Varlıklarımız çok ucuzladı diye yabancı yağması olmadı

Şebnem TURHAN

KPMG Türkiye'nin "KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2021" raporuna göre, bu yıl dünyada işlem hacmi ve sayısında rekor kırılırken, Türkiye'de değeri açıklanmayan işlemlerle birlikte 15.5 milyar dolarlık işlem hacmine ulaşıldı ve bu son yılların en yüksek seviyesi. KPMG uzmanları 2022 yılı için de bu yıla benzer 15-15.5 milyar dolar seviyesinde birleşme ve satın alma işlem hacmi oluşmasını öngörüyor.

Raporun açıklandığı basın toplantısında KPMG Türkiye Kurumsal Finansman Hizmetleri Bölüm Başkan Müşfik Cantekinler, bu yıl kasım ve aralık aylarında kurdaki yüksek dalgalanmalar nedeniyle birleşme ve satın alma işlemlerinin yavaşladığına dikkat çekerek yabancı yatırımcıların ise kur yüksek mi alçak mı diye bakmadığını vurguladı. Cantekinler, “Yatırım yaparken ileriye dönük bakış açısını içindeler, iş planı yapıyorlar, 10 yılda şirkete ve ülke ekonomisine bir de kurlara ne olur diye bakıp onu da anlamaya özen gösteriyorlar. Kurlar her yükseldiğinde aktif kıymetlerimiz çok ucuzladı diye yabancı yağması olmuyor. Zaten olsaydı işlem rekorları kırmamız gerekirdi kurların çok çok yükseldiği noktalarda” diye konuştu.

Bu kadar dalgalı kurla yabancıyı çekmek zor oluyor

Pandeminin son iki yıldır dünyada tüm sistemi bozduğunu kaydeden Cantekinler, 2020’de çekimser kalınan birleşme ve satın alma işlemlerinin 2021 yılında hız kazandığını belirtti. Cantekinler, Türkiye’de de hem işlem sayısı hem de hacimde artış olduğunu kaydederek bu durumun kasım ayına kadar sürdüğünü dile getirdi. Cantekinler, “Kasımdan bu yana türbülanslı döneme girdik kur dalgalanmalarından dolayı. Müşterilerimizle görüşüyoruz kurun düşük mü yüksek olmasının mı daha iyi olduğunu soruyorlar. Türk varlıkları ucuzladı diye daha çok işlem mi olur diye soruyorlar ancak görüntü öyle olmuyor. Yatırımcının özellikle yabancının baktığı kurun yüksek ya da düşük değil istikrarlı öngörülebilir olması. Devletin son hamlelerini önemsiyoruz inşallah kurlar belli seviyeye oturacaktır. Normal ülkede olması gerektiği gibi enflasyonla hareket edecektir diye umuyoruz. Kur meselesi önemli bu kadar dalgalı olan ülkelere yabancı yatırımcı çekmek zor oluyor” diye konuştu.

2021 yılında ulaşılan birleşme satın alma işlem hacminin çok kötü olmadığının ancak daha iyisinin yapılabileceğini söyleyen Cantekinler, “Dünyada 5.1 trilyon dolar ile tüm zamanların rekoru kırıldı. Küresel gayrisafi hasılasının yüzde 6’sına ulaşıldı” dedi.

2022 yılına ilişkin tahmin yapmanın güç olduğunu vurgulayan Cantekinler, pandeminin en kritik konu olmaya devam edeceğini ve jeopolitik gelişmelerin de takip edileceğini kaydetti. Türkiye’nin AB ve ABD ile ilişkilerinin çok çok kritik olduğuna vurgu yapan Cantekinler, “AB’ye ortaklık olmasa bile müktesebata uyum açısından ilerleme ülkemize yabancı yatırımcı çekmek için önemlidir. GSYH’ye göre yüzde 2’ye yaklaştık işlem hacminde ancak G20 ülkesi olarak bu yeterli değil 30-35 milyar dolarlar seviyesine gelmemiz bizim hayalimiz” dedi. Cantekinler, 2022 yılında bu yılki ulaşılan rakamın sektörü mutlu edeceğini kamunun değer yaratma çabaları devam ederse daha parlak bir yıl olabileceğini kaydetti.

Adet bazında 2015 sonrası en yüksek seviye

KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Gökhan Kaçmaz da Türkiye’de son yılların en yüksek seviyesine ulaşıldığını ve GSYH’ye oranının yüzde 1,9 seviyesinde olduğunu söyledi. Kaçmaz, “Bizim en azından yüzde 3,5-4’lere ulaşıyor olmamız lazım. 25-35 milyar dolarlık mertebelere çıkmamız gerekiyor işlem hacminde. Adetlerde ciddi artış var son yıllara kıyasla. 300 adet önemli bir bant. Bu sene 309 adet işlem gerçekleşti 2015’ten sonra oluşan en yüksek seviye. Teknoloji sektörü ön plana çıktı. İşlemlerin yarısından fazlası 163 adedi teknolojiden geldi” dedi.

Toplam işlemlerin yüzde 88’ini en büyük 10 işlemin oluşturduğunu kaydeden Kaçmaz, En büyük işlem son 20 yılın en büyük işlemi. 8.2 milyar dolarlık işlem Antalya Havalimanı’nın 25 yıllık işletme hakkının devri ihalesi. Para peşin ödenmeyecek ve bir kısmı yatırımlara ayrılacak ancak tüm bedele bakınca 8.2 milyar dolarlık işletme hakkı devri” dedi.

Teknoloji sektörünün işlemlerde ciddi etkisinin olduğunu Trendyol’un 1.4 milyar dolar karşılığında hisselerinin yüzde 9’unu devretmesinin öne çıktığını belirten Kaçmaz, Getir’in de toplam 983 milyon dolarlık yatırım aldığına dikkat çekti.

KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlığı Direktörü Aykut Yendi de işlem hacminde yerli yatırımcıların yabancıları geride bıraktığına dikkat çekerek “Yerli yatırımcılar Antalya Havalimanı ihalesinin de etkisiyle 10 milyar dolarlık işlem hacmi yakaladılar ve tüm hacimden yüzde 72 oranında pay aldılar. En son bu payı 2013-2014 yıllarında yüzde 70 seviyelerle yakalamışlardı. Yabancılar işlem adedinde geride kaldılar ve 60 adet işlem gerçekleştirdiler. Yabancılar arasında öne çıkan ülke Trendyol ve Getir’in etkisiyle ABD oldu” diye konuştu.

Rapora göre ise finansal yatırımcılar (özel sermaye, risk sermayesi, varlık fonları vb.) 2020 yılında 129 işlem gerçekleştirirken, yarattıkları işlem hacminin toplam işlem hacmindeki payı yüzde 52 seviyesindeydi. 2021 yılında toplam 150 işlem gerçekleştiren finansal yatırımcıların yapmış oldukları işlemlerin toplam işlem hacmindeki payı geçtiğimiz yılın altında kalarak yüzde 21 seviyesinde gerçekleşti.

TVF’den milyar dolarlık işlem görülebilir

Cantekinler, 2022 yılında Türkiye Varlık Fonu’ndan bir hamle katkı beklediklerini dile getirerek stratejik bir hamlesinin olabileceğini dile getirdi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun da katkılarının olabileceğini söyleyen Cantekinler, ancak 2022 yılında yine teknoloji ve oyun sektörlerinin ön planda yer alacağını vurguladı. Kaçmaz da TVF’den milyar dolar üzeri işlemler görülebileceğine dikkat çekerek, teknoloji ve oyun sektörünün yanı sıra 2022’de enerjide dağıtım tarafında ve lojistikte liman tarafında işlemler görülebileceğini kaydetti.

KPMG’nin raporunda dikkat çekenler

• Dünyada 5.1 trilyon dolarlık birleşme satın alma işlemi yapıldı bu tarihi en yüksek seviye
• Türkiye’de değeri açıklanan 14 milyar dolar değeri açıklanmayanla birlikte toplam işlem hacmi 15.5 milyar dolar.
• 2021’de 309 adet işlem gerçekleşti 2015’ten sonra oluşan en yüksek seviye.
• Trendyol ve Getir öne çıkan işlemler olurken Antalya Havalimanı 8.2 milyar dolarla birinci sırada yer aldı.
• Yerli yatırımcılar 10 milyar dolarlık hacim yakaladılar ve yüzde 72 oranında pay aldı en son 2013-2014 yılında yüzde 70’i yakalamıştı.
• Finansal yatırımcıların 150 işlem gerçekleştirdi 3 milyar dolarlık hacim oluşturdu
• 2020’de TVF aktif rol oynamıştı, 2021’de ise DHMİ ve ÖİB kaynaklı işlemler yaşandı. 2022’de TVF’nin daha aktif olması bekleniyor.
• Enerji sektöründe dağıtım tarafında özellikle bir takım büyük işlemler görebiliriz. Lojistik altyapı liman tarafında bazı işlemler gelebilir.
• 2022 yılında işlem adetleri de büyük ihtimalle 300-400 bandında olacak ve teknoloji öne çıkacak.
• 2021’de yabancılar işlem adedinde geride kaldılar, 60 adet işlem gerçekleştirdiler.