“Türkiye’nin fındık ihracatında net gelir 2 milyar doların üzerinde”

OSMAN ŞİŞKO/TRABZON

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu üyesi Arslan Soydan, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) devrede olmasıyla fındık piyasasının da rahat bir nefes aldığını belirterek, "Aslında dünyayı fındıkta biz besliyoruz. Fındığımızın geleceğinin istikrarlı olması için, fiyatta, tüketimde muhakkak üreticinin kazanması lazım" dedi.

Dünya fındık üretimi ve pazarının büyük kısmını elinde bulunduran Türkiye, 2019 yılında 121 ülkeye 319 bin 772 ton fındık ihraç ederek 2 milyar 28 milyon 727 bin dolar gelir sağladı. Cumhuriyet tarihinin ihracat rekoru kırılırken, 547 milyon 588 bin dolar değerinde 83 bin 898 ton fındık satışı ile İtalya ihracatta birinci sırayı aldı. İtalya'nın ardından en fazla fındık ihraç edilen ülkeler sırasıyla Almanya ve Fransa oldu. Almanya'ya 434 milyon 806 bin dolar tutarında 73 bin 476 ton, Fransa'ya ise 147 milyon 75 bin dolar tutarında 22 bin 719 ton fındık ihracatı gerçekleştirildi. Alternatif pazar olan Çin'e ise 11 bin 180 ton fındık satılıp, 87 milyon 179 bin dolar gelir sağlandı. Türkiye, 2019 sezonunda en az fındığı Ruanda'ya sattı. Bu ülkeye gönderilen fındık miktarı sadece 6 kilogram olurken, 37 dolar gelir elde edildi. Türkiye, dünya fındığının yüzde 70’ini de tek başına üreterek, kabuklu ve iç fındık olarak yüzde 80’ini ihraç ediyor. Üretimde ve ihracatta dünyada söz sahibi olan Türkiye, yıllık 500 ile 700 bin ton arasında fındık üretimi yapıyor.

“Dünyayı fındıkta biz besliyoruz”

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu üyesi Arslan Soydan, fındıkta istikrar oluşmasıyla başta üreticiler olmak üzere herkesin kazandığını belirterek, "Fındık bölgemizin en önemli geçim kaynağı. Fındığın dünyada yüzde 70’ini Türkiye üretiyor, yüzde 80’ini ihraç ediyor. Aslında dünyayı fındıkta biz besliyoruz. Bölgemizin de ülkemizin de fındıktan 2 milyar dolar üzerinde ihracat geliri var. Bu sadece girdisiz net bir gelir. Baktığımız zaman tarım ihracatımızın da yüzde 10’u net fındıktan karşılanıyor. Onun için çok önemli bir ürün ve gelir yeri var. O açıdan fındığın devamlı hem ihracatta hem iç tüketimde, manav ve üretim bazında herkesin kazanması lazım. Fındığımızın geleceğinin istikrarlı olması için, fiyatta, tüketimde muhakkak üreticinin kazanması lazım. Üreticinin kaybetmemesi için elimizden gelen mücadeleyi yapmaya gayret gösterdik" dedi.

“Fındık piyasası rahat bir nefes aldı”

TMO’nun 3- 4 yıldır fındık piyasasında olduğunu, üretici açısından bununda çok önemli olduğunu anlatan Soydan, "Serbest piyasa koşulları üreticiye cevap vermiyor, istikrarlı fiyat politikası oluşturmuyor. Bunun karşısında muhakkak devletin müdahale etmesi gerekiyordu. Fiyatın hasattan önce açıklanmış olması da çok iyi oldu. Serbest piyasada fındık fiyatı TMO fiyatlarının üzerine çıktı. TMO burada çok önemli bir görev yapmıştır. Bunun sonucunu da açıkça görüyoruz. Fındık piyasası bu sezon rahat bir nefes aldı. Marketlerde vakumlanmış iç fındığın fiyatlarında daha önce uçurumlar vardı. Bu sene o uçurumlar fazla yok. Marketlerde fiyatlara göre TMO şu anda kendi satış bürolarında aynı fındığı daha az fiyatla piyasaya sürüyorlar. Vatandaşlarda bunu ilgi gösterip marketlerden alacağına TMO’dan alıyor ve iç piyasada tüketiyorlar. Fındıkta bu şekilde gittiğimiz takdirde istikrarlı fiyat politikası oluşmuş durumda" diye konuştu.

Serbest piyasada fındığın fiyatı 20 TL

Öte yandan, sezon başında TMO Giresun kalite fındığı 17 TL, levant kalite fındığı ise 16.50'den almıştı. Serbest piyasada sezon başında 15 TL civarında olan fındık fiyatı ise 20 TL'ye yükseldi.