Vergi yükünün optimum noktaya ulaşması

TÜRMOB GENEL BAŞKANI EMRE KARTALOĞLU

Resmî Gazete’de yayımlanan 25.06.2021tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu uyarınca 2021 yılı Temmuz-Aralık dönemi için bazı maktu vergi tutarlarında yapılabilecek artışın yapılmamasına karar verildi.

Bu karar ile alkollü ürünler üzerinden vergi yükünün önemli bir kısmını oluşturan ÖTV’nin 2021 yılı Ocak-Haziran dönemi için belirlenen maktu tutarlarının, yılın ikinci dönemi için artışa gidilmeyerek uygulanmaya devam edilmesi söz konusu olacak.

Vergi artışlarına yönelik oran değişikliklerini yapma yetkisi bilindiği üzere Anayasa’nın 73’üncü maddesinin 4’üncü fıkrası uyarınca alt ve üst sınırları belirlenmek şartıyla kanunla Cumhurbaşkanı’na verilebilmektedir. Birçok vergi kanununda bu yetkinin verildiği görülmektedir. Bu anlamda bu yetkinin kullanılması veya kullanılmamasının anlamı vergi politikalarıyla birlikte değerlendirilmelidir.

Vergiler her zaman artmaz. Zaman zaman mobilya sektörünü canlandırmak için KDV oranlarının yüzde 18’den yüzde 8’e indirilmesi, şu an geçerli olduğu üzere turizmi canlandırmak için konaklama tesislerindeki geceleme hizmetlerine yönelik KDV’nin yüzde 8’den, yüzde 1’e indirilmesi gibi örnekler söz konusu olabilmektedir. Elbette ki 25 Haziran 2021 tarihli artış yapmama kararı alkollü ürünler bakımından tüketimin desteklenmesi anlamına gelmemektedir. Bu dönem için artış yapılmaması, vergi yükü optimum noktayı geçtiği için tüketicilerin legal alkollü içkilerden kolayca erişebildikleri kaçak alkole yönelmesinin önlenmesi amacını taşımaktadır.

Alkollü içki sektörünün çok önemli aktörlerinin fabrika kapasitelerinin tamamını kullanamadıkları bilinmektedir. İstihdam kaybının yanı sıra bu kurumların kar oranları da azalmakta, dolayısıyla ödedikleri kurumlar vergisi de beklenen düzeye erişememektedir. Oysa illegal kaçak içki sektörü her gün büyümekte ve devlete bir kuruş bile vergi gelmemektedir. Örneğin, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 2018 yılı faaliyet raporuna göre 2018 yılında yapılan operasyonlarda toplam bir milyon 48 bin litre kaçak alkol ele geçirilmiştir. Emniyet birimlerinin başarısı aslında buzdağının bir kısmıdır. Bir milyon litre alkollü içki yasal olarak satılsaydı elde edilecek ÖTV ve KDV miktarı tahminen litrede 100 TL olarak hesaplansa, kaçak alkol ekonomisine giden vergi kaçağının milyar liraları bulduğu rahatlıkla görülebilir.

Bu örneklerden hareketle vergi politikalarında vergilerin artmaması ve fakat sektör temsilcilerinin seslerine kulak verilerek zaman zaman indirime gidilmesinin, ekonominin canlandırılmasında önemli bir araç olduğunun unutulmaması gerekir.

Bu anlamda vergi indirimlerinde belki de sıra otomotiv, elektronik eşya, mobilya sektörlerindedir.