Yerli HES yazılımı martta hizmette
Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) Genel Müdürü İzzet Alagöz, yerli yazılımla oluşturulmuş otomasyon sisteminin son aşamaya geldiğini ve Mart 2023’te yerli olarak üretilecek jeneratör ve türbin ile birlikte Sakarya Nehri üzerindeki Sarıyar Hasan Polatkan Baraj ve Hidroelektrik Santrali’ne (HES) uygulanacağını açıkladı.
Mehmet KAYA / ANTALYA
Antalya’da bir grup gazeteciye açıklamalarda bulunan İzzet Alagöz, yabancı yazılıma sahip otomasyon sistemlerinin her türlü saldırıya karşı korunaklı olsa da son tahlilde o yazılımı geliştiren-sahibi olana karşı koruma sağlayamadığını belirterek, EOS (EÜAŞ Otomasyon Sistemleri) ile bu alanda sistem üreticisi haline gelindiğini açıkladı. EOS’un altında SCADA (kontrol ve yönetim) yazılımı da bulunduğunu kaydeden Alagöz, güvenliğin yanı sıra EÜAŞ’ın yaklaşık 100 milyon dolarlık bir ithalatın önüne geçebilecek bir yazılım geliştirilmiş olduğunu söyledi.
100 milyon dolara yakın ithalatın önüne geçilecek
EOS’u santraller üzerinde uygulandığını, Hasan Polatkan HES’in 17. Uygulama olacağını belirten İzzet Alagöz, yerli jeneratör ve türbin ile bir HES’in tamamının yerli tasarım ve üretim haline geleceğinin altını çizerek, “Bu platformu kendi santrallerimize uygulayarak rüştünü ispatladık. Şu anda birinci santral ikinci santral derken 17’nci santralde uygulama yapıyoruz. EÜAŞ otomasyon sistemleri. Bunun da özel lansmanı yapacağız yakında” dedi.
EÜAŞ bünyesindeki Ar-Ge süreçleriyle EOS’un hayata geçirildiğini kaydeden Alagöz, Amerika, Almanya, İsviçre ve Japonya’nın bu alanda ürün sahibi olduğunu, Türkiye’nin de 5. ülke olarak listeye girdiğini kaydetti. EÜAŞ için 100 milyon dolara yakın bir ithalatın önüne geçilmesinin söz konusu olduğunu ancak bundan daha önemli unsurun güvenlik alanında gerçekleştiğini kaydeden İzzet Alagöz, sistemin tamamının sahipliği nedeniyle manipülasyon, siber saldırı ya da sistem sahibinin arka kapı müdahalelerini önlemede avantaj sağlandığını kaydetti.
EOS’un SCADA yazılımına da sahip olduğunu kaydeden Alagöz, bu tür sistemlerin siber saldırılara karşı dayanıklı olsa da son tahlilde o sistem yazılımını üretenlerin müdahalesine açık arka kapılar barındırdığını kaydetti. Bir sistemin tümünün üretildiği durumlarda bu tür arka kapılar bırakılmadığını vurgulayan Alagöz, böylece güvenliğin de en üst düzeye çıktığını anlattı.
İzzet Alagöz, Mart 2023’te yerli tasarım ve üretim HES jeneratörü ile HES türbininin kullanıldığı, EOS yazılımı ile yönetilen, açılışını Adnan Menderes’in yaptığı ve eskimesi nedeniyle yenilenen Hasan Polatkan Baraj ve HES’inde tören düzenleyerek ürünlerinin tanıtımını yapmayı planladıklarını da açıkladı.
■ EÜAŞ “fedakârlığa” devam edecek
EÜAŞ Genel Müdürü İzzet Alagöz, zaman zaman eleştirilere neden olan EÜAŞ elektrik satış fiyatlarına yönelik olarak “Biz perakende dağıtım şirketi değiliz, zaten sisteme elektrik satıyoruz. (Toplam elektrik satışına) Oranı veremem çünkü EPDK tarafından belirlenir. Biz önümüzdeki dönemlerde, geçmiş dönemlerde olduğu gibi fiyatın yukarıya tırmanmaması için fedakârlık yapan bir kuruluşuz bundan sonra da buna devam edeceğiz. Yani halkımızın bedel ödememesi için biz daha çok dişimizi sıkıyoruz” dedi.
