İklim krizi en çok petrol limanlarını vuracak!

İklim krizinin tetiklediği deniz seviyelerindeki artış, dünyanın en büyük petrol limanlarını tehdit ediyor.

Bilim insanları, bu durumun 'ironik' olduğunu açıklarken, fosil yakıt kullanımının yol açtığı küresel ısınma yine fosil yakıta zarar veriyor. Yenilenebilir enerjiye geçişle emisyonlardaki azalmanın küresel ısınmayı durdururken, daha güvenilir bir enerji sağlayacağı da vurgulanıyor.

Analizlere göre, 2-3 milyon varil petrol taşıyabilen “süper tankerlerin” en yoğun kullandığı 13 liman, deniz seviyesinin 1 metre yükselmesiyle ciddi zarar görecek.

İklim krizi dev limanları tehdit ediyor

The Guardian haberine göre, araştırmacıların işaret ettiği limanların başında Suudi Arabistan’daki Ras Tanura ve Yanbu limanları gelirken, her iki liman da Suudi devlet petrol şirketi Aramco tarafından işletiliyor ve ülkenin petrol ihracatının yüzde 98’i bu limanlardan yapılıyor.

ABD’de de en büyük petrol üreticisi olan Houston ve Galveston limanlarıyla birlikte Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Çin, Singapur ve Hollanda’daki diğer limanlar da tehlike altında görülüyor.

2070’e kadar 1 metrelik yükselmeden kaçış yok

Uluslararası Kriyosfer İklim İnisiyatifi’nin (ICCI) yayımladığı son verilere göre, 1 metrelik deniz seviyesi artışının bu yüzyıl içinde yaşanması kaçınılmaz görünüyor. Eğer buz tabakalarındaki erime durmaz, emisyonlarda azalma olmazsa, deniz seviyesindeki yükseliş 2070 gibi bir tarihte gerçekleşebilir.

Daha da yıkıcı bir senaryo olarak 3 metrelik yükseliş öngörüsü de gelecek bin yıl içinde kaçınılmaz görülüyor. Bir kısım bilim adamı da bunun 2100’lerin başlarında meydana gelebileceğini söylüyor.

Şimdiden sorunlar yaşanıyor

Deniz seviyesindeki artış henüz metreleri bulmadan da dünyada sorunlara yol açıyor. Araştırmacılar, bugüne kadar oluşan yükselişin fırtına dalgalarını daha güçlü hale getirdiğini ve bunun kıyı bölgelerinde tuzlu suyun karaya sızarak temel yapıları aşındırabileceğini belirtiyor.

Emisyonlarda hızlı bir azalmanın, deniz seviyesinde yükselişi yavaşlatabileceği gibi oranı da sınırlayabileceğine dikkat çekiliyor.

'Fosil yakıt kullanımı, kendi felaketini hazırlıyor'

ICCI Direktörü Pam Pearson, “Bu petrol limanlarının, 1 metrelik deniz seviyesinin altında kaldığı ve kendilerini etkileyen bu yüksek artış oranlarına dikkat etmeleri gerektiği ironik. Bu artışlar, fosil yakıt kullanımının bir sonucu” dedi.

ICCI Bilim Danışmanı James Kirkham ise The Guardian'a şu uyarıda bulundu:

“Petrol musluklarını kapatmayı reddetmek, deniz seviyesi 'yükselme musluklarını' açık bırakmak anlamına geliyor. Hızlanan buzul erimesi ve okyanus genişlemesi son 30 yılda deniz seviyesi yükselme oranını ikiye katladı. Liderler, fosil yakıtlardan uzaklaşma çabalarını artırmazsa, deniz seviyesinin yükselmesinin korkunç etkileri artacak.”

Suudi Arabistan’a eleştiriler

Suudi Arabistan son dönemde küresel zirvelerde 'yıkıcı' tavırları nedeniyle eleştirilerin hedefi oldu. Ülke, COP29 iklim toplantısında ilerlemeyi engellemekle suçlandı ve Riyad’da düzenlenen çölleşme ve kuraklıkla mücadele müzakerelerinde iklim değişikliğine atıfta bulunmayı reddetti.

'Kaybedilmiş bir mücadele'

2023 yılında Ras Tanura ve Yanbu limanlarından toplam 214 milyar dolar değerinde petrol ihraç edildi. Su altında kalma riski bulunan 13 limandan ise 2023’teki küresel petrol ihracatının yaklaşık yüzde 20’sinin yapıldığı hesaplandı.

Zero Carbon Analytics’ten Murray Worthy, “Bu analiz, fosil yakıtlara bağımlılığın bir felaket yolu olduğunu gösteriyor. Ülkeler fosil yakıtları tercih etmeye devam ederlerse, yükselen denizlerin limanları sular altında bırakmasıyla enerji arzında kesintiler riskiyle karşı karşıya kalacaklar” dedi.

Kıyı koruma duvarları gibi savunma önlemlerinin alınabileceği ancak bunun çok maliyetli olacağı belirtiliyor.

Worthy, “Sonuçta bu kaybedilmiş bir mücadele. O deniz duvarlarını sürekli yükseltmek zorunda kalırsınız” dedi.