Bakırda düşüş rallisi
Pandemideki dip seviyesinden yüzde 150 yükselerek 2 ay önce zirve yapan bakır, Çin’deki kısıtlamaların ve Fed’in faiz artışlarının yarattığı resesyon endişesiyle bir düşüş rallisi yaşıyor. Kısa vadede baskının süreceği, uzun vadede ise kritik bir metal olması nedeniyle yükseleceği tahmin ediliyor.
Evrim KÜÇÜK
Küresel ekonomik gidişatın göstergesi kabul edilen bakırın olumlu sinyaller göndermiyor. Bakır vadeli işlemlerinde fiyatlar mart ayı zirvesinin yüzde 20 altına inerken, bakır teknik açıdan ayı piyasasına girdi. Analistler, başta Çin olmak üzere büyük ekonomilerde hissedilen güç kaybının kısa vadede bakır fiyatlarında baskı yaratmaya devam edebileceğini ve bakırda düşüş rallisinin bir müddet daha sürebileceği uyarısı yapıyorlar.
Bakır fiyatı, dünyanın en büyük üreticisi Şili'de grev ihtimaline rağmen geçen hafta düşüş eğilimindeydi. Bakır vadeli işlemleri, büyük merkez bankalarından gelen agresif bir sıkılaştırmanın tetiklediği küresel ekonomik yavaşlamanın ve Çin'deki COVID kısıtlamalarının talebi azaltacağına dair endişelerle Comex’de eylül ayından bu yana en düşük seviyeler olan pound başına 4 dolar civarına indi. Böylelikle fiyatlar, 5 doların üzerine çıktığı mart ayından bu yana yüzde 20’den fazla değer kaybederek teknik olarak ayı piyasasına girdi.
Fiyatlar geçen yılın yüzde 2.5 altında
Londra Metal Borsası’nda (LME) 3 ay vadeli bakırın fiyatı mart ayında gördüğü 10.730 dolarlık rekordan bir ara 9.000 dolara kadar sarktıktan sonra geçen haftayı 9.100 dolardan kapattı. Bakır fiyatları geçen yıla göre yüzde 2.5 aşağıya indi.
Capital.com analisti Piero Cingari, bakırın pound başına 4.15 dolarlık alana yerleştiğini, ancak fiyatların 4 dolarlık ana destek çizgisinin altında 3.90 seviyesine kadar gevşeyebileceğini söylüyor. Çin’deki COVID’in küresel büyümeye olumsuz yansımaları devam ettiğini söyleyen analist, “Çin'deki COVID-19 ve Ukrayna'daki çatışma gibi mevcut jeopolitik ve ekonomik zorluklar küreselleşme çabalarını raydan çıkarırsa, küresel tüketim talebindeki düşüş nedeniyle ticaret akışları azalacağından bakır fiyatları önümüzdeki aylarda daha fazla tersten esen rüzgarla karşı karşıya kalabilir” diyor.
Başta Fed olmak üzere merkez bankalarının parasal sıkılaşma hamleleri de bakır gibi metallerin görünümü üzerinde negatif baskı yaratıyor. Fed’in faiz artışları ayrıca dolar endeksinin güçlenmesine neden olarak spekülatif yatırımları da olumsuz etkiliyor.
Amalgamated Metal Trading analisti Tom Mulqueen, "Gelişmiş ekonomilerin öncülük ettiği hızlandırılmış para politikası sıkılaştırması ekonomik büyümeyi engelleme ve olası bir durgunluğu tetikleme tehdide yaratarak metal talebini risk altına sokuyor” uyarısı yapıyor.
Çin'in üretimi artıyor
Çin'in rafine bakır üretimi yükselişte. Ulusal İstatistik Bürosu'nun verilerine göre, Çin'in Mayıs 2022'deki rafine bakır üretimi yıllık yüzde 4.7 artışla 0.91 milyon tona yükseldi. Resmi verilere dayanan Reuters hesaplamalarına göre, günlük bazda ortalama bakır üretimi Mayıs dönemi boyunca 29.419 ton olarak gerçekleşti. Aynı dönemde kurşun üretimi yüzde 3.2, çinko yüzde 2.4, demir cevheri yüzde 5.6, alümina yüzde 5.4 yükseldi.
Bakır ve G.Kore ihracatı yakından bağlantılı
Bakır fiyatları ayrıca, dünyanın en açık ekonomilerinden biri ve küresel ticaret akışlarının sağlığı için bir gösterge olan Güney Kore ihracatı ile olağanüstü yakın bir korelasyon içinde. Ülkenin ihracatının arttığı dönemlerde, küresel ekonominin sağlığı için gösterge kabul edilen bakır fiyatını da hareketlendiği, ihracatın hız kestiği dönemde bakır fiyatlarının gevşediği görülüyor.
