ABD, ithal çeliğe kapıyı açmak zorunda kalabilir
Biden'ın otoyollara, yollara ve köprülere 620 milyar dolar harcama planından muhtemelen en çok Amerikan çelik üreticileri yararlanacak. Ancak oluşacak milyonlarca ton yeni talebe yetişmekte zorlanacak olmaları ve ABD çeliğinin giderek pahalanması ithal çeliğin şansını artırıyor.
Evrim KÜÇÜK
Küresel emtia piyasalarının beklediği Başkan Joe Biden’ın altyapı paketi temel metaller ve elektrikli araç üretiminde kullanılan batarya metalleri için fiyat artışı beklentilerini güçlendirdi. Altyapıya yönelik harcama planı; yol, köprü, liman, elektrikli araç şarj istasyonları ve elektrik şebekesinin iyileştirilmesi gibi yatırımların yanı sıra temiz enerji ve 5G yatırımlarını da içeriyor. Paket özellikle Amerikan çelik şirketlerini çok mutlu etti. Çünkü Biden bu projelerde ‘yerli ürün’ kullanma taahhüdü verdi. Ancak araştırmalar, yerli üretimin yeterli olmayacağını ve ABD’nin ithal çeliğe kapıyı daha fazla açmak zorunda kalabileceğini gösteriyor.
ABD çeliğinin fiyatı 1.350 dolar/ton
ABD Başkanı Joe Biden'ın otoyollara, yollara ve köprülere 620 milyar dolar harcama planından muhtemelen en büyük çelik üreticileri yararlanacak. Ama sanıldığı gibi sadece ABD’li üreticiler değil. Amerikan çeliği, pandemi döneminde üretimde yaşanan sıkıntılar ve talebin güçlenmesinin etkisiyle pahalanmaya devam ediyor. Bu yılın başlarında 1000 dolar seviyesini aşan sıcak haddelenmiş rulo (HRC) fiyatı şu sıralar 1.350 dolar/ton ile yılın en yüksek seviyelerinden satılıyor. Kallanish Commodities'in tahminlerine göre Amerikan çeliği şu an birçok ülkenin çeliğine göre ton başına 300 dolar daha primli satılıyor. Altyapı projeleri start alıp ülkede çelik talebi artıp, Amerikan çeliği ve dünya çeliği arasındaki fiyat farkı açıldıkça ithal çeliğin Amerikan piyasasında şansının artmaya başlayacağı belirtiliyor.
Şirketlerin yeterli büyüme planı yok
Çünkü Biden’ın planına karşın Amerikan şirketleri istihdamlarını artırmak ve üretimlerini büyütmek konusunda çok verimli planlar ortaya koymuş değiller. Örneğin US Steel, salgının en yoğun olduğu dönemde atıl durumda kalan fırınlarını devreye sokma ya da harcama paketini uzun zamandır bilmesine rağmen daha fazla işçi çalıştırma planı içinde değil. US Steel sözcüsü Amanda Malkowski, şirketin yeni kapasite geliştirmesiyle ilgili olarak yaptığı açıklamada, altyapı yatırımlarını desteklediklerini ama bunun ötesinde yorum yapmak istemediklerini söylemişti. Diğer büyük üreticiler arasında yer alan Cleveland-Cliff s Inc. ve Steel Dynamics Inc., kapasite genişletme planları hakkında yorum vermekten kaçınıyor.
Bu arada, Illinois, Rosemont'ta bir çelik işleme firması Coilplus Inc., yerel üreticilerin yeterince üretim yapamaması nedeniyle yabancı çelik satın almak zorunda kaldığı açıklamasında bulundu. Çelik üreticileri, önümüzdeki yıl için bazı ürünlerin tükendiği bilgisini vermişler. Bu da çelik için başka pazarlara bakması anlamına geliyor.
ABD’nin yıllık üretimi 91 milyar dolar
2020 yılında ABD’de yaklaşık 72 milyon ton çelik üretildi. ABD çelik endüstrisi, 2020'de tahmini 91 milyar dolarlık üretim yaptı. Geçtiğimiz yıl dünyadaki üretim ise, küresel talepteki düşüşe rağmen, 1.86 milyar tona çıktı. Türkiye’nin 2020 yılı üretimi 35.8 milyon ton olarak gerçekleşti.
Çelik ithalat izni başvuruları artıyor
Nitekim, mart ayında ABD’de ithal çelik başvurularının arttığı görülüyor. ABD Ticaret Bakanlığı’nın Çelik İthalatı Takip ve Analiz Sistemi verilerine dayanarak yapılan açıklamaya göre, bu yılın mart ayında çelik ithalat izni başvuruları aylık yüzde 43.1 ve yıllık yüzde 54.8 artışla 2 milyon 468 bin ton olarak gerçekleşti. Mart ayında izin verilen yassı mamul izinleri aylık yüzde 22.9 901 bin 889 ton, uzun mamul izinleri de yüzde 23.7 artışla 375c bin ton olurken, boru izinleri aylık yüzde 43.4 yükselerek 321 ton, yarı mamul izinleri aylık yüzde 81.7 artışla 741 bin ton olarak gerçekleşti. En fazla ithalat izni başvurusunda bulunulan ülkeler arasında Kanada, Brezilya, Meksika, Güney Kore ve Rusya yer alıyor.
1 trilyon $= 50 milyon ton yeni çelik talebi
Fastmarkets tarafından yapılan bir analize göre ABD’de 1 trilyon dolarlık harcama 50 milyon ton yeni çelik talebinin doğması anlamına geliyor. Analist Andrew Cosgrove'a göre, ABD çelik tüketimi bu yıl yaklaşık 104 milyon ton ve 2022'de yaklaşık 108 milyon ton olacak ve önümüzdeki iki yıl içinde Amerikalı çelik üreticilerinin tedarikini sırasıyla 87 milyon ve 91 milyon ton aşacak. Bu tabloya bakıldığında Bank of America'dan Timna Tanners, "ABD sektörü canlandırmak istiyorsa, yeterli tedarik olduğundan emin olmalı” diyor.
