir miktar azaldı. Pakistan ve Çin’in ithalatı da biraz düştü.
Fiyatlar gücünü koruyor
Pamuk vadeli işlemleri pound başına 1.35 dolarla 11 yılın en yüksek seviyesine yakın seyrediyor. ABD ekim alanlarındaki kuraklıkla arzın azalacağı endişesine karşın talebin yüksek kalması fiyatları destekliyor. Fiyatlar mart sonunda 1.40 dolarla 2011 yılından bu yana en yüksek seviyeyi görmüştü.
Türkiye'de 2022/23 döneminde 925 bin ton üretim bekleniyor
USDA, Türkiye'nin 2022/23 pazarlama yılında pamuk üretiminin 925 bin tona yükseleceği tahmin ediyor. Bir önceki pazarlama yılında üretimin 825 bin ton olduğu tahmin edilmişti. Tekstil ve hazır giyime yönelik artan talebin 2022/23 yılında pamuğuna baskı yapması bekleniyor. Buna bağlı olarak tüketimin 1.82 milyon tondan 1.9 milyon tona ulaşacağı düşünülüyor. Rapora göre, Türkiye bu dönemde 1,15 milyon ton pamuk ithal edecek. Bu rakam önceki sezon ile aynı seviyede bulunuyor. Türkiye'nin en büyük iki tedarikçisinin ABD ve Brezilya olacağı tahmin ediliyor.