UFK Başkanı Şenocak: Fındıkta destekleme modeli revize edilmeli
Fındık üreticisinin, ihracatçısının, sanayicisinin sorunları ve çözüm yolları Giresun’da masaya yatırıldı. Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Başkanı Cem Şenocak, göçün önlenmesi için destekleme modeli revize edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
İSTANBUL-EKONOMİ
Fındık üreticisinin, ihracatçısının, sanayicisinin sorunları ve çözüm yolları Giresun’da masaya yatırıldı. Giresun’da düzenlenen Fındık Tarımında Yapay Zekâ Çalıştayı’nda üretici sanayici ve ihracatçı olmak üzere tüm paydaşlar bir araya geldi. Dünya tarımında yapay zekâ ve teknolojinin kullanımına dair sunumlar ve oturumlarla başlayan etkinlikte, fındık tarımında verimliliği artırma, otomasyon sistemleri, hasat sonrası kayıpların azaltılması ve sürdürülebilir tarım konuları ele alınıyor. Ayrıca, eğitim oturumlarıyla çiftçilere yapay zekâ destekli uygulamaların tanıtılması hedefleniyor. İki gün süren Çalıştayda “Dünya Tarımında Teknoloji ve Yapay Zekâ”, “Toprak ve Bitki Besleme”, “Hastalık ve Zararlı Mücadelesi” gibi önemli başlıklar yer aldı.
Bölgeden göçün önlenmesi için gerekenler yapılmalı
Fındığın geleceğini şekillendiren çalıştayların büyük önem arz ettiğini kaydeden Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Başkanı Cem Şenocak, göçün önlenmesi için destekleme modeli revize edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Yapay zeka teknolojilerinin diğer sektörlerde olduğu gibi fındık üretim sahalarında da kullanılabileceğini vurgulayan Şenocak, “Fındık ürünümüz tarım ürünleri arasında çok önemli bir yere sahip en büyük ihraç ürünlerinden biri olmakla beraber doğu Karadeniz’in sarp ve eğimli arazilerinde yetiştirilebilecek ve bölgemizin en önemli alternatifsiz geçim kaynağıdır. Ülkemiz ve bölge insanımız için bu kadar stratejik öneme sahip ürünümüzün geleceğini şekillendirmek için geçmişini de iyi anlayıp başta Üretici olmak üzere zincirin halkalarını güçlendirerek dünyada %60’ın altına düşen pazar payımızı tekrar %80’in üzerine çıkarmayı hedeflemeliyiz” dedi.
Fındık üretimi bölgesel olarak 3’e ayrılıyor
Şenocak, fındıkta üretimi artırmak ve sürdürülebilir bir rekabet yaratmak için üretim alanlarını meyilli araziler, düz ovalar ve diğer üretici ülkeler olmak üzere üç bölüme ayırarak değerlendirilmesinin gerektiğini söyledi. Sektörle ilgili yapılacak çalışmalarda raporlamalarda bu 3 kriterin göz ardı edilmemesini vurgulayan Şenocak şöyle devam etti, “Bu çalışmalar yapılırken gözden kaçmaması gereken en önemli konu fındık üreticileri arasındaki düz ova ile meyilli arazi ve dünya ülkeleri üretim farklılığı olmalıdır. Bu hususa dikkat edilmezse sorunlar büyüyerek devam edecektir. Ülkemizde ve dünyada fındık üreticisi üç bölüme ayrılarak değerlendirebilir.”
Çalışmalarımızı bu üç bölgeden hangisine yoğunlaşarak yapmalıyız?
Her üretim bölgesinde üretici, sanayici ve ihracatçısının maliyetlerinin farklı olduğunu ancak ihraç pazarlarında hemen hemen aynı fiyattan satıldığının altını çizen Şenocak, “Çalışmalarımızı bu üç bölgeden hangisine yoğunlaşarak yapmalıyız? Önce bunu tespit etmeliyiz. Bazı farklı fikirler oluşsa da tartışmasız olarak 1. bölge fındığın ana vatanı meyilli arazi üzerinde hem fikir olacağımızı düşünüyorum. Çünkü bu bölgenin tek geçim kaynağı tek tarım ürünü fındıktır. Meyilli arazi dediğimiz büyük kısmı doğu Karadeniz, Ordu, Giresun, Trabzon olmakla beraber samsun, Çarşamba, Sakarya ovalarının da üst kısımlardaki meyilli arazi üreticisi de aynı şartlarda desteklenmelidir. Göçün önlenmesi için destekleme modeli çok önemlidir. Kısa orta ve uzun vadeli planlarımızı dikkatle oluşturmalıyız” dedi.
Destekleme modelini revize etmeliyiz
“Özellikle 2009 yılında devrim niteliğinde başlattığı çalışmayı geliştirmeliyiz” diyen Şenocak şöyle devam etti; “Netice olarak başta üreticimiz olmak üzere ihracatımıza ve ülkeye girecek dövizi de düşünerek özellikle destekleme modellerini revize ederek ülkeler arası vergisel farklılıkları ve ilişkileri de geliştirerek sağlam temeller üzerine bir yapı oluşturmak mümkündür. Konuştuğumuz bütün bu sorunları çözmek mümkündür yeter ki doğru yöntemi oluşturabilelim.”
FINDIK ÜRETİMİNDE 3 BÖLGE
1. Bölge/ meyilli arazi
Ağırlığı Ordu Giresun Trabzon olmak üzere dünya üretiminin değişen rekoltelere göre yaklaşık % 40’ına yakın bir kısmını oluşturan fındıktan başka alternatifi olmayan miras yoluyla bölünmüş aile başı üretim 1 tonun altına düşmüş makinalı tarım yapamayan üretim ve toplama maliyetinin yüksekliğinden dolayı ürünü sattığında giderlerini zor karşılayan bundan dolayı da aşırı göç vermiş olan içinde yaşadığımız coğrafya Fındık ürününe küsen üretici yapısıyla
2. Bölge/ Düz ovalar.
Ne dikseniz olan düz ovalarda son 30-40 yılda pirinçten şeker pancarından sebzeden meyveden vazgeçip fındığa dönmüş ve boş arazilerlerde hızla dikime devam eden verimli ve düz araziler de makinalı tarımla diğer ürünlere göre çok daha karlı görünen fındık dikimine devlet alımı garantisinden dolayı teşvik olan bundan dolayı sebze, meyve ve tahıl enflasyonun artmasına sebep olan diğer (ürünlere göre) fındık ürününden her hasatta memnun olan 2. Bölge verimli düz ovalarımız üretici yapısı
3. bölge dünyanın diğer ülkeleri
Uzun yıllardır müzmin rakiplerimiz olan İtalya İspanya Azerbaycan Gürcistan Amerika ve son yıllarda Şili özellikle Şili’de aile başı 300-500 tona kadar üretim yapılmaya başlandı ve çok modern teknoloji kullanarak maliyetlerini çok düşük rakamlara indirerek yapabilen bir üretim bölgesi olan, dünyadaki rakiplerimiz çok düşük maliyetlerle üretimlerini hızla artırmaya devam etmektedir.
Bu üç bölgenin ürünü aynı pazara yaklaşık aynı fiyatlarla satılıyor. 1. bölgenin geliri yılda üretici başına 20-30 bin TL 2. Bölgenin gelirini üretici başına 300-500 bin TL 3. Bölgenin gelirini üretici başına 1 kaç milyon dolar.
