Patron çocukları çalışmıyor, yoksul çocukları zengin olmakta zorlanıyor!
TÜİK'in “Dezavantajların Kuşaklararası Aktarımı" adlı çalışmasının 2023 sonuçları açıklandı. Annesi yüksek eğitim alan çocukların daha çok yüksek eğitim aldığı görülürken, ailesi kiracı olanlar da çoğunlukla kiracı kalıyor. Ailelerinin gelir durumu yoksul olan çocuklarda zengin olma oranı, yüksek gelir grubunda olan çocukların çok gerisinde kaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Dezavantajların Kuşaklararası Aktarımı" adlı çalışmadan elde edilen sonuçları, ilk kez haber bülteni olarak yayımladı.
Avrupa Birliği ülkeleri ile aynı dönemde Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile birlikte uygulanan çalışmada, 25-59 yaş grubunda olan fertlerin durumu ile kendileri 14 yaş civarında iken ebeveynlerinin durumunu karşılaştırmak amacıyla yapıldı.
Annenin eğitimi çocuklarda daha etkili oldu
Kendisi 14 yaş civarında iken annesi yükseköğretim mezunu olan fertlerin, şu anki eğitim seviyesi incelendiğinde, yüzde 2,7'sinin lise altı, yüzde 13,7'sinin lise ve dengi, yüzde 83,5'inin ise yükseköğretim mezunu olduğu görüldü. Yine 14 yaş civarında iken babası yükseköğretim mezunu olan fertlerin yüzde 4,4'ünün lise altı, yüzde 16,0'ının lise ve dengi, yüzde 79,5'inin ise yükseköğretim mezunu olduğu belirlendi.
Annelerin yüksek eğitim almasının babalara oranla daha etkili olduğu görüldü.
Babası işveren olanların çoğu iktisaden faal değil
Araştırmada fertlerin 14 yaş civarında iken babası işveren veya kendi hesabına çalışanların, yüzde 39,2'si şu an ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışırken, yüzde 14,5'i babasının yolunu takip ederek işveren veya kendi hesabına çalışıyor. Babasının işveren olanların kişilerin yüzde 5,6'sı ücretsiz aile işçisi olarak çalışırken, bu fertlerin yüzde 40,6'sının ise iktisaden faal olmadığı görüldü.
Yoksul ailelerin çocuklarının zengin olma olasılığı yüzde 14,9 oldu
Kendisi 14 yaş civarında iken ailesinin maddi durumunu "çok kötü" olarak belirtenlerin yüzde 14,9'u şu an en yüksek yüzde 20'lik gelir grubunda yer alırken, yüzde 24,4'ü ise en düşük grupta yer aldı.
Kendisi 14 yaş civarında iken ailesinin maddi durumunu "çok iyi" olarak belirtenlerin yüzde 40,8'i şu an en yüksek gelir grubunda iken yüzde 8,4'ü ise en düşük grupta oldu.
Ailesinin evi olanların yarısından fazlası ev sahibi oldu
Görüşülen fertler 14 yaş ve civarında iken ailesi "ev sahibi" olanların, yüzde 57,7'sinin şu an oturduğu konutta mülkiyet durumu "ev sahibi", yüzde 26,3'ünün ise "kiracı" olduğu tahmin edildi.
Mülkiyet durumu "kiracı" olanların, yüzde 40,0'ı şu an oturduğu konutun sahibi iken yüzde 47,7'sinin ise kirada oturduğu görüldü.
Ailesiyle tatile gidemeyenler kendisi de gidemiyor
Fertler 14 yaş civarında iken, tüm ailesiyle bir haftalık tatil masrafını karşılayabilen hanelerde yaşayanların yüzde 59,6'sının şu anki hanesi ile bir haftalık tatil masrafını karşılayabildiği, maddi yetersizlik nedeniyle tatil masrafını karşılayamayan hanelerde yaşayanların ise yüzde 69,1'inin şu anki hanesi ile de bu masrafı karşılayamadığı görüldü.
Beslenme alışkanlıkları korunuyor
Kendisi 14 yaş civarında iken hanesinde yaşayan bütün çocukların günde en az bir kere et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını karşılayabilen fertlerin yüzde 72,4'ünün şu an hanesinde iki günde bir bu yemek masrafını karşılayabildiği, yüzde 27,6'sının ise karşılayamadığı belirlendi.
