TMB Başkanı Erdal Eren, EKONOMİ'ye konuştu: Kalkınma Yolu’nun tamamına talibiz
Türk müteahhitler Irak’ın Basra kentinden başlayarak Türkiye üzerinden Avrupa’ya uzanacak Kalkınma Yolu Projesi’nin tamamına talip oldu. TMB Başkanı Erdal Eren “Projenin tamamı bize verirlerse 5-6 yılda bitiririz” dedi.
MARUF BUZCUGİL / BASRA
Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın önderliğinde Bağdat ve Basra’da temaslarda bulunan geniş Türkiye heyetinde yer alan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, EKONOMİ gazetesine açıklamalarda bulundu.
“Hem kalkınma yolu hem diğer projeler hakkında değerli bilgiler aldık”
Irak yönetiminin Türkiye üzerinden geçecek Kalkınma Yolu projesine büyük önem verdiğini belirten Eren, kendisinin de katıldığı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Nisan ayındaki Irak ziyaretinde Başbakan Sudani’nin verdiği mesajı hatırlatarak şunları söyledi: “Sayın Sudani, biz Irak olarak yönümüzü Kuzey’e (Türkiye) ve batıya (Avrupa) döneceğiz demişti. Kuzeyden Batıya hem ticaret, hem politik, hem inşaat olarak döneceğiz demişti. Kuzeyi işaret ederken Türkiye’yi andı. Zaten ondan sonra biz sık sık görüşmeler yaptık. Bütün temaslar çok samimi yürüdü. Bu son ziyarete hazırlık olarak 16-17 Ekim’de TMB heyeti olarak buraya geldik. Yeni göreve gelen ama Irak’ı çok iyi bilen Büyükelçimiz ve Ticaret ataşemizin sağladığı çok önemli temaslarda bulunduk. Çok detaylı bilgiler aldık. Bir hafta sonra gelen Irak heyeti üyelerimize hem kalkınma yolu hem diğer projeler hakkında değerli bilgiler verdiler.”
Eren, Kalkınma Yolu Projesini Türkiye, Katar, BAE ve Irak’ın birlikte yürüteceklerini belirterek Türk müteahhitlerin projeye ilgisini şöyle anlattı: “Biz proje kapsamında inşaatın tamamına talibiz. Bizim Türkiye’de dağlardan nehirlerden geçerek yaptığımız işlere tabiatımızın, coğrafyamızın yapısına baktığımız zaman burası bize çok kolay geliyor. Dümdüz çölde ve düz ovada yapılacak bu inşaatlar. Bu projenin tamamını bize verseler en fazla 5-6 senede bitiririz diye görüyorum. Projeyi aramızda konsorsiyumlar yapmak, paylaşmak şeklinde düşünüyorum. Ama öyle olmayabilir. Çünkü finansmanda çıkacak sorunları çözen ülkeler inşaatta da söz sahibi olmak isteyecekler mi? Bizim yapmamıza evet diyecekler mi? Yoksa onlardan da ortak firmalar alacak mıyız? Oralara daha gelmedik”
"Irak’ta yapılacak çok iş var, büyük kentlerde altyapı ihtiyacı bulunuyor"
TMB Başkanı Eren Irak’ta Türk müteahhitlerinin Kalkınma yolu dışında yapacağı çok iş bulunduğunu belirterek şunları söyledi: “Irak’ın tarım altyapısı kalmamış. Şehirlere su getiren hatların tamamı tahrip olmuş. Şehirlerde kullanılan suların hepsi nehre veriliyor. Arıtma tesisi yok. Basra, Bağdat, Musul ve Necef’in altyapıya ihtiyacı var. Yılda yaklaşık 10 milyar dolarlık altyapı yatırımına ihtiyaç var.”
■ 27 yıl sonra yapılacak nüfus sayımı ve artan konut talebi
Iraklı yetkililerinin konut ihtiyacını da dile getirdiklerini belirten Eren şunları söyledi: “Konuştuğumuz yetkililer konut ihtiyacının 1 milyondan fazla olduğunu söylüyor. Bu hafta sokağa çıkma yasağı başlıyor. 27 yıl sonra ilk kez nüfus sayımı yapılıyor. Savaşlar nedeniyle 27 yıldır yapılmamış. Büyük ihtimalle nüfus 10 misli büyümüş görünecek. Bu kadar insana altyapı, hastane, su ve konut lazım olacak.” Irak heyetinin Bağdat ve Basra temaslarında konut sektöründen firmalar da yer aldı ve ülkedeki konut talebiyle ilgiyle ilgili firma görüşmelerine katıldılar.
■ Irak Kamu-Özel Ortaklığı modelini örnek almak istiyor
Kamu-Özel ortaklığı projelerinin Türkiye’de medyanın da tutumuyla çok fazla politik tartışmalara konu olduğunu, ancak yurtdışında iş yapan müteahhitlere bu konuda çok fazla talep geldiğini söyledi. Eren, “Irak Kalkınma Fonu Başkanı Neccar, Tamamen Türkiye’yi örnek alarak buradaki Yap-İşlet-Devret projelerini yapacağım diyor. Ülkemizde Kamu-Özel ortaklığı projeleri fazla politik alana çekiliyor. Ancak hangi ülkeyle konuşsak Türkiye’de yapılan modeli bize gelin burada yapın diyorlar. Gerek ulaşım projelerinde gerek havaalanlarında, hastanelerde. Mesela Irak’ta 6 hastane yapan bir üyemize şimdi işletmesiyle hastane yap diyorlar şehir hastaneleri modeliyle.”
■ Kalkınma Yolu Projesi ne getirecek?
Basra’da inşa edilen devasa Fav limanını Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayacak Kalkınma Yolu projesi 12 bin kilometre kara ve demiryolu inşasını öngörüyor. Süveyş Kanalı’nın terör tehdidi nedeniyle kullanılamaması, gemilerin Ümit burnunu dolaşmak zorunda kalması alternatif ticaret güzergâhı olarak bu projenin önemini artırıyor. Türkiye, Katar, BAE ve Irak’ın işbirliği ile yapılacak proje oluşturulan bakanlar komitesi tarafından yürütülüyor. Proje Türkiye üzerinden büyük bir transit geçiş sağlayacak. Projenin yaşama geçirilebilmesi için öncelikle mühendislik hizmetleriyle ilgili aşamasının tamamlanması gerekiyor. Türkiye’nin uluslararası mühendislik ve müşavirlik firmaları da bu aşamayı yakından takip ediyorlar.