Vergiler değil, maliyetleri azaltacak teşvikler artmalı

İmam GÜNEŞ – NEW YORK

Tekstil ve hazır giyim sektöründe tartışma yaratan ilave gümrük vergisi kararından sonra iki sektör ABD’de ortak etkinlik düzenleyerek ihracatı artırmaya koyuldu. Ortak noktada buluşan iki sektörün temsilcileri “vergiler çözüm değil, üretim maliyetlerini azaltacak teşvikler lazım” değerlendirmesini yaptı.

Ekonomi yönetiminin tekstil ve hazır giyim sektörlerinde aldığı ek vergilerin artırılması kararı tartışılmaya devam ediyor. 16 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanan karar uyarınca ilave gümrük vergileri tekstilde 5 fasılda yüzlerce üründe yüzde 8 ila 27 seviyesine çıktı. Söz konusu ürünlerde vergi oranları daha önce yüzde 5-8 aralığında idi. Hazır giyim sektöründe de ilave gümrük vergileri 60. fasılda yüzde 27 61., 62. ve 63. fasılıllarda ise yüzde 39’a çıkarıldı. Vergi artışı ardından gözler iki sektöre çevrildi.

Vergi çözüm değil

İki sektörde yaşanan talep daralması ve fiyat rekabetçiliğinden uzaklaşma sorunu devam ederken, vergilerin getireceği koşullar merak konusu oldu. Tekstil sektöründe genel olarak olumlu değerlendirilen karara tepki gösteren hazır giyim tarafı ise yerli markaların yurtiçi tedarik ve ihracatının negatif etkileyeceğini vurguladı. EKONOMİ’ye gelişmeleri değerlendiren her iki sektörden temsilciler vergilerin artırılmasının çözüm olmadığı görüşünde ise birleşti. İki sektörün “etle tırnak gibi” birbirinden ayrılmasının mümkün olmadığına vurgu yapan sektör temsilcileri vergi koymadan önce sanayide üretim maliyetlerini azaltacak çözümlere odaklanmak gerektiğini, üretim ve ihracat stratejilerin doğru kurgulayacak planlamaların yapılmasını talep ettiler. İhracatçının üzerindeki kur baskısını da hatırlatan tekstilci ve hazır giyimciler fiyat tutturmanın çok zor olduğu koşullarda devlet destekleri olmadan rekabetçiliğin sürdürülebilir olmadığını savundular. Sektör temsilcileri “Vergiler çözüm değil, üretim maliyetlerini azaltacak teşvikler iki sektöre daha fazla katkı sağlar” görüşünde birleştiler.

TEMELİNDE ÜRETİMİN OLDUĞU DOĞRU PLANLAMA YAPILMALI

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı AHMET ÖKSÜZ:
Zor bir dönemden geçiyoruz, dolayısıyla herkes piyasalara saldırıyor. Bu şartlar altında biz niye pazarımızı Özbekistan’ın, Hindistan’ın dampingli mal sattığı yer yapalım. Pamuk ipliğinde Türkiye’de yeterli kapasite var. Hazır giyimciler maliyet konusunda haklı. Kaygılarına hak veriyoruz ama bugün tesisler de kolay kurulmuyor. Biz hazır giyimle birlikte toplamda bir değeriz. Vergiler işin son çaresi. Biz aslında vergiye gerek kalmadan işçilik, enerji, kur gibi kalemlerde sanayicilere teşvik verilmesi ve fiyatta rekabetçiliği sağlayacak koşulların olmasını istiyoruz. Bu koşullar olursa iki sektör hem de içeride hem dışarıda fiyat rekabetini sağlar.

İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkan Yardımcısı MUSTAFA PAŞAHAN:
Biz vergiler gelmesin demiyoruz, vergilerle bu işi çözemezsiniz diyoruz. Bir tarafı düzeltirken diğer tarafı bozarsınız diyoruz. Bu işin temelini çözmemiz lazım. İşçilik maliyetinde rakiplerimiz 350 dolarda biz 980 dolardayız. Nasıl rekabet edelim? Tüm sanayi sektörünün sıkıntısı yüksek enerji, işçilik maliyetleri ve düşük kalan kur. Çünkü hala enfl asyonun altında kalıyor. İçerideki maliyetler döviz bazında yüzde 30- 40 arttı. Yılbaşından asgari ücrete gelebilecek yüzde 30’luk zammı düşününce dolar kurunun en az 35 TL olması lazım.

Denizli İhracatçılar Birliği (DENİB) Başkanı HÜSEYİN MEMİŞOĞLU:
Çalışan maliyetleri çok yüksek. Yine de işçi de işveren de memnun değil. Enerji giderlerimiz büyüdü. Yüksek maliyetlerle olacak değil. İplik bugün 2 dolar ama referans fiyatı 4 dolar. Vergi yüksek. Hammadde fiyatları düştü ama referans fiyat yukarıda kaldı. Güncellenmesi lazım. İlave gümrük vergilerinin geri alınması da gerekiyor. Vergilerle bu iş çözülmez. Bunun yerine üretim maliyetlerini azaltacak teşvikler verilse her iki sektöre daha fazla katkı verilir.

TİM Tekstil Sektör Kurulu ve Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı FİKRET KİLECİ:
Yasaklarla bu iş çözülemez. Biz ürün satmanın yolunu arıyoruz. Rekabetçi olabilmemiz lazım. Hazır giyimci bir ürünü içeriden de alırken Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki alabilmesi lazım. Böyle olursa KDV ödemeyecek ve maliyeti düşecek, hem tekstil ve hazır giyim sektörü kazanır. Tekstil ve hazır giyim ayrılmaz bir bütün. Biri olmadan diğeri olmaz. Bu iki sektörün senkronize olması lazım. Ülkedeki üreticiyi korumak bizim görevimiz. Ama ithalata dayalı büyüme modeliyle üreticiyi korumakta zorlanırsın.

Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (EHKİB) Başkanı BURAK SERTBAŞ:
İki sektör etle tırnak gibi. İlk defa iki sektör ABD’de önemli bir organizasyonu birlikte yaptı. Bir bütünüz. Hazır giyimcinin çok problemi var. Ek teşvik, yeni pazarlara ulaşma olanağı gibi destekler olabilir. Ama tekstilcilerin problemi olunca konu ithalatta vergiye geliyor. İthalatta artan maliyetle hem iç piyasada fiyat artar hem de ihracatta fiyat tutturmak zorlaşır. Karar tedirginlik yarattı. Problemler vergiyle çözülmez. Vergi yerine maliyetleri düşürecek teşvikler verilmeli.

Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı ve Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (ETHİB) Başkanı JAK ESKİNAZİ:
Yasakların hiçbir faydası yok. Kötü niyetli firmaların ekmeğine yağ sürer, KOBİ’lere zarar vermiş oluruz. Türkiye’deki firmaların yüzde 95 KOBİ. Onların hepsinin DİR rejimini kullanma şansı yok. Onları cezalandırır gibi vergi koymak onları yıldırır. Bu karardan vazgeçilmesi lazım ya da DİR gibi destek vermek lazım. Vergiler koymadan önce sanayide üretim maliyetlerini azaltacak çözümler olmasını, temelinde üretim ve ihracat stratejilerin doğru kurgulayacak planlamaların yapılmasını istiyoruz. Akdeniz Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (AHKİB) Başkanı Gürkan Tekin: İhracatçının üzerinde ciddi kur baskısı var. Fiyat tutturmak gerçekten çok zor. Bu koşullarda teşviklere ihtiyacımız var. Kurun artması lazım. Devlet teşvikleri önemli, başka türlü de rekabetçi olamayız. Vergiler kesin çözüm olmuyor. Maliyetlerimizi azaltacak teşvikler, fiyat rekabetini ve dengeyi sağlamaya daha fazla katkı sağlar.

Uludağ Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı NÜVİT GÜNDEMİR:
Özellikle sektörün üretimde kullandığı ara mal ithalatına getirilen vergi artışı, hazır giyim sektörü açısından zaten sıkıntılı olan süreci daha da büyük bir sorun haline getirecektir. Getirilen vergi artışı, bir taraftan kur baskısı sonucu artan maliyetler nedeniyle fiyat oluşturmakta zorlanan ihracatçılar için durumu daha da çıkmaza sokacaktır. Tekstil sektörünü korumaya yönelik atılan bu adımlar, hazır giyim sektörü için negatif durum oluşturacaktır. Hem iç piyasada hem de yurt dışında yoğun bir rekabet içinde olan yerli markalar da bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Serbest piyasa şartlarında gümrük duvarları ile koruma yapmak yerine, destek ve teşvikler ile yatırımların artırılması uluslararası rekabette firmalarımızı daha güçlü kılacaktır.