Altında 2025 için yeni zirve tahmini: Bu rakama ulaşması öngörülüyor
Emtia piyasalarında 2025 yılına yönelik beklentiler belirsizliklere işaret ediyor. Dünya Bankası, enerji fiyatlarının düşeceğini, altın fiyatlarının ise faiz indirimleri ve jeopolitik risklerle yükselebileceğini öngörüyor. Petrol fiyatlarının düşüş eğiliminde olacağı, doğalgaz fiyatlarında ise bölgesel farklılıkların etkili olacağı tahmin ediliyor. Tarım ürünlerinde arz koşullarının iyileşmesiyle fiyatların gerilemesi beklenirken, baz metallerde ticaret gerilimleri nedeniyle dalgalı bir seyir öngörülüyor.
2025 için emtia piyasalarını etkilemesi beklenen faktörler arasında ilk sırada Trump yönetiminin getirmeyi planladığı ek gümrük tarifeleri yer alıyor. Ek gümrük tarifelerinin Trump'ın belirttiği hali ile uygulamaya girmesi durumunda bunun özellikle Çin ekonomisine yönelik olumsuz etkilerinin olması ve dolayısıyla Çin kaynaklı emtia talebini olumsuz etkileyerek fiyatları aşağı çekebileceği öngörülüyor.
Buna ek olarak ABD'de Fed'in faiz indirimleri konusunda izleyeceği yolun altın ve gümüş gibi değerli metaller açısından belirleyici olması bekleniyor.
Blomberg HT'nin haberine göre üçüncü sırada ise sürmesi beklenen jeopolitik gerginlikler yer alıyor. Bunlara ek olarak, çelik, petrol, tarım ürünleri gibi alanlarda bu yıl oluşan stok ve arz fazlasına dikkat çeken uzmanlar, benzer eğilimlerin önümüzdeki yıl için de etkili olabileceğini dile getiriyor.
Emtia fiyatlarında ne olacak?
2025 yılı için emtia fiyatlarına dair beklentilerini açıklayan Dünya Bankası, emtia fiyatlarının 2025'te yüzde 5 ve 2026'da yüzde 2 düşmesini bekliyor. Dünya Bankası'nın toplam emtia fiyat endeksinin 2020'den bu yana en düşük seviyesine ulaşması öngörülüyor.
Enerji fiyat endeksinin 2024'te yüzde 6 düşmesi, 2025'te yüzde 6 ve 2026'da yüzde 2'lik ek düşüşler yaşaması öngörülüyor. Petrol fiyatları öngörülen düşüşün başlıca nedeni olsa da, doğalgaz fiyatlarındaki artış beklentisi bir miktar telafi sağlıyor.
Metal fiyatlarının, özellikle Çin olmak üzere büyük ekonomilerde beklenen ılımlı endüstriyel aktivite büyümesini yansıtarak, 2025-26'da biraz düşmesi bekleniyor. 2024'te hafif bir artış gösteren tarım fiyatlarının, iyileşen arz koşulları nedeniyle 2025'te yüzde 4 düşmesi bekleniyor.
Altında yeni zirve tahminleri
Analistler, genel olarak artan jeopolitik riskler, merkez bankalarından gelen alımlar ve düşmesi beklenen faiz oranlarına bağlı olarak altın fiyatlarının yükselişe geçeceğini öngörüyor.
ING analistleri altın fiyatlarının 2025 yılı içinde yeni rekor seviyelere ulaşmasını bekliyor.
Altının 3 bin dolar seviyesine ulaşacağı öngörülüyor
Goldman Sachs analistleri ise altının 2025 sonuna kadar 3 bin dolar seviyesine ulaşacağını tahmin ediyor.
Petrol fiyatlarında düşüş beklentisi hakim
Dünya Bankası 2023 yılında ortalama 83 dolar seviyesinde olan Brent petrolünün varil fiyatının bu yıl 80 ve önümüzdeki yıl 73 dolar seviyesine gerileyeceğini öngörüyor. Kurumun 2026 yılındaki Brent petrol fiyat beklentisi ise 72 dolar/varil seviyesinde bulunuyor.
Petrol fiyatlarında düşüş bekleyen kurumlar arasında Oxford Economics de yer alıyor. Oxford Economics, OPEC + politikalarının yanı sıra, elektrikli araçların yaygınlaşmasına bağlı olarak petrol ve türevlerine yönelik talebin gerileyeceğini ve buna bağlı olarak petrol fiyatlarının da düşeceğini öngörüyor.
Benzer şekilde ING analistleri petrol piyasasının 2025'te bir kez daha oldukça ılımlı bir talep büyümesi görmesini bekliyor, bu büyümenin kısmen döngüsel ve kısmen yapısal olacağı ifade ediliyor.
ING'nin konuya dair raporunda "OPEC hâlâ önemli miktarda yedek üretim kapasitesine sahipken, OPEC dışı arz büyümesinin güçlü olduğu bir yıl daha görüyoruz ve bu da piyasaya rahatlık sağlamaya devam etmelidir" denilerek, petrol piyasasının gelecek yıl arz fazlası içinde olmasının beklendiğini ancak çoğu şeyin OPEC+ üretim politikasına bağlı olacağı belirtiliyor.
Doğalgaz fiyatlarında beklenti karışık
Dünya Bankası ABD doğalgaz fiyatlarının 2025 yılında yüzde 55 ve 2026'da yüzde 9 oranında artacağını öngörüyor. Avrupa gaz fiyatlarının ise, 2025'te yüzde 7 artması ve 2026'da ise durgun talep nedeniyle yüzde 9 düşmesi bekleniyor.
ING analistleri, Avrupa doğalgazı için 2025 yılında ihtiyatlı bir iyimserlik içinde olduğunu dile getiriyor. Avrupa'nın artan LNG ihracat ve depolama kapasitesi sayesinde kışı rahat geçireceği ve fiyatların bir miktar aşağı gelebileceği ifade ediliyor.
Bununla birlikte ABD'de artan LNG ihracatı nedeniyle iç piyasada arz sıkıntısı yaşanabileceği ve bunun da fiyatları yukarı çekebileceği belirtiliyor.
Baz metallerde görünüm belirsiz
ING analistlerine göre sanayi türü metaller için görünüm, ticaret sürtüşmeleri ve ABD'deki Enflasyon politikalarındaki olası değişiklikler metalleri olumsuz etkilediğinden biraz bulanık görünüyor.
Metal piyasalarının ayrıca Çin'den gelen son destek önlemlerinin emtia kompleksine nihayet yansıyıp yansımayacağını ve yansımazsa daha fazla teşvik olup olmayacağını görmek için bekleyecek.
Dünya Bankası ise 2024'te öngörülen yüzde 4'lük artışın ardından, baz metal fiyatlarının 2025'te istikrara kavuşmasını ve Çin de dahil olmak üzere büyük ekonomilerde endüstriyel faaliyetin daha ılımlı bir hızda büyümesiyle 2026'da yüzde 3 düşmesini bekliyor.
Gıda fiyatlarında düşüş beklentisi
Dünya bankası gıda fiyatlarında 2024 için beklenen yüzde 9 oranındaki düşüşün ardından 2025 yılında da düşüş eğilimini sürdürmesini ve yüzde 4 oranında gerilemesini beklediğini ifade ediyor.
Buna karşın kakao ve kahvenin 2024'te yaşadığı yüzde 60 oranındaki yükselişin ardından 2025'te yüzde 9 ve 2026'da yüzde 3 oranında gerilemesini bekliyor.
Oxford Economics de gıda fiyatlarının önümüzdeki yıl gerileyeceğini düşünenler arasında yer alıyor. Kurum, pirinç ve soya fasulyesi gibi ürünlerin fiyatlarında düşüş beklerken, artan gübre fiyatları ve stokların olumsuz görünümü nedeniyle mısır ve buğday fiyatlarının sınırlı bir yükseliş yaşamasını bekliyor.
