Yatırımlar için 'çerçeve' yeniden çizilecek
Sadece sanayi yatırımları değil, hizmet ve altyapı sektöründeki yatırımları da kapsaması öngörülen düzenlemenin yerel yönetimlerin yetkilerini kısma yönüyle tartışma yaratacağı bekleniyor. Çevre, tarım, şahısların çıkarlarının olumsuz etkilenmesi gibi daha önce yargı tarafından hassas olunan unsurlarda yargıya gitmeyi zorlaştırıcı maddeler de yer alıyor.
Özel sektör yatırımlarında izin ve rapor süreçlerinin merkezileştirilmesi, tek durak ofis haline getirilmesi ve kamu-yatırımcı uzlaşmazlıklarının ombudsmanlıkla çözülmesini içeren bir “yatırım kanunu” hazırlanmasının tekrar gündemde olduğu vurgulandı. Yatırımların kolaylaştırılması ve sorunların en aza indirilmesine yönelik olarak bir kanun hazırlandığını DÜNYA 2020 başında duyurmuştu. Düzenlemenin yerel yönetimlerin yetkilerini kısma yönüyle tartışma yaratacağı, çevre, tarım, şahısların çıkarlarının olumsuz etkilenmesi gibi daha önce yargı tarafından hassas olunan unsurlarda yargıya gitmeyi zorlaştırıcı etkileri olabileceğine ilişkin de görüşler olduğu belirtiliyor.
Yerel yönetimin yetkisi daraltılıyor
DÜNYA’nın edindiği bilgilere kanunun ana düzenleme alanı özel sektör yatırımları olacak. Sadece sanayi yatırımları değil, hizmet ve altyapı sektöründeki yatırımların bazıları da kapsama alınacak. Mevcut yatırım mevzuatındaki hükümlerin büyük kısmı korunmakla birlikte, özellikle izin, rapor vb. yatırım öncesi zorunlulukların merkezi olarak yürütüldüğü bir sistem oluşturulmasının planlandığı kaydedildi. Yerel yönetimlerdeki bazı yetkiler de bu yeni yapıya aktarılacak. Yerel yönetimlerin yatırımla ilgili görev ve yetkileri net olarak tanımlanacak ve usul haline getirilecek, yerel yönetimlerin bu alan dışında müdahale yapması engellenecek. Kanunun ana amacının gerekli hukuki ve idari şartları yerine getirerek başlayan yatırımların çeşitli hukuki ve idari nedenlerle durdurulmasını önlemek olduğu vurgulanıyor. Kanunla, mevzuattaki çeşitli hükümlerin geniş kapsamlı olarak yeniden düzenlenmesinin de planlandığı kaydedildi.
“Ombudsmanlık” öneriliyor
Kanun çalışmasında kamu ile yatırımcı arasındaki olası uyuşmazlıkların öncelikle “ombudsmanlık” ile çözülmesi hedeflendi. Böylece hem süreç hızlandırılacak hem de yargı yükü azaltılacak. Ombudsmanlığın temel karar ölçütü kazanılmış hakların korunması olacak. Ombudsmanlık yapısı gereği kararları yargıya açık olacak. Düzenleme tek durak ofis oluşturmayı da mümkün kılacak. Her türlü hukuki ve idari zorunluluğa uyum, izin ve raporların alınması vb. işlemler için yükümlülükler ve haklar önceden belli olduğu için, tek bir noktadan başvuru ile bu süreçlerin kamunun kendi içinde işletilmesi mümkün haline gelecek. Kamudaki işlemler için süre sınırının konması da planlanıyor.