Türkiye’de üniversite mezunu işsizlerin yükselişi!
İşsizlik oranlarında eğitim durumlarına göre kişilere bakıldığında Türkiye’de işgücüne katılımı ve istihdamı en yüksek olan yükseköğretim mezunlarının işsizlik oranlarının da yükseldiği görülüyor. Ne eğitimde ne istihdamda olan 15-24 yaş arası gençlerde de üniversite mezunlarının oranının arttığı görüldü.
ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) işgücü çeyreklik 2024 üçüncü çeyrek mikro verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye’de işgücüne katılım ve istihdam oranı eğitim seviyesine paralel ilerliyor.
Eğitim durumuna göre temel işgücü göstergelerinde, istihdam ve işgücüne katılımda yükseköğretim mezunları yüzde 70’ler seviyelerinde en yüksek katılım payını alırken, mesleki veya teknik lise mezunları da onları takip ediyor.
Lise mezunlarında bu oranlar yüzde 50’lere gerilerken, son yıllarda tüm eğitim düzeylerinde artış görülüyor.
Lise altında eğitim alanlar da yüzde 40’ın üzerinde olurken, okur-yazar olmayanların payı ise yüzde 20’nin altında kalıyor.
En yüksek işsizlik lise mezunlarında
İşsizlik oranlarına bakıldığında ise en yüksek işsizlik oranı yüzde 10,9 ile lise mezunlarında olurken, onu yüzde 10,3 ile son çeyrekteki yükselişiyle yükseköğretim mezunları takip ediyor.
Mesleki veya teknik lise mezunları yüzde 9,8 oranında işsiz kalırken, lise altı eğitimlilerde işsizlik oranı yüzde 6,9, okur-yazar olmayanlarda ise yüzde 4,4 olarak görülüyor.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençler
Ne eğitimde ne istihdamda olan genç nüfusun bitirdiği eğitim düzeyi ise daha dikkat çekici oluyor.
Okur-yazar olmayan ve ne eğitimde ne istihdamda olan genç nüfus oranı yüzde 84 seviyesinde olurken, lise altı eğitimlilerde bu oran yüzde 18,8, lise mezunlarında yüzde 29,6, mesleki veya teknik lise mezunlarında yüzde 30,2 olarak görülüyor.
Okur-yazar olmayanları takip eden ikinci sırada ne eğitimde ne istihdamda olan genç nüfus içinde yükseköğretim mezunları geliyor. Bu grupta yüzde 36,3 oranında gencin eğitimde ve istihdamda olmadığı görülüyor.
Cinsiyet farkı
15-24 yaş grubundaki nüfusta eğitim ve istihdamda yer almayanların oranı 2024 yılı 3. Çeyreğinde yüzde 26,3 olurken, erkeklerde bu oran yüzde 18,3, kadınlarda ise yüzde 34,9 oluyor.
Tüm eğitim seviyelerinde de bu farkın korunduğu dikkat çekiyor. Okur-yazar olmayan 15-24 yaş aralığındaki ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı erkeklerde yüzde 71,3, kadınlarda ise 99,3 olurken, lise altı eğitimli erkeklerde yüzde 11,9, kadınlarda 26,6 oluyor.
Lise mezunlarında erkekler yüzde 22,5 oranında ne eğitimde ne istihdamda yer alırken, kadınlar yüzde 37,1 seviyesinde görülüyor. Mesleki veya teknik lise mezunlarında erkeklerin oranı yüzde 20,8, kadınların oranı ise yüzde 43,4 olarak farkı açıyor.
Üniversite mezunu kadınların yarısı “ortada yok”
Yükseköğretim mezunlarına gelindiğinde tablo yine aynı açık farkla ortaya çıkıyor. Yükseköğretim mezunu 15-24 yaş aralığında ne eğitimde ne istihdamda yer alan erkeklerin oranı 26,4 olurken, kadınların oranı ise yüzde 42,5 ile son yılların zirvesine çıkıyor.