Türkiye’de gelir dağılımı enflasyonla bozuldu
Türkiye’de 2021 sonrası hızlanan enflasyondaki yükseliş gelir dağılımını da bozdu. Türkiye 2021 yılında enflasyondaki yükselişin henüz başlarında dahi dünyada gelir adaletsizliğinin yüksek olduğu ülkeler arasında yer alıyordu.
Gelir dağılımında adaleti ölçen Gini katsayısı 1’e yaklaştıkça gelir adaleti bozulurken, 0’a yaklaştıkça da gelir dağılımı daha adil oluyor. Ekonomilerin büyümesinin yanında gelir dağılımının da adil olması bir ülke ekonomisinin gelişmişliğine yönelik önemli bir gösterge oluyor.
Türkiye’de Gini katsayısı TÜİK’in son açıkladığı 2023 verilerine göre, 0,44 oldu. Geçmiş yıllara gösteren gelirde adaletsizliğin detaylarında bozulma daha net görüldü.
En zengin yüzde 10’luk kesimin en yoksul yüzde 10’luk kesime gelir oranlarındaki farkın da açıldığı görüldü.
Yine en yüksek gelir elden eden yüzde 20’lik kesimin, gelirden en düşük payı alan yüzde 20’lik kesime oranında da artış görüldü.
Dünyada gelir dağılımında Türkiye nerede?
Türkiye’nin gelir dağılımındaki adalette bozulma dünya ülkeleri arasında da yüksek seyrediyor.
Türkiye, Brezilya’dan sonra seçili ülkeler arasında 2021 yılında gelir dağılımının en bozuk olduğu ülke oldu.
Daha hassas bir şekilde toplumun iki ucundaki gelir farkını gösteren Palma rasyosuna göre de Türkiye, Kosta Rika’nın ardından ikinci sırada geliyor.
Palma rasyosu, gelir dağılımındaki eşitsizliği Gini katsayısına alternatif olarak ölçerken, toplumun en zengin yüzde 10'luk kesiminin toplam gelirinin, en yoksul yüzde 40'lık kesiminin gelirine oranını ifade eder. Palma rasyosunun avantajı, özellikle gelir dağılımının uçlarındaki farklara odaklanarak eşitsizliğin toplumun çoğunluğunu nasıl etkilediğini daha net bir şekilde ortaya koymasıdır.
Enflasyonda yükseliş gelir adaletini bozdu mu?
TÜİK verilerine geri döndüğümüzde, enflasyonla Gini katsayısının ilişkisinde de paralel bir seyir görülüyor.
