Türk Eximbank, ihracatçılara sunduğu desteği 50 milyar dolara çıkmayı hedefliyor

Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, "Bankacılık Söyleşileri" kapsamında ihracatçılara yönelik sundukları desteklere ilişkin bilgi verdi. Türk Eximbank'ın, 1987 yılından bu yana mal ve hizmet ihracatı yapan firmalara yurt içi kredi, alacak sigortası ve alıcı kredileri ürünleri ile hizmet verdiğini hatırlatan Güney, yurt içi kredi ürünleriyle ihracatçılara kısa veya orta-uzun vadeli, uygun maliyetlerle finansman imkanı sunduklarını aktardı. Bunlar içerisinde ihracatçıların en önemli finansman kaynağı olan reeskont kredisinin günlük kullandırım limitinin 2023'te TCMB tarafından 10 kat artırılarak 3 milyar liraya çıkarıldığını belirten Güney, bu tutarın 2 milyar lirasının Türk Eximbank tarafından ihracatçılara kullandırıldığını, 360 gün vadeli reeskont kredisinin faiz oranının ise Ekim 2023'te TCMB tarafından yüzde 25,93 olarak sabitlendiğini, böylece oldukça rekabetçi faiz oranları ile ihracatçıları desteklemeye devam ettiklerini söyledi.

Bu yılın ilk yarısında ihracatçılara 10,5 milyar dolar kredi desteği sunduklarını anlatan Güney, şunları kaydetti: "Aktiflerimizin yaklaşık yüzde 90'ını krediler oluşturmaktadır. Bu oran, bankamızın kaynaklarını ihracata, dolayısıyla yatırıma, üretime ve istihdama etkin bir şekilde aktardığımızı göstermektedir. Yüksek kredi hacmimize rağmen takipteki kredi oranımız sektör ortalamasının oldukça altında yüzde 0,10 gerçekleşmiştir. Sağlıklı bilanço yapımız ihracatçılarımıza uygun maliyetli finansman sağlamak için uluslararası piyasalardan kaynak temininde en önemli faktördür. Öte yandan, ülkemizin en büyük alacak sigortası kuruluşu olarak ihracatçılarımızın vadeli satışlarını ticari ve politik risklere karşı sigortalıyoruz. Pandemi süreci ve sonrasında dünyada yaşanan zorlu ticari ve siyasi koşullarda Eximbank ihracat alacak sigortası ihracatçılarımız için önemli bir güvence sağlamıştır. 2024 yılının ilk yarısında ihracatçılarımızın 11,7 milyar dolar tutarındaki vadeli ihracat alacağını sigortaladık."

Desteklerden aktif olarak yararlanan ihracatçı sayısı 17 bine ulaştı

Türk Eximbank Genel Müdürü Güney, son dönemde TL kredi faiz oranlarındaki artışın ihracatçıların TL kredilere olan talebini sınırladığını ancak TCMB tarafından Ekim 2023'te yapılan düzenleme ile reeskont kredileri faiz oranının sabit tutulması ve Türk Eximbank günlük kullandırım limitinin artırılmasının, artan TL kredi maliyetleri ortamında ihracatçılar açısından TL kredi kullanımının cazibesini korumasını sağladığını kaydetti.

Güney, "İhracatçılarımızın finansman talepleri konusunda son dönemde dikkati çeken bir diğer konu ise döviz cinsinden borçlanma eğilimindeki artıştır. Yurt dışı sermaye piyasaları ve finansal kuruluşlardan fon temin etmedeki başarımız, bu taleplerin beklenen tutar ve vadelerde karşılanmasında etkili olmuştur." diye konuştu.

Türk Eximbank desteklerinden faydalanan ihracatçı sayısını artırmaya büyük önem verdiklerini ifade eden Güney, "Bu konuda yaptığımız pazarlama faaliyetleri ve saha çalışmaları sayesinde Bankamız desteklerinden aktif olarak yararlanan ihracatçılarımızın sayısı 17 bine ulaşmıştır. 2017'de Bankamızın hizmetlerinden faydalanan ihracatçı firmaların içinde KOBİ'lerin payı yüzde 60 iken 2024 yılında bu oran yüzde 85'e ulaşmıştır." dedi.

Mevduat kabul etmeyen kalkınma ve yatırım bankası olarak sağladıkları finansman kaynakları ile ülke ihracatının etkin olarak desteklenmesi amacıyla ihracatçı değer segmentasyonu modelini uygulamaya aldıklarını hatırlatan Güney, şu değerlendirmelerde bulundu: "Ülkemizin ihracat hedeflerinin gerçekleşmesi doğrultusunda ihracatçı KOBİ'lerin desteklenerek ihracatın tabana yaygınlaştırılmasını önemsiyoruz. Bunun yanında katma değerli, orta yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatına desteklerimizde öncelik veriyoruz. Odaklı ihracat desteği stratejimiz doğrultusunda öncelik verdiğimiz katma değerli ve yüksek teknolojili ihracat yapan firmalarımızın finansmana erişimini kolaylaştırmak için çok önemli bir adım atarak kredi teminat yapımızı bankacılık sektöründeki uygulamalar doğrultusunda çeşitlendirdik. Bu sayede ihracatçılarımız, bankamızın İhracat Alacak Sigortası Poliçesi'nin yanı sıra diğer ticari bankalarda kabul görmüş alternatif teminat türleri ile kredi programlarımızdan yararlanabilmektedir. Bu uygulama ile ihracatçıların finansmana erişim maliyetlerini düşürerek desteklerimizin erişilebilirliğini artırdık. Öte yandan, kurucu ortağı olduğumuz İhracatı Geliştirme AŞ (İGE) ile işbirliğimiz neticesinde özellikle kredi teminatı konusunda sorun yaşayan ihracatçı KOBİ'lerimize çözüm ürettik."

"İhracatçılarımızın taleplerini karşılamak için ilgili kuruluşlarla çalışmalar yaparak sunduğumuz destekleri piyasanın finansman ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yönlendiriyoruz." diyen Güney şunlara vurgu yaptı: "Bu doğrultuda Ticaret Bakanlığı ve İGE ile imzaladığımız protokolle uygulamaya alınan Prefinansman Destek Paketi kapsamında Ticaret Bakanlığınca proje/program/statü olarak ifade edilen teşvik başvurusuna ön onay/onay verilen firmaların finansman ihtiyaçlarını karşılamak için kredi süreçlerinde öncelik veriyoruz. Ayrıca, bu yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde lansmanı yapılan, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Türk Standartları Enstitüsü işbirliği ile uygulamaya alınan Kadın Girişimci Sertifika Programı-TİM WİNGS kapsamında 3 yıla kadar vadeli 4 milyar lira ve 10 yıla kadar vadeli 200 milyon dolarlık bir destek paketi açıkladık. Bu paketle kadın girişimci ihracatçılarımızın finansman ihtiyaçlarını karşılayarak ihracatın tabana yayılmasını sağlamayı hedefliyoruz. Son dönemde önemi gitgide artan e-ticaret/e-ihracata yönelik yeni finansman modelleri geliştirmek için de Ticaret Bakanlığı ile çalışmalarımız devam ediyor."

"Alacak sigortası süreçlerimizi sadeleştiriyoruz"

Ali Güney, Eximbank'ın 2023 sonu itibarıyla ihracatçılara 19,6 milyar dolar kredi desteği sağladığını belirterek, "Aynı zamanda ülkemizin en büyük alacak sigortası kuruluşu olarak 2023 sonu itibarıyla sigortalanan vadeli ihracat alacakları tutarı ise 22,4 milyar dolardır. Böylece ülkemiz ihracatına sağlanan destek 2023'te toplamda 42 milyar dolara ulaşmıştır. 2024'ün ilk yarısında 10,5 milyar dolar kredi, 11,7 milyar dolar sigorta olmak üzere toplam 22,2 milyar dolar destek sağlanmıştır. 2024 sonunda ise 24 milyar dolar kredi, 26 milyar dolar sigorta olmak üzere ihracatçılarımıza toplam 50 milyar dolar destek sağlamayı planlıyoruz." diye konuştu.

Hazine ve Maliye Bakanlığının son bir yılda toplam 21,9 milyar lira sermaye artırımı ile Türk Eximbank'ın öz kaynağının 70 milyar liraya ulaştığını bildiren Güney, "Güçlenen öz kaynağımız ihracatçılarımıza sağladığımız kredi desteğini de artırmaktadır. Bunun yanı sıra kredi kalitemiz ve sağlıklı finansal rasyolarımız sayesinde uluslararası piyasalardan uygun maliyetle kaynak temin ederek ihracatçılarımıza sunuyoruz. Türk bankacılık sektöründe yurt dışı sermaye piyasalarından ve çok uluslu finansal kuruluşlardan en çok fon sağlayan bankalardan biriyiz." dedi.

Geçen yıl yurt dışı sermaye piyasaları ve finansal kuruluşlardan toplam 4,3 milyar dolar tutarında kaynak sağlandığını, bu kaynağın 1,3 milyar dolarlık kısmının sürdürülebilirlik kapsamında ihracatçılara kullandırılmak üzere temin edildiğini dile getiren Güney, bu yılın ilk 6 ayında bu kapsamda toplam 4,6 milyar dolar tutarında fon sağlandığını, yılın geri kalan döneminde Japon İhracat ve Yatırım Sigorta Kuruluşu (NEXI) ve MIGA (Multilateral Investment Guarantee Agency) garantileri ile yurt dışından fon sağlamayı planladıklarını kaydetti.

Alacak sigortası tarafında ise süreçlerini uçtan uca gözden geçirerek hizmet kalitesini yükseltmek için gerekli gördükleri birçok önemli adımı attıklarını, bu kapsamda sektördeki iyi uygulama örneklerini ve ihracatçıların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak alacak sigortası süreçlerini sadeleştirdiklerini belirten Güney, "Amacımız, ihracatçılarımızı uluslararası rekabette öne çıkararak daha fazla ihracat yapabilmelerini sağlamaktır. Cari fazla veren bir Türkiye hedefi doğrultusunda ihracatçılarımıza destek olmaya devam edeceğiz." dedi.

"TL'nin cazibesini korumasını bekliyoruz"

Türk Eximbank Genel Müdürü Güney, enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan sıkı para politikasının yılın geri kalanında devam etmesi neticesinde TL'nin cazibesini korumasını beklediklerini ifade ederek, geçen 3 yıllık dönemde döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar ve TL'de yaşanan değer kayıplarının enflasyonu yukarı yönde etkileyerek belirsizlikleri artırdığını, bunun yansıması olarak tüketici beklentilerinde ve firmaların fiyatlama davranışlarında bozulmalar yaşandığını, enflasyon ortamında tasarruf ve gelirleri korumak amacıyla döviz talebinin arttığını, döviz talebinin artmasının TL'nin değer kaybını hızlandırırken enflasyon üzerinde baskı oluşturarak bir kısır döngüye yol açtığını söyledi.

Merkez Bankasının enflasyonla mücadele kapsamında geçen yılın ikinci yarısından itibaren sıkı para politikası uygulamasına geçtiğini hatırlatan Güney, şunları kaydetti: "Buradaki amaç, döviz kurlarında oluşan volatilitenin ve TL'deki değer kaybının önüne geçerek enflasyon beklentilerinde ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmaları gidermek ve dezenflasyonist süreci başlatmaktı. Son bir yılda politika faiz oranı kademeli olarak yüzde 8,5'ten yüzde 50'ye yükseltilerek TL cinsi varlıkların getirileri artırılmış, bunun neticesinde TL daha cazip hale gelmiştir. Döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduatlar içerisindeki payının yüzde 40'ın altına düşmesi ve Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarındaki yaklaşık 63 milyar dolarlık çözülme dolarizasyonun önemli ölçüde azaldığını göstermektedir. Tabii ekonomik göstergeler henüz hedeflerin biraz uzağında. Bu nedenle Merkez Bankası, en son yayınladığı PPK kararlarında, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yaklaşana kadar sıkı para politikası duruşunu sürdüreceğini belirtiyor. Haziran ayı verileri bu yönde olumlu bir işaret verse de önümüzdeki dönemde enflasyondaki düşüş eğilimi takip edilecektir. Para politikasındaki sıkı duruş ve TL'deki reel değerlenmenin kalıcı bir dezenflasyonist süreç tesis edilene kadar sürdürüleceğini öngörüyoruz. Bu doğrultuda bu yılın ikinci yarısında da TL'deki reel değerlenmenin devam etmesini ancak aylık enflasyondaki düşüşle birlikte kademeli şekilde azalmasını bekliyoruz."