Yatırımcıya güven vermenin yolu enflasyonu düşürmek
Atlas Portföy Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Hakan Avdan, borsanın yerliyle bir noktaya kadar geldiğini bundan sonrası için yabancı yatırımcıya ihtiyaç olduğunu belirterek yabancının geri dönebilmesi için de ekonomik politikalara güven sağlanması ve enfl asyonun düştüğünün görülmesi gerektiğini söyledi.
Burcu Göksüzoğlu / FİNANS SOHBETLERİ
BİST100, 8 bin puanın altını gördü. Düşüşte jeopolitik risklerin yanı sıra mevduat faizlerindeki yükseliş, yabancı beklentilerinin ötelenmesi ve robot satışları etkili oldu deniyor. Ne dersiniz?
Hepsi etkili diyebiliriz. İlk tetikleyen Orta Doğu'daki gelişmeler oldu. O bölgenin karışması bizim için iyi bir senaryo değil. Ama biz borsada ciddi bir sıçrama yaşamıştık. Son 3-4 ayda yüzde 50 primle 9000'i zorladık. Ciddi bir ralli yaşadık. Zaten primliyiz. O nedenle yorulma sinyalleri vermeye başlamıştık. Geçtiğimiz hafta açıklanan rakamlara göre biraz yabancı satışı da vardı piyasada. Bunun üzerine ‘Yabancı gelmiyor mu? Çıkıyor mu?’ sorusu da gündeme geldi. Çünkü biz tek başımıza belli bir yere kadar götürebiliyoruz. Bundan sonra yabancı lazım. Yabancı oranları çok düşük. Eskiden yüzde 70’lerde bile olurdu. Şimdi yüzde 20 civarındayız. Bunlara ek olarak mevduat faizleri yükseldi. Çünkü risksiz bir şekilde yüzde 45'ten mevduat yapabiliyorsanız biraz oraya yönelirsiniz.
Bilanço sezonu endeksi nasıl etkiler? Hangi sektör ve hisseler öne çıkar?
Bilanço sezonu her zaman hareketli olur. Ben bilançoların iyi geleceğini düşünüyorum gelen iyi rakamları enflasyonla indirgemek gerekir. Enflasyon muhasebesine geçmediğimiz için nominal rakamlar yüksek geliyor. Bir şirket cirosunu ve karını yüzde 100 arttırdıysa, enflasyon da yüzde 100 arttıysa başa baş demektir. Reel gelir yoktur. Eğer siz enflasyon üzerinde gelir ve kâr artışı yapmadıysanız, demek ki sermayeden yiyorsunuz ve sermayeniz eksilmeye başlamıştır. Yatırımcı bilançolara bu gözle bakmalı. Hangi sektörler öne çıkar dersek… Bankalar iyi performans gösteriyor, yılsonuna kadar devam edecektir. Perakende ve enerjiyi sayabilirim. Savunma sanayi de ortalık karışınca daha iyi performans gösteriyor.
BEKLENEN ENFLASYON İÇİN GÜVEN YARATMAK LAZIM
Bakan Şimşek Fransa’ya gidiyor. Borsaya sıcak para girişi ne zaman olur?
Kısa vadeli portföy yatırımcıların gelebilmesi için tıpkı uzun vadeli yatırımcılar gibi piyasa ve ekonomi politikalarına güvenmeleri lazım. Zaten bugüne kadar niye çıktılar diye bakarsak aslında cevap biraz da orada gizli. Biz 1-2 senedir herkesin tersini yaptık. Bu da yabancıda güvensizlik yarattı. Bakan Şimşek geziyor, bu iyi bir şey. Önce Körfez'e gitti ama portföy yatırımlarında ağırlık batıda. Orada büyük fonların Türkiye’ye girmesi lazım. Yabancının ekonomi politikalarına güvenmesi, politikaların ileriye dönük olarak devam ettiğini görmesi lazım. Bunu da doğru faiz politikasıyla yapabilirsiniz. Hele bono tarafına girişlerde faiz politikası çok çok daha önemli. Yüzde 80 enflasyon varken yüzde 20 ile bono satmaya kalkarsanız kimse gelmez. Öyle bir dünya yok. En azından ne kadar enflasyonunuz varsa aşağı yukarı o kadar faiz vermeniz lazım. Artı belki de reel bir getiri sağlamanız lazım. O reel faize hâlâ çok uzağız. Herkes sonuçta enfl asyona bakacak. Şimşek beklenen enfl asyon diyor, teknik olarak doğru ama bu beklenen enfl asyon için de bir güven yaratmak lazım. Bizde de tasarruf sahibinin veya yatırımcının beklenen enfl asyonun güvenmesi için enfl asyonun düştüğünü görmesi lazım. Bu yabancı için de böyle.
TAB GIDA HALKA ARZINDA YABANCIYA PAY AYRILMAMASI ŞAŞIRTICI
Seçimlerden sonra hızlanan halka arzlarda en büyüklerinden birine sıra geldi. 6.8 milyar TL’lik TAB gıda halka arzı borsayı nasıl etkileyebilir ve bu denli büyük halka arzda yabancıya ayrılan pay olmamasını nasıl yorumladınız?
Yabancıya pay ayrılmamış olmasına açıkçası ben de biraz şaşırdım. TAB Gıda gibi büyük bir şirketin halka arzında yabancı payı olması lazım. Yurt içinde nasıl olsa satılıyor diye düşünülüp şirket de iyi şirket olduğu ve kendisine güvendiği için yurt dışına bir pay ayırmamış olabilir. Ama yabancı yatırımcıya gidildi de talep görülmedi mi? Hiç gidilmedi mi? Ya da talepten çok ön talep görülmedi mi? Eğer öyleyse yabancı iştahının hala çok iyi olmadığını gösteriyor demek bize. Çünkü eskiden mutlaka yabancıya pay ayrılırdı. Bendeki ilk izlenim, ön talepte zayıfl ık görmüş olması olabilir. Yurtdışında bir roadshow yapılmış olabilir. Burada bir şey görülmemiş olabilir. Ama spekülatif yorum yapmak istemem. TAB Gıda’nın iyi bir halka arz olacağını umuyorum. Her halka arz piyasadan bir para çekiyor aslında. Bunu da unutmamak lazım. Çok halka arz yaptık, küçük yatırımcı fazlasıyla geldi. Burası da doygunluğa ulaştı. Küçük yatırımcı artık 3-5 lot almanın çok da bir manası yok diye düşünmeye başladı. O nedenle halka arzlarda talep azalacak gibi görünüyor. Yine de TAB Gıda'nın bundan çok etkileneceği düşünmüyorum.
Politika faizinin enflasyona daha yakınsaması lazım
Pozitif reel faize yaklaşamadık, bu durum daha ne kadar sürecek?
Enflasyon oranında bir getiri almamak herkesin sermaye kaybı demek. Enflasyon 60, politika faizi 30. Önümüzdeki sene 40 ama henüz temenni. Şu anda enfl asyonla mücadele yönünde çok adım atılmadı gibi görünüyor. Krediler kısılıyor tamam ama bir yandan elektriğe, doğal gaza, motorine zam geliyor. Bunlar hep enfl asyonu körükleyen şeyler. O nedenle biraz daha yakınsaması lazım. Biraz daha faiz artışı lazım. Beklenti enfl asyonuna paralel dahi artış lazım.
Mevduat ve özel sektör tahvillerine kayılabilir
Yatırımcılara bu dalgalı ortamda kısa vadede portföy öneriniz?
Hisse tarafında biraz portföyler azaltılabilir. Belli bir prim yaptıysa, getiri sağladıysa kısmi olarak realize edilebilir. Mevduat cazip olmaya başladı, biraz o tarafa dönülebilir. Altın güvenli liman olarak tercih edilebilir. Bu da kontratlarla da yapılabilir. Özel sektör tahvilleri cazip. Oranlar yükseldi, enfl asyona yaklaştı. Tüm bunları fonlar aracılığıyla yapmalarında fayda var. Yatırımcıların profesyonel yönetime yönelmelerini tavsiye ederim.
Orta Doğu çok daha ciddi karışırsa 7000’lere inebiliriz
Jeopolitik risk cephesinde en iyi ve en kötü senaryoda borsada hangi seviyeleri görürüz?
Teknik olarak baktığınızda yukarıya doğru 9000'i zorladık. Tekrar zorlayabiliriz ama bir momentum eksikliği de yaşamaya başladık. Hareketli ortalamalarda özellikle 8300- 8200'ün altına geldik. 8000 de psikolojik sınır, destek. Onun etrafında dolaşıyoruz iki gündür. 8000 altına kalıcı olarak inersek 7600 gündeme gelir, daha önce o seviyeleri görmüştük. Orta Doğu’da çok daha ciddi bir karışıklık olursa 7000'lere kadar inebiliriz.
