Kibar Holding’in CEO’su Haluk Kayabaşı: Yerli üretim korunmazsa fabrikayı kapatırız'

Merve YİĞİTCAN - İSTANBUL

Kibar Holding CEO’su Haluk Kayabaşı, Türkiye’nin paslanmaz çelikte tek üreticisi Posco Assan’ın, 10 yılda yaklaşık 200 milyon dolar zarar ettiğini belirterek, “Uzakdoğu’dan gelen dampingli mallar üretimi tehdit ediyor. Bu yıl da zarar edilirse Koreli ortaklarla üretime devam edip etmemeyi konuşacağız” dedi.

Paslanmaz çelikte hammadde üreticisi ile mamul üreticilerini karşı karşıya getiren damping soruşturması tartışmaları dinmiyor. Tarafl arın Ankara’daki bürokrasi trafiği devam ederken, Posco Assan TST’nin Türk ortağı Kibar Holding’in CEO’su Haluk Kayabaşı, basın mensuplarıyla bir araya gelerek üretim ve dampingli ithalata ilişkin açıklamalarda bulundu. Uzakdoğu’dan yapılan dampingli ithalatın yerli üretimi tehdit ettiğini dile getiren Kayabaşı, haksız rekabetin önüne geçilmesi için çağrıda bulundu. Son dönemdeki tartışmalara dikkat çeken Kayabaşı, “İç talebe yanıt veren nitelikli üretimimiz, ikinci kalite çeliği yüksek kâr marjıyla satanların düzenini bozuyor. Haksız rekabete karşı önlem alınmazsa yerli üretim tükenecek, kaynak israf edilecek, ekonomi zarar görecek. Yerli üretim korunursa yeni yatırımların önü açılacak, sektör gelişecek” dedi.

“Tamamen ithalat için şartları zorluyorlar”

Yüzde 70’i Koreli Posco’nun, yüzde 30’u da Kibar Holding’e ait olan şirketin, hiçbir yatırım teşvik belgesi almadan 450 milyon dolar yatırımla 2013’te faaliyetlerine başladığını hatırlatan Kayabaşı, tesisin şu anda Avrupa’nın en büyük 3 modern fabrikasından biri olduğunu, ancak kuruluşundan bu yana zarar ettiğini dile getirdi. Kayabaşı, “Çünkü hala, geçmişte olduğu gibi, bu işin ithalatından para kazanan firmalar var. Bu arkadaşlar tamamen ithalat yapılması için şartları zorluyorlar. Geçen yıl 67 milyon dolar zarar ettik. 10 yıldaki zarar ise 200 milyon dolara yaklaştı. Posco’nun para kazandırmayan tek yatırımı. Eğer bu yıl da zarar edersek, Koreli ortak ile oturup konuşacağız. Muhtemelen tesise bir değerleme yapıp, satışa çıkaracağız. Çok yorulduk, hem para hem enerji kaybettik” ifadelerini kullandı.

Fiyat makası 1000 dolara dayandı

Damping soruşturma talebine giden süreci anlatan Kayabaşı, şu bilgileri paylaştı: “2023’te Türkiye’nin paslanmaz çelik ithalatı 307 bin ton, üretimimiz de 134 bin ton olarak gerçekleşti. İhracatımız ise 90 bin ton idi. Bu verilere göre, iç pazar tüketimi 346 bin ton oldu. Bizim üretim kapasitemiz 300 bin ton. Dolayısıyla iç tüketimin yüzde 80’ini karşılayabiliriz. Ancak üretimimizi küçük göstermek için tüketim rakamları ile oynuyorlar. Uzakdoğu’dan ithal edilen paslanmazla Avrupa fiyatları arasında makas 1000 doları buldu. Bu durum fiyat dengesini bozuyor. Tesisin kapasite kullanım oranı yüzde 45’e düştü. Türkiye’de diğer çelik ürünlerinin ithalatında yüzde 15 ila yüzde 20 gümrük vergisi var. Paslanmazda yüzde 12 ile düşük kalan gümrük vergisi Avrupa’ya mal satamayan Uzakdoğuluların, Türkiye üzerinden trafik saptırarak mallarını Avrupa’ya satmasını sağlıyor. Paslanmaz ürün kullananlar ayaklanıyor ama aslında 70 bin tonluk ithalat için ek vergi konuşuluyor. Bu soruşturma haksız rekabete yol açan Uzakdoğulu firmalara yönelik olsun istiyoruz. Bunların sayısı da 4-5’dir. Türkiye’ye ucuz paslanmaz çelik satan bu Asyalı firmalar bizim de tedarikçimiz. Bize 2000 dolara hammadde satan bu Uzakdoğulu firmalar bitmiş ürünü 1700-1800 dolara Türkiye’ye satıyorlar.”

Her sene Korelileri ikna etmeye çalışıyoruz

Posco Assan’ın Güney Kore’den yoğun miktarda sıcak hadde ithal ettiği eleştirilerine cevap veren Kayabaşı, “Biz sadece Güney Kore’den değil, Çin’den de, Avrupa’dan da ithalat yapıyoruz. Kore’den sadece yüzde 20’ler civarında” dedi. Tesise yönelik katma değer eleştirilerini de reddeden Mahmut Kayabaşı, “Paslanmazda sıcak haddelemede işin önemli kısmı hammadde yönetimi. Ancak teknoloji ve katma değer soğukta başlıyor” dedi. Posco Assan’ın vadettiği yatırımları yapmadığı yönündeki iddialara da Kayabaşı, “Bu yatırıma ilk fazda 300 bin ton ile başlayıp ikinci fazda 600 bin tona çıkaracaktık. 10 yıl sonunda da 1 milyon tonu hedefl emiştik. Ama daha ilk faz kazandırmayınca, diğer fazlara geçilmedi. Biz, Yönetim Kurulu Başkanımız Ali Kibar ile her sene gidip Korelileri ikna ediyoruz, bir sene daha devam edelim diye” cevabını verdi.